فیلم‌های موفق جشنواره فجر در بین نامزدهای جشن انجمن منتقدان

به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، در گفت‌وگو با چند منتقد و نویسنده به بررسی نامزدهای سیزدهمین جشن انجمن منتقدان و نویسندگان سینمای ایران پرداختیم که در ادامه می‌خوانید:

آرش خوشخو: جای خالی سعید آقاخانی در بین نامزدهای جشن انجمن منتقدان

آرش خوشخو، منتقد سینما و تلویزیون، در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: در بافت انجمن منتقدان یک دستی وجود ندارد و ما با مجموعه‌ای از منتقدان روبرو نیستیم که انتظار داشته باشیم نتیجه انتخاب‌هایشان بسیار کارشناسانه باشد. در جشن انجمن منتقدان تمام افرادی که در این انجمن عضو هستند حضور دارند و اگر نگاهی به اعضای این انجمن داشته باشیم، می‌بینیم که همه منتقد نیستند و بعضاً حتی نام افرادی که برای دریافت کارت جشنواره چند بار مطالبی در نشریات نوشته‌اند نیز به چشم می‌خورد.

خوشخو تصریح کرد: در جشن انجمن منتقدان و نویسندگان انتظار می‌رود که نتایج بسیار متفاوت و کارشناسانه باشد اما همانطور که می‌بینیم نتایج تابع جشن خانه سینما یا جشنواره فیلم فجر است. کارشناسان در انجمن منتقدان در اقلیت هستند و از آنجا که همه اعضا حق رأی دارند نباید انتظار چندانی از این جشن داشته باشیم.

او افزود: برای من غیبت سعید آقاخانی برای بازی در فیلم سینمایی «قسم» در بین نامزدهای بهترین بازیگر نقش مکمل مرد بسیار عجیب بود. سعید آقاخانی یکی از بهترین بازی‌های نقش مکمل را در سال‌های اخیر ایفا کرده است. تک گویی آقاخانی در اتوبوس بسیار درخشان است که فکر می‌کنم هر کارشناسی می‌تواند متوجه این بازی بسیار خوب باشد.

این منتقد در ادامه اظهاراتش تأکید کرد: همانطور که گفتم در همه جای دنیا خاص‌ترین انتخاب‌ها از سوی انجمن منتقدان صورت می‌گیرد. به انتخاب انجمن منتقدان در فصل جوایز کشورهای اروپایی و آمریکا توجه کنید، آنها تابع دیگر جشن‌ها و جشنواره‌ها نیستند و اگر ما هم می‌خواهیم به نتیجه مطلوبی در انتخاب‌ها برسیم باید در عضویت اعضای انجمن منتقدان و نویسندگان مکانیزمی در نظر بگیریم که افراد کارشناس بتوانند اظهار نظر کنند. اگر امروز انجمن منتقدان در جریان سینمای کشور تأثیرگذار نیستند به دلیل ساختار این انجمن است که باید فیلترهای بسیاری برای عضویت‌پذیری در نظر بگیرد تا شاهد باشیم که انتخاب‌ها واقعاً کارشناسانه است.

خوشخو در پایان گفت: نحوه عضویت در دیگر انجمن‌های سینمایی، حرفه‌ای و صنفی است به طوری که یک فیلمبردار با مشخصه‌های حرفه‌ای وارد انجمن فیلمبرداران می‌شود اما در انجمن منتقدان نیاز به یک نگاه کارشناسی است که ایجاد فضایی کاملاً حرفه‌ای و کارشناسانه کار بسیار دشواری است و فیلترهای بسیاری را باید برای آن در نظر گرفت.

رضا صائمی: بیش از حد به فیلم «شبی که ماه کامل شد» توجه شده است

رضا صائمی منتقد سینما در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: نتیجه انتخاب‌های جشن انجمن منتقدان و نویسندگان شباهت بسیاری به دیگر جشن‌ها و جشنواره‌ها دارد که این شباهت شائبه‌هایی به وجود آورده که شاید این شباهت‌ها سفارشی است و انتخاب‌ها آنطور که بیان می‌شود صورت نگرفته است.

صائمی خاطرنشان کرد: من در دوره آخر جشن خانه سینما داور بودم و واقعاً چنین چیزی در انتخاب‌ها وجود نداشت، هیچ سفارشی به داورها نشد و ما در فضایی آزادانه آثار برگزیده را انتخاب کردیم. نمی‌شود با حدس و گمان نتیجه این جشن‌ها را زیر سوال برد و محکوم به لابی‌گری کرد و چون من تا امروز به وضوح شاهد این اتفاق نبودم چنین اتهامی به جشن انجمن منتقدان و نویسندگان را نمی‌توانم بپذیریم.

این منتقد در ادامه گفت: جشن‌های پس از جشنواره فیلم فجر مثل جشن «سینما سینما» منجر به این شد که برخی فیلم‌ها مثل «آشغال‌های دوست‌داشتنی» دیده شوند و مورد توجه مخاطبان خاص سینما قرار بگیرند. فیلم محسن امیریوسفی در هیچ جشنواره‌ای حضور نداشت و برای اولین بار در جشن «سینما سینما» موفق به کسب جایزه شد. این اتفاق یکی از مهم‌ترین اتفاقات در جشن‌هایی مثل جشن خانه سینما، سینما سینما و جشن انجمن منتقدان است.

