روایت «چرخ» از نقش ژئوپارک‌ها در حفظ محیط‌زیست؛
ژئوپارک‌های ارس و طبس جهانی خواهند شد!
نودوهفتمین برنامه‌ی تلویزیونی «چرخ» در فصل ششم به گفت‌وگویی درباره‌ی نقش ژئوپارک‌ها در حفظ محیط‌زیست و وضعیت ژئوپارک‌های ایران اختصاص داشت.
به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا؛ در «میز طبیعت» برنامه‌ی سه‌شنبه 13 اسفند، حافظ آهی به‌عنوان مجری-کارشناس «چرخ»، میزبان علیرضا امری کاظمی، ارزیاب رسمی شبکه ژئوپارک‌های جهانی یونسکو بود.
پروژه‌ی سایت پرورش میگوی قشم فعلا متوقف شد
این روزها واگذاری اراضی در محدوده‌ی طولانی‌ترین غار نمکی جهان به مرکز پرورش میگو به‌عنوان جدی‌ترین تهدید برای خروج ژئوپارک قشم از یونسکو مطرح است. موضوعی که امری‌کاظمی درباره‌ی آن یک خبر خوب داشت: «دوشنبه بالاخره حکم توقف عملیات در این منطقه اعلام شد. به مدت 15 روز این عملیات متوقف می‌شود تا بررسی‌های تکمیلی و تعیین تکلیف انجام شود. عملا بر اساس اسناد و مدارک و ضوابطی که موجود است و ابلاغ شده، بعید است که این عملیات ادامه پیدا کند. به دلیل اینکه این گروه متضرر نشوند، سازمان منطقه‌ی آزاد قشم برنامه‌ریزی کرده که زمین دیگری به آنها بدهد. ما با اصل موضوع مشکلی نداشتیم اما جای درستی برای آن واگذار نشده است.»
147 ژئوپارک جهانی داریم
این ارزیاب رسمی شبکه ژئوپارک‌های جهانی یونسکو درباره‌ی روند ثبت جهانی ژئوپارک‌ها گفت: «یونسکو سه برنامه‌ی بین‌المللی ثبت جهانی دارد. برنامه‌ی اول میراث جهانی است که فرهنگی و طبیعی و مختلط هستند. دومین برنامه ذخیره‌گاه‌های زیست‌کره است. برنامه‌ی جدیدی که به برنامه‌های قبلی یونسکو اضافه شده، برنامه‌ی ژئوپارک‌های جهانی است. مفاهیم ژئوپارک از 1997 تا 2000 شکل گرفت اما از 2015 رسما به برنامه‌های یونسکو اضافه شد. ژئوپارک از دو برنامه‌ی دیگر جامع‌تر است. اولین دلیل این است که در این برنامه جامعه‌ی محلی و حضور مردم بسیار پررنگ در نظر گرفته شده است. عملا مردم مدیریت‌کننده و حفاظ‌ت‌کننده‌ی ژئوپارک‌ها هستند. ژئوپارک‌ها به هر چهار گروه میراث از جمله طبیعی، فرهنگی، ناملموس و زمین‌شناختی می‌پردازد. میراث زمین‌شناختی شامل همه‌ی پدیده‌ها و عوارض زمین‌شناختی هستند که دارای ارزش حفاظتی و اهمیت بین‌المللی یا ملی دارند. این پدیده‌های خاص و منحصربه‌فرد در کشور ما تنوع خیلی زیادی دارند. ما الان 147 ژئوپارک در 41 کشور دنیا داریم. ثبت این ژئوپارک‌ها یک فرآیند طولانی دارد که ژئوپارک قشم این فرآیند را طی کرد. سال آینده فرآیند ارزیابی چهارساله‌ی ژئوپارک قشم شروع می‌شود و حساسیت ما در بحث‌های مخاطراتی که برای منطقه‌ی قشم پیش آمده، به خاطر همین ارزیابی است. اتفاقی که اخیرا افتاده، مقداری ما را نگران کرده است. ما تمهیداتی را در نظر گرفته‌ایم که وضعیت را به شرایط سابق برگردانیم.»
چین بیشترین ژئوپارک آسیا را دارد
امری‌کاظمی درباره‌ی تجربه‌ی بازدید از ژئوپارک‌ها در نقاط دیگر دنیا گفت: «در ژئوپارک‌ها به 10 مورد توجه می‌شود که می‌توان به مخاطرات زمین‌شناختی، علوم و آموزش، حفاظت از پدیده‌ها، زنان و مشارکت زنان در فعالیت‌ها و ... اشاره کرد. در ژئوپارک‌ها مردم و جامعه‌ی محلی باید آموزش ببینند. در این مناطق زیرساخت‌هایی برای کمک به گردشگران باید ایجاد شود تا ژئوتوریسم به بهترین شکل اتفاق بیفتد. من مرداد امسال از ژئوپارک‌های چین بازدید کردم و باید بگویم که آنجا سرمایه‌گذاری‌های عظیمی انجام داده‌اند. 38 ژئوپارک از 147 ژئوپارک دنیا در چین قرار دارد. برای یکی از این مرکزهای بازدیدکنندگان ژئوپارک‌ها که امسال در چین دیدم، پنج میلیون دلار هزینه کرده بودند که رقم بسیار قابل توجهی است. این مرکز بازدیدکنندگان معمولا شامل کافی‌شاپ‌ها، آمفی‌تئاترها، موزه‌های صنایع‌دستی و ... در ورودی ژئوپارک‌ها می‌شوند که به بازدیدکنندگان و گردشگران خدمات می‌دهند.»
پرونده‌ی دو ژئوپارک ایران روی میز یونسکو
وضعیت ژئوپارک‌های ایران موضوع بخش بعدی صحبت‌های این ارزیاب رسمی شبکه ژئوپارک‌های جهانی یونسکو بود: «سازمان مطالعات زمین‌شناسی ایران در طول 15 سال گذشته مطالعات گسترده‌ای را در سطح کشور انجام داده و 30 منطقه‌ی دارای پتانسیل برای ژئوپارک‌ها را معرفی کرده است. پرونده‌ی ژئوپارک ارس تکمیل و برای یونسکو ارسال شده است. سال بعد نوبت ژئوپارک طبس است که در سه چهار سال گذشته کارهای خوبی برای آن انجام شده است و پرونده‌ی این منطقه هم سال بعد برای یونسکو ارسال خواهد شد. ما پتانسیل‌های زیادی در ایران داریم اما لازمه‌اش این است که حاکمیت محلی از جمله استانداری، فرمانداری و ... پتانسیل‌ها را به ظرفیت‌هایی برای گردشگری تبدیل کند. یکی از مزیت‌های ثبت جهانی ژئوپارک‌ها حفاظت از پدیده‌های زمین‌شناختی است. توانمندسازی جامعه‌ی محلی از مزیت‌های دیگر این برنامه است. در ژئوپارک‌ها نیازی نیست که اقامتگاه‌ها و رستوران‌های لوکس ایجاد کنید. با کمترین امکانات که به منطقه آسیب برساند، می‌توانید گردشگران را به آن منطقه بیاورید. ما در قشم مهاجرت معکوس به روستاها و بلدهای محلی داریم که به این توسعه‌ی گردشگری کمک می‌کنند.»
مجله‌ی تصویری «چرخ» مهم‌ترین رویدادهای علم و فناوری و مسائل روزمره‌ی زندگی را با نگاهی تخصصی و به‌زبانی ساده و با حضور کارشناسان، اساتید دانشگاه و نخبگان بررسی و واکاوی می‌کند.
«چرخ» سه روز در هفته، یکشنبه، دوشنبه و سه‌شنبه، از ساعت ۱۹ به‌صورت زنده از شبکه‌ی چهار پخش می‌شود. مجری «چرخ» حافظ آهی است و محمد جباری سردبیری برنامه و الهه بهبودی تهیه‌کنندگی «چرخ» را بر عهده دارند.
نظر شما
اخبار برگزیده
پرونده ویژه
تبلیغات متنی