طبخ سینمای موفق در رسانه ملی/ باید ها ونباید های سینما در "هفت"

بالاخره پس از یک وقفه طولانی و کش و قوس های فراوان برنامه نود سینما با عنوان هفت دوباره مهمان خانه های مخاطبان رسانه ملی خواهد شد. به همین بهانه با نگاهی به ضرورت وجود این برنامه، درباره نقاط قوت و مسائل قابل تامل آن خواهم نوشت.

اهمیت پردازش به این مقوله در رسانه ملی نکته‌ای غیرقابل انکار است و طبق گفته مقام معظم رهبری برای رسیدن به ایده‌آل‌های نظام جمهوری اسلامی، برای همه شعبه‌های فرهنگ به خصوص سینما در حد کارایی آنها به عنوان یک وسیله برتر که مقصود مورد تصدیق و تایید اسلام و انقلاب را حاصل می‌کند ارزش فراوانی قائلیم؛ که اگر در جهت ضد این مقصود حرکت می‌کند چنین نخواهیم بود.

"اگر ما «باید»های فیلم را بدانیم، «نباید»ها برای ما روشن می‌شود و در مورد «نباید»ها می‌توان به همین نکته اکتفا کرد که هرآنچه ضدارزش‌های سینمای فارسی گذشته را احیا یا تشدید کند مطمئناً یکی از نبایدهاست. هر فیلمی که به معارضه با ارزش‌های اسلامی برخیزد، یک فیلم بد به حساب می‌آید. پس معارضه با ارزش‌های اسلامی، فطرت سالم انسانی و ارزش‌هایی که برای مردم و تکامل آنها مفید و لازم است، از منفی ترین خصوصیات یک سینماست و چنین سینمایی مورد قبول ما نخواهد بود"

"مهمتر از همه مسایل، میدان دادن به عناصر جوان، جدید و انقلابی و کسانی که فکر می کنند انقلاب، قدرت این را پیدا کرده است که حتی سینما را متحول کند می‌تواند مفید باشد تا ما آینده بهتری را برای خود متصور شویم."

"جذابیت عنصر اصلی یک فیلم است و در نبود عنصر جذابیت مطمئناً هر فیلم که حتی بزرگترین پیام‌های انسانی را در بر داشته باشد هیچ ارزشی ندارد. اما با این وجود اشتباهی در ذهن عده‌ای وجود دارد که اشاره به آن و بر طرف کردنش می‌تواند مفید باشد. برخی با این تصور که اگر قرار شد پیام - در اینجا مقصود ما و آنچه به‌نظر ما محترم و ارزشمند است، پیام انقلاب اسلامی است - در یک فیلم باشد، این فیلم باید به همان اندازه نشان عدم جذابیت را به نسبت به خود درست بداند! چنین تصوری که وجود مفاهیم و پیام‌های انسانی در کنار جذابیت امکانپذیر نیست مطمئناً تصوری باطل است. گاهی خود پیام جاذبه می‌بخشد؛ یعنی محتوا، تکنیک را تحت تاثیر قرار می دهد؛ یک محتوای خیلی خوب، ضعف تکنیک فیلم را هم گاهی اوقات می پوشاند و بیننده حرفی را که دوست می دارد، آن چیز را که برایش دلنشین است می‌پذیرد و آنقدر برایش جالب و جذاب است که حتی ضعف تکنیک را هم متوجه نیست.

مطالب فوق گزیده ای از بیانات معظم له در خصوص سینماست. اصولا پرداختن تلویزیون به حوزه سینما بعنوان رسانه مکمل و با هدف آگاهی بخشی به مخاطیان  میتواند به دلایل متعددی مهم و راهبردی باشد در اینجا به دو دلیل میپردازیم.

صدا و سیما با طیف وسیع از مخاطبان روبروست که با سلایق و دیدگاههای مختلف بدنبال خوراک فرهنگی خود هستند. تلویزیون می تواند بعنوان رسانه معیار با توجه به عنصر میل مخاطب و تمایل او به هنر هفتم در انتخاب فیلم های طراز و مناسب به وی کمک کرده و بنوعی با ارایه اطلاعات مناسب ذائقه مخاطبان را پرورش دهد. همچنین تلویزیون می‌تواند صنعت فیلمسازی را از جهات مختلف کمک نماید تا بلحاط محتوی و تکنیک  ارتقا یافته و معضلات و تنگناهای موجود را برطرف نماید.                                                      

برنامه تلویزیونی «هفت» که آن را می‌توان برنامه «نود» فوتبالی دانست نمونه ای عینی و امتحان شده برای اثبات این ادعاست. نقد و تحلیل عناصر مختلف و صنعت سینما به پختگی آثار و ارتقای سطح تولیدات کمک می کند.

یکی از وطایف راهبردی برنامه هفت در همین راستا تعریف می شود. از طرفی دیگر این برنامه می تواند فرصتی باشد برای جذب بخش عمدهای مخاطبان که با اهداف مختلف اطلاع از اخبار سینما، آگاهی از فیلم های در حال اکران، نقد عالمانه تولیدات سینمایی و انتخاب فیلم مناسب برای تماشا و نیز کمک به افزایش سطح معلومات هنری و سینمایی آنان.

از سویی دیگر ارتباط موثر با فیلمسازان و بیان دیدگاهها و دغدغه های آنها و نیز کمک به حل معضلات و مشکلات دامنگیر این عرصه از اهداف این برنامه می تواند باشد.

لیکن در این میان نکات قابل تاملی هست که اگر به آنها بی توجه باشیم حاشیه های دو فصل قبل این برنامه  دامنگیر آن خواهد شد.در این زمینه به دو نکته اشاره می شود:

یک: دست اندر کاران این برنامه توجه داشته باشند اصل بی طرفی و مساوات را به احسن وجه در این برنامه مد نظر قرار داده و شبکه سه را دشمن شاد نکنند. و بدانند که رقبا بشدت روی این موضوع تمرکز نموده اند تا با اولین خطا هدف اصلی و غایی این برنامه که همانا معرفی یک سینمای طراز انقلاب اسلامی است زیر سوال برود.

دو: برنامه سازان و مجریان این برنامه باید با تجربه و متخصص در امر تولید سینما باشند، یک ژورنالیست سینمایی و یا یک تحلیلگر منتقد لزوما در اجرای این برنامه موفق نخواهد بود . واقعیات سینمای ایران از مرحله ایده تا دیده  فرسنگها با ایده ال ما فاصله دارد.

در پایان توجه عزیزان و مسولین محترم دست اندر کار را به عنایت بیشتر و دقت در منویات راهگشای مقام معظم رهبری برای معرفی درست سینمای طراز  فارغ از حواشی و نظریات گوناگون فرهنگی پیرامونمان جلب می نمایم.