او افزود: قطعاً هر سال چند فیلم هستند که بیش از دیگر آثار مورد توجه قرار می‌گیرند، امسال نیز نمی‌توان انتظار داشت جشنی سینمایی برگزار شود و فیلم‌های «متری شیش‌ونیم» و «سرخ‌پوست» در بین آثار برگزیده نباشند اما اگر دیگر انتخاب‌ها نیز در جشن انجمن منتقدان با دیگر رویدادهای فرهنگی هنری یکسان است بحث جدایی است که باید از مناظر مختلفی به آن پرداخت. من به عنوان یکی از اعضای انجمن منتقدان به برخی مسائل در این انجمن نقد دارم. مشکل اصلی محصول اتفاقی خارج از داوری است، در خانه سینما سعی بر این بود که انجمن منتقدان و نویسندگان متشکل از منتقدان کارشناس سینما باشد اما امروز می‌بینیم حتی خبرنگارها و افرادی که در حوزه روابط عمومی فیلم‌ها فعالیت می‌کنند در انجمن منتقدان و نویسندگان سینما عضو هستند.

صائمی در ادامه اظهاراتش گفت: در خانه سینما برخی افراد در چند صنف عضو هستند. به عنوان مثال ممکن است یک نفر که تخصص اصلی‌اش فیلمبرداری است در انجمن فیلم کوتاه و منتقدان نیز عضو باشد و حق رأی داشته باشد. باید یک تمهیدی اندیشیده شود که اگر افراد در چند صنف عضو هستند، تنها در یک صنف حق رأی داشته باشند. انجمن منتقدان تنها اسمش انجمن منتقدان و نویسندگان است چرا که شاخص‌هایی که منتقد و نویسنده بودن با آن تعریف می‌‌شود در عضوپذیری رعایت نمی‌شوند. قطعاً منظور من از اعتراض به حضور خبرنگاران و افرادی که روابط عمومی فیلم‌ها هستند در این انجمن بی ارزش بودن این حرفه‌ها نیست ولی قطعاً کسی که تخصصش خبرنگاری است به معنی منتقد بودن نیست و بالعکس هر منتقد بودن هم قطعاً به معنی خبرنگار بودن نیست.

این منتقد تصریح کرد: در صورتی که نحوه عضویت در انجمن مدیریت شود قطعاً شاهد نتایج تخصصی‌تری در جشن انجمن منتقدان و نویسندگان خواهیم بود. به نظر من با وجود انتقادات بسیاری که به جشنواره فیلم فجر می‌شود هنوز نتایج برگزیدگان این جشنواره بر انتخاب‌ها در جشن‌های دیگر تأثیرگذار است. فیلم‌هایی که در جشنواره فیلم فجر برنده سیمرغ می‌شوند ناخودآگاه در انتخاب‌های کارشناسان نیز قرار می‌گیرند و این اتفاق را می‌توان در جوایزی که پس از جشنواره فجر به «شبی که ماه کامل شد» رسید به وضوح دید. اینکه «شبی که ماه کامل شد» رکورددار نامزد شدن در بخش‌های مختلف جشن انجمن است برای من بسیار شوکه‌کننده است. به فیلم نرگس آبیار در جشن‌های ما بیش از اندازه توجه شده و قطعاً این تعداد جایزه حق این فیلم نیست.

نیما عباس‌پور: بضاعت سینمای ما اجازه نمی‌دهد نتایج جشن‌ها و جشنواره‌ها با هم متفاوت باشد

نیما عباس‌پور منتقد سینما در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: من عضو انجمن منتقدان و نویسندگان سینما نیستم و اگر نظری درباره جشن انجمن منتقدان داشته باشم نظری خارج از حوزه مسائل صنفی است. در اکثر کشورهایی که صاحب سینما هستند منتقدانشان آثار برگزیده سال گذشته را انتخاب می‌کنند.

عباس‌پور خاطرنشان کرد: در کشورهایی چون آمریکا، صنعت سینما یک صنعت زنده و پویا است و تعداد فیلم‌های خوب و قابل دفاعش هر سال به قدری است که می‌توان نظرات مختلفی را در انتخاب‌ها شاهد بود اما در کشور ما که تعداد فیلم‌های ساخته شده در سال بسیار اندک است و طبیعتاً آثار درخشان و قابل دفاع کمتر از انگشتان یک دست نمی‌توان انتظار داشت که نتیجه انتخاب‌های جشن انجمن منتقدان با دیگر جشن‌ها و جشنواره‌هایی مثل فجر تفاوت چندانی داشته باشد.

او افزود: وقتی سینمای مستقل در کشور ما وجود ندارد یا امکان حمایت از آن نیست پس مجبوریم بین فیلم‌های حاضر در جشنواره و آثاری که اکران می‌شوند برترین‌هایمان را انتخاب کنیم. در سال گذشته همیشه سه فیلم «شبی که ماه کامل شد»، «متری شیش‌ونیم» و «سرخ‌پوست» در بین آثار مطرح هستند و قطعاً برگزیده جشن انجمن نیز یکی از همین آثار خواهد بود. 

این منتقد در پایان گفت: در انتخاب‌های نهایی بحث سلیقه مطرح می‌شود. ممکن است انتخاب‌‌های نهایی جشن انجمن منتقدان نیز با انتقاداتی روبرو باشد و این اتفاقی است که برای هر جشن و جشنواره‌ای رخ می‌دهد. امسال معمولاً آثار خوب دیده شد و هر چند که بازی‌های چندان چشمگیری در آثار سال گذشته دیده نمی‌شود اما به نظرم بازی‌های خوب دیده شد. البته سارا بهرامی در فیلم «جمشیدیه» نیز به خوبی ایفای نقش کرد و فکر می‌کنم فیلم «جمشیدیه» و سارا بهرامی می‌توانستند در بین نامزدها قرار بگیرند.