نگاهی به مکتب امام صادق(ع) با قدمتی به بلندای تاریخ بشر

به گزارش خبرگزاری برنا از قم، خداوند آدم ابوالبشر و فرزندانش را برای خلیفگی بر روی زمین خلق کرد تا با زندگی بر روی زمین لیاقت بندگی خداوند و حرکت در مسیر ولایت را بیاموزد.

اگر چه یکبار از بهشت هبوط کرده اند ولی این بار با حرکت در مسیر ولایت می توانند در عرصه قیامت صحنه گردان روایتی عظیم باشند روایتی که فرزندان حضرت آدم علیه السلام را مسجود فرشتگان قرار داده. به مرتبه و مقامی می رساند که به کان قاب قوسین ادنا رسانده و حتی جبرئیل امین با آن مرتبه و مقام عظیم نمی تواند به این کان برسد چراکه این مرتبه ، مرتبه‌ای است که خداوند آن را در صلب پیامبر خاتم و شیعیان ایشان و امیر المومنین علیه السلام محصور و محدود کرده است.

رسیدن به این مقام و روایتگری عظیم دارای رکن و مرتبه هایی است که تا این رکن و مرتبه ها فراهم نشود فرزندان حضرت آدم ابوالبشر شایستگی حضور در حکومت عدل الهی امام معصوم را پیدا نمی کنند و مهم ترین این رکن و مرتبه ، مرتبه مدنیت است و تا مدنیت به معنای واقعی کلمه در جامعه جهانی بشر نمود پیدا نکند، این شایستگی برای زندگی در حکومت صالح ترین بنده خدا برای مردم در روی زمین محقق نخواهد شد و بر همین اساس است که خداوند مهم ترین رسالت انبیای الهی را در طول تاریخ مدنیت قرار داده تا بشر به واسطه مدنیت تحت تابعیت حکومت مشروع ولی خدا حرکت کرده و به عرصه تمدن سازی و عبور از پیچ های تمدنی که شیطان در مسیر مدنیت جهانی و رسیدن به حکومت عدل الهی قرار داده وارد شود زیرا خداوند حکیم و رحمان مهم ترین رسالت حکومت های اسلامی و حکومت های مشروع الهی را دعوت مردم به تفکر قرار داده و بر خلاف حکومت های غربی که خود را داعیه دار دموکراسی و تفکر داشته و در باطن تنها طبق همان وعده هایی که می دهند دولت های رفاهی بیش نیستند که محدوده تفکرشان از شکم و امور دنیوی فراتر نمی رود در حالی که حکومت الهی و اسلامی به دنبال دعوت مردم به تفکر است تا در پناه رشد عقول و درک ها بتوانند ضمن ایجاد تمدنی اسوه و نمونه انسان هایی متفکر را تربیت کند که در پناه زندگی در سایه حکومت اسلامی بتوانند تمامی ابعاد زندگی خود را چه در بعد مادی ‌و چه در بعد معنوی تقویت کنند و همزمان هم در عرصه زندگی فردی و هم در عرصه مدنیت و زندگی اجتماعی به رشد و کمال برسد.

پس از اینکه امام علی، امام حسن، امام حسین و امام باقر علیهم‌السلام به واسطه اقدامات خود و قیام تاریخ ساز عاشورا ضرورت زندگی در سایه حکومت امام معصوم علیه السلام را به مردم عصر خویش و دیگر اعضای تاریخ زندگی بشر اثبات کردند امام صادق علیه السلام با تربیت شاگردان شاخص در عرصه های مختلف ابعاد مختلف حکومت اسلامی را پایه ریزی کردند تا مردم در اعصار و ادوار مختلف بدانند که چگونه می توانند در عصر غیبت حتی با وجود غیبت امام معصوم جامعه اسلامی را اداره کرده و داعیه حکومت اسلامی را که همان دعوت به تفکر است در عصر غیبت برای ورود به عصر ظهور با رشد دادن عقول مردم در زندگی حکومتی ایجاد کنند که دعوتگر مردم به تفکر باشد.

امام صادق علیه السلام با تربیت شاگردان شاخص در عرصه های مختلف علمی به نوعی بستر حکومت فقهی و اسلامی را فراهم کردند که مهم ترین رسالت این حکومت و شاگردان این حکومت یعنی علما، دعوت مردم در قرون و اعصار مختلف به تفکر بود به همین دلیل مکتب صادقی مکتبی است که پشتوانه عمیق فکری و قدمت تاریخی آن به بلندای تاریخ بشر است و امام صادق علیه السلام با ایجاد نهضت علمی به رشد ابعاد این حکومت کمک کردند تا با تربیت مدنی محور، مردم بتوانند شایستگی لارم را برای ورود به عرصه زندگی در حکومت صالح ترین بنده خدا پیدا کنند.

امام صادق علیه السلام با نهضت فکری و علمی که ایجاد کردند مقابل تمامی متفکران و نظریه پردازان که داعیه تسلط، بر علوم انسانی، علوم تجربی و علوم مرتبط با اداره عالم را دارند ایستادند و به آنها یاد آور شدند که رسالت حکومت اسلامی و الهی رشد فکری مردم است تا مردم در پناه رشد فکری در کنار یکدیگر توانایی لازم برای زندگی و اداره یک حکومت واحد بشری را پیدا کنند حکومتی که دارای یک روح و قلب واحد بوده و بتواند زندگی بشر را به بهترین شکل ممکن اداره کرده و سامان بخشد.

امام صادق علیه السلام مغز متفکر عالم بشریت هستند که در پناه تفکر خویش و ارائه کلام ناب ایشان از سوی شیعه انقلاب اسلامی به عنوان نمونه یک حکومت دعوتگر مردم به تفکر شکل گرفت. حکومتی که بند اسارت را از پای بشریت آزادیخواه جهان باز کرده و له آنها نشان داد که حکومتی رفاهی نگرشی پوچ و تو خالی است که در پناه این تفکر بشر به اوج ضلالت، رذالت گمراهی و تباهی رسیده و با جنگ افروزی و کودک کشی نه تنها به آرمان های جهان بشر سامان نبخشیده بلکه با سقوط بشر در اوج رذالت و گمراهی او را روز به روز از مدنیت و تمدن سازی الهی دور کرده است.

سالروز شهادت امام صادق علیه السلام فرصت خوبی برای تفکر در باب مدنیت است که در پناه مکتب فکری امام صادق علیه السلام رشد تفکر مدنیت پروری امام صادق علیه السلام هم مانند حماسه عاشورا حماسه ای عظیم و تکرار نشدنی است که باید پاس داشته شود و دولت هایی که در انقلاب اسلامی ایران به عنوان داعیه دار تفکر مدنیت روی کار می آیند باید با تلاش فکری در مکتب امام صادق علیه‌السلام و کسب فیض از محضر ایشان نه تنها دعوت گر مسلمانان بلکه باید دعوت گر مردم جهان به مدنیت که تفکر رشد دهنده دارد باشند تا جامعه جهانی را نیز در مسیر این تفکر رشد دهند.

مکتب فکری که امام صادق علیه السلام ایجاد کردند تنها مربوط به یک زمان و دوره خاص نیست بلکه مکتب صادقی مکتبی برای زندگی مدنیت محور و پرورش علمای مختلف در تمامی اعصار است.

فاطمه قاسمی