روابط عمومی و رسانه ، تعامل یا تقابل؟

حامد ملازاده صادقیون ارتباط گر، روزنامه نگار ومدیر روابط عمومی شرکت ملی پخش فراورده های نفتی هرمزگان در یادداشت ارسالی خود به مناسبت روز روابط عمومی به خبرگزاری برنا در اورده است:

آیا رسانه ها در خدمت روابط عمومی ها هستند و به عنوان ابزاری برای توجیه افکار عمومی بکار می روند ؟ و پرسش مهمتر اینکه آیا رسانه ها برای انجام وظیفه روشنگری و آگاهی بخشی ناگزیر به افشاگری و تقابل یا گفتمان رسمی ارائه شده توسط سازمان ها هستند ؟

در این مجال به بررسی وضعیت این روابط می پردازیم و فرایندی را پیشنهاد خواهیم کرد که در آن هریک از روابط عمومی ها و رسانه ها در ساختار تعریف شده خود بتوانند جایگاه واقعی خود نزد افکار عمومی را هدف گذاری کنند .

با نگاهی جوامعی که مهد علم ارتباطات و خاستگاه روزنامه نگاری مدرن هستند و با دقت در جامعه رسانه ای – ارتباطی آنها به تفاوت های فاحشی میان آنها و جامعه خود پی می بریم . در جوامعی که به روابط عمومی و رسانه به مثابه رکن پاسخگویی و دموکراسی نگریسته می شود رسانه نقش مطالبه گر و ناظر دارد و البته بعد مهم اقتصادی و جریان سازی تجاری آن را نیز نمی توان از نظر دور داشت. در این زنجیره روابط عمومی های نیز بیش از  آنکه ماهیت انسانی داشته باشند ماهیت تجاری دارند و در جهت برند سازی افزایش سهم خود در بازار کالا و خدمات می کوشند.

در چنین نظام هایی که براساس اصل تولید ثروت شکل گرفته است و تلاش اقتصادی مقدس است نمی توان انکار کرد که در مواردی ارتباطات انسانی به پای منافع اقتصادی فدا شود.

با این مقدمه اجمالی اما نه کاملاً منطبق و کلی نویسنده قصد دارد قاطعانه باب مقایسه میان وضعیت فعلی جامعه ارتباطی و رسانه ای ایران با خارج را ببندد و یادآور گردد که بدلیل تفاوت در اهداف ، ساختار و روش ها هر مقایسه ای در این زمینه مع الفارق خواهد بود .پس با این وصف بیش از هر چیز در زمینه ارتباط کارآمد و تعامل روابط عمومی ها و رسانه ها نیازمند الگویی کاملاً داخلی هستیم .

در حال حاضر برخی از رسانه ها به دلایل مختلف از قبیل مشکلات مالی ، حب و بعض های منطقه ای یا سیاسی و ... در نقد سازمان ها (فرقی نمی کند دولتی یا خصوصی ) حرفه ای عمل نمی کنند این حرفه ای عمل نکردن الزاماً در نقد کردن یا حتا تخریت خلاصه نمی شود بلکه مجیزگویی هم رفتار رسانه ای کاملاً غیرحرفه ای است که بی شک در پشت آن منافع اقتصادی و یا سیاسی نهفته است . از دیگر سو برخی روابط عمومی ها هم توقعاتی کاملاً غیرحرفه ای از رسانه ها دارند ، حضور همیشگی در صدر اخبار ، انتشار اخبار فاقد ارزش خبری عمومی و حتا درخواست عدم انعکاس انتقادها و مشکلات سازمان مربوطه از رسانه ها نمونه هایی از این توقعات غیرحرفه ای و غیراخلاقی است . در نهایت این پرسش مطرح می شود که برای رسیدن به یک الگوی حرفه ای و اخلاقی برای تعامل میان رسانه – روابط عمومی باید چه شیوه ای را پیشنهاد کرد ؟

در حال حاضر در کشور ما کم نیستند رسانه های حرفه ای در این زمینه تلاش هایی کرده اند که بعضاً موفق هم بوده است یکی از این مثال ها می تواند جدایی بخش بازاریابی و بازرگانی رسانه ها از بخش تولید محتوا باشد .

تولید کنندگان محتوا در رسانه فارغ از هر گونه ارتباط مالی سازمان های دولتی و خصوصی در راستای وظیفه حرفه ای و اخلاقی خود می توانند به چند و چون عملکرد و نقد سازمان ها بپردازند همچنین روابط عمومی ها نیز ناگزیر خواهند بود امر اطلاع رسانی را با تبلیغات به گونه ای تفکیک کنند که آنچه مورد نیاز شهروندان است در اسرع وقت و بدون هزینه انتشار یافته و اطلاع رسانی شود همچنین در صورت ضرورت یا نیاز سازمانی به تبلیغات ، در ازای پرداخت تعرفه های مالی هر رسانه اقدام به گزارش دستاوردها و تبلیغ سازمان خود نمایند به این ترتیب مخاطب هم در زمینه دسترسی به محتوا یا مرزبندی میان اطلاع رسانی و تبلیغ اعتماد بیشتری به رسانه ها خواهد داشت و موارد منتشر شده توسط روابط عمومی ها هم بیشتر دیده شده و مقبول خواهد بود .

حامد ملازاده صادقیون ارتباط گر ، روزنامه نگار ومدیر روابط عمومی شرکت ملی پخش فراورده های نفتی هرمزگان