جاده محل وقوع حادثه کارکنان برق، ایمن ساخته نشده بود

به گزارش برنا؛ چندی پیش در معیت استاندار محترم کرمان از محل حادثه  واقع در مسیر جاده گلباف -حرمک بازدید کردیم. این محل در مسیری است که شهر گلباف را به چند روستا از جمله حرمک و کشیت و...متصل می‌کند. دلایل وقوع حادثه و بایدها و نبایدهای این اتفاق تلخ فراوان هستند و مجال پرداختن به همه‌ی آن‌ها نیست، طبیعتا نهادهای مسئول موضوع را بررسی خواهند کرد. اما من از منظر تخصص خودم به بخشی از دلایل به‌صورت مختصر می پردازم.

اول آنکه  آیا مسیر جاده ساخته شده با کارشناسی و بررسی دقیق انتخاب شده بود؟

همه کسانی که با علم مهندسی عمران سروکار دارند نحوه انتخاب مسیر راه‌ها را مطابق آیین‌نامه‌های مربوطه می‌دانند و کسانی که کم و بیش با این قواعد آشنا هستند، می‌دانند که از شروط اساسی انتخاب مسیر، فنی و اقتصادی بودن است و ایمنی از مهم‌ترین مسائلی است که در طراحی و اجرا باید ملاحظه شود. (البته بسته به درجه راه)

هم‌چنین آب‌های سطحی و چگونگی هدایت آن‌ها اهمیت بالایی در راهسازی داشته و بخش مهمی از هزینه‌ها را در بر می‌گیرد. به نظر من  در قسمتی از مسیر که این حادثه‌ی تلخ رخ داده، هیچ‌کدام از شرایط مهندسی راه و ایمنی با درستی رعایت نشده است.

اینکه اصلا مطالعه برای احداث صورت گرفته یا خیر برای من نامعلوم بوده ولی شواهد نشان می‌دهد که مسیر معمول عبور مردم به‌عنوان دسترسی در نظر گرفته شده و بدون هیچ ملاحظه‌ای آسفالت و تاسیسات ضروری از کنار آن عبور داده شده‌اند.

کدام مهندس در داخل تنگه‌ای که مسیر عبور رودخانه و آن هم در خط القعر و داخل رودخانه در جهت طول رودخانه است، راهی را طراحی  و اجرا می‌کند؟

شاید بگوییم چاره دیگری نبوده و یا بودجه کافی اختصاص داده نشده است و یا مردم از همین مسیر می‌رفته‌اند، اما در مقابل جان مردم و خسارت وارده به اموال عمومی هیچ‌کدام از این موارد قابل توجیه نیست.

اگر بگوییم مردم از این مسیر رفت‌وآمد می‌کردند پس تفاوت مهندسان و متخصصان با یک فرد عادی در چیست؟

ضمن اینکه مردم محلی به وضعیت جوّی محل آشنا هستند و بر اثر تجربه عموما در این مواقع از این مسیرها استفاده نمی‌کنند.

اگر مطالعات به‌خوبی انجام شده آیا به باران‌های بهاری کویری با شدت مخصوص‌شان و سیلابی شدن مسیر توجهی شده است؟

برای  جواب این سوال‌ها، اینجانب دو احتمال دارم:

۱-مسئولین اجرایی بدون توجه به نظر مهندسی اقدام به آسفالت مسیر کرده‌اند.

۲-مطالعات طرح کامل نبوده است.

باید گفت در هر دو صورت مسئولیت مهندسی کسانی که به عنوان مهندس به‌خصوص در ادارات و دستگاه‌های اجرایی متصدی اجرا و نظارت بر طرح بوده‌اند ایجاب می‌کرده تن به این امر نداده و بر نظر کارشناسی خود پا فشاری کنند.

کم نیست چنین اقداماتی که مهندسین به‌خاطر غلبه‌ی احتمالی شرایط اجتماعی و بعضا سیاسی باعث حادثه یا حتی فاجعه می‌شوند.

حتی در کلان موضوع تصمیمات غلط و یا بخشی‌نگر مهندسی باعث از بین رفتن محیط زیست شده که مثال‌های متعددی هست و شاید در وقت دیگری به آن‌ها اشاره کنم.

به نظرم مهندسین باید قاطعانه از نظرات کارشناسی خود دفاع کرده و نهادهایی وجود داشته باشند که آن‌ها را در مقابل سیاست‌های احساسی مسئولین حمایت کنند.

این‌گونه به نظر می‌رسد غفلت‌ها و اشتباهات مهندسی در پروژه‌ها گاها اجتناب‌ناپذیر است. در حین اجرا و بعد از آن، همه‌ی ما در اطراف خود این‌ها را می‌بینیم، اما امروزه که الحمدالله متخصصین در همه جا هستند چگونه این مسائل را پیگیری کنند؟

پیشنهاد من این است دستگاه‌های اجرایی، سامانه‌ای را طراحی و در اختیار عموم قرار دهند تا متخصصین بدون اینکه مسئولیت مستقیم در طرح داشته باشند بتوانند نظرات خودشان را به آن‌ها برسانند. در واقع، یک باز طراحی از دید عموم افراد همان رشته انجام شود.

این پیشنهادی اولیه است و نیاز به مطالعه بیش‌تر دارد.

جا دارد از توجه جناب آقای دکتر زینی‌وند استاندار محترم کرمان به نظرات کارشناسی تشکر کنم. ایشان دیروز در جواب مردم محل و مسئولینی که پیشنهاد مسیرهای مختلف جایگزین و سیل‌بند می‌دادند قاطعانه گفتند "باید کارشناسی شود" و فقط برای اقدامات موقت دستور انجام دادند؛ لذا قرار شد مطالعه‌ی مسیر جایگزین توسط دستگاه مربوطه انجام شود.

اینجانب هنگام حضور در جمع خانواده عزیز این فداکاران عرصه‌ی خدمت برای عرض تسلیت، وقتی نگاه دختر بچه بهت‌زده یکی از این عزیزان جان‌باخته در این حادثه را