برداشت‌های غیرمجاز عامل اصلی تخریب منابع آب زیرزمینی

به گزارش خبرگزاری برنا در  هرمزگان،مسعود رازمند بیان کرد: سفره‌های آب زیرزمینی مخازنی هستند که طی هزاران سال در اثر نفوذ باران در زمین ایجادشده‌اند، درگذشته استفاده بشر از این سفره‌ها به حفر چاه‌های دستی و یا قنات‌ها محدود می‌شد.

وی در ادامه گفت: از دهه 40 شمسی با همگانی شدن استفاده از موتورپمپ برداشت از آب‌هایزیرزمینی با حفر چاه‌های عمیق و نیمه عمیق شدت گرفت.

این مقام مسئول تصریح کرد: از آب زیرزمینی باید به‌اندازه‌ای برداشت کنیم که آب باران می‌تواند به داخل زمین نفوذ و آن را جایگزین کند که اگر میزان برداشت ما بیشتر باشد سطح آب زیرزمینی پایین می‌رود و درواقع افت سطح آب زیرزمینی اتفاق می‌افتد.

رازمند درباره اثرات افت آب زیرزمینی گفت: کم شدن آبدهی چاه‌ها، چشمه و قنات‌ها، اجبار به تغییر محل چاه یا کف شکنی، نشست زمین، شور شدن تدریجی سفره آب، ایجاد محدودیت در مصارف کشاورزی-صنعت و شرب و افزایش سرسام‌آورهزینه‌هایتأمین برق و سوخت چاه‌ها از اثرات افت آب زیرزمینی به شمار می‌روند.

وی در بخش دیگری از سخنان خود درباره نشست زمین‌بر اثر بی‌آبی نیز توضیح داد: سفره زیرزمینی شامل دانه‌های خاک است که بین آن‌هاحفره‌های خالی وجود دارد و آب می‌تواند به داخل آن نفوذ و ذخیره شود.

این مقام مسئول اضافه کرد: در اثر برداشت بی‌رویه از منابع آب زیرزمینیلایه‌های زمین فشرده‌شده و این حفره‌ها از بین می‌روند در این حالت حتی اگر باران هم ببارد دیگر آب نمی‌تواند به داخل زمین نفوذ کند، نشست زمین ترک‌ها و شکاف‌هایبزرگی در زمین ایجاد می‌کنند که ریزش چاه‌های آب، تخریب جاده‌هاساختمان‌ها، اراضی کشاورزی و... را به دنبال خواهد داشت مانند اتفاقی که در دشت‌ میناب حادث شد.

مجری طرح احیا و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی شرکت آب منطقه‌ای هرمزگان عنوان کرد: سفره‌های آب شیرین در بیشتر موارد هم‌جوارسفره‌هایآب‌شور هستند این هم‌جواری باعث می‌شود تا در صورت برداشت بیش‌ازاندازه از سفره آب شیرین آب‌شوربه‌طرفآنپیشروی کند که چنین اتفاقی در سفره‌های ساحل استان هرمزگان ازجمله آبخوان دشت میناب اتفاق افتاده است.

رازمند درباره راهکارهای حفاظت از منابع آب گفت: تغییر سیستم آبیاری در اراضی کشاورزی از سنتی به مدرن، جلوگیری از برداشت‌هایبی‌رویه از منابع آب زیرزمینی از طریق چاه‌ها، انسداد چاه‌های فاقد پروانه، نصب ابزار اندازه‌گیری بر روی چاه‌ها، پیاده‌سازی مدیریت مشارکتی و تشکل‌هایآب ران در آب‌هایزیرزمینی، اطلاع‌رسانی لازم به بهره‌برداران منابع آب و درواقع همراهی کردن بهره‌برداران در امر حفاظت از منابع آب ازجملهراه‌های حفاظت از منابع آب است.

وی در پایان متذکر شد:  بدیهی است ر صورت عدم اجرای راه‌کارهای فوق، در آینده‌اینه‌چندان دور، شاهد از بین رفتن منابع آب زیرزمینیدشت‌ها و به خطر افتادن تمامی سرمایه‌گذاری‌هایانجام‌شده خواهیم بود.