آیا مناجاتنامه منسوب به امیرکبیر در شب قدر جعلی است؟

به گزارش برنا؛ «در پی انتشار گستردۀ متن و دستخطی با عنوان «مناجاتنامۀ امیر‌کبیر در ماه رمضان» در فضای مجازی و به مناسبت شب‌های قدر، محمد‌علی بهمنی قاجار، پژوهشگر تاریخ، ۵ دلیل آورده تا نشان دهد این متن اصالت و واقعیت ندارد و جعلی است.

دلایل ۵ گانه‌ای که به استناد آنها متن تصویر بالا جعلی خوانده شده و در کانال شخصی دکتر بهمنی آمده، از این قرار است:

۱. مرحوم میرزاتقی‌خان امیرنظام اگرچه در عمل صدر‌اعظم و شخص اول کشور بعد از ناصرالدین‌شاه بود ولی هیچگاه لقب صدراعظمی و مهم‌تر از آن امیرکبیر نداشت و بعد از درگذشت [قتل] به این لقب مشهور شد. در هیچ سند تاریخی نه خودش از عنوان امیرکبیر برای خود استفاده کرده و نه دیگری او را امیرکبیر خطاب داده است.

۲. ذکر کلمه هجری بعد از عدد سال متداول نبوده و امروزه با رواج تاریخ‌های میلادی و قمری و شمسی در متون ذکر آن در متون تاریخی رایج گشته، ضمن این که اشاره به زمان هم با کلمات یوم و لیله و سنه متداول بوده است. عبارت «بار پروردگارا» مربوط به دوران پس از فرهنگستان بوده و با ادبیات رایج در عصر امیرکبیر و ادبیات مورد استفاده خود او هیچ‌گونه سنخیتی ندارد.

۳. میرزاتقی‌خان امیرنظام اصولا اهل مناجات و دعا و شعر و ... نبود ... قاآنی شاعر معروف را چوب زد و گفت: به جای شعر بیا یک ترجمه انجام بده!

۴. نکته‌ای دیگر راجع به این نامه این است که این نوع خط تحریر یعنی خط تحریر به شیوه نستعلیق در دوره قاجار اصلا مرسوم نبوده و خط تحریر همگان خط شکسته تحریر بوده و سرآمدان این شیوه امیرنظام گروسی و امین‌الدوله بودند. خط تحریر به شیوه نستعلیق از اواسط پهلوی دوم در کشور رایج می‌شود و اگر اسناد بدست آمده از قبل از آن دوره را ببینیم تماما خط تحریر به شیوه شکسته تحریری است. همچنین مقایسۀ دستخط‌های اصیل و تایید‌شدۀ امیرکبیر با این دستخط خود گویای عدم صحت این انتساب است. (نظر امیرعباس نصیری یزدی، کارشناس خط)

دستخط واقعی امیر‌کبیر که در مرکز اسناد آستان قدس رضوی نگاه‌داری می‌شود (سمت راست‌)

دستخط جعلی: سمت چپ

۵. مهم‌تر از همه این که این سند جدید‌الولاده در هیچ منبعی و هیچ آرشیوی وجود خارجی ندارد و صرفا محصول ذهن خلاق جاعل محترم و خوش‌نویس آن است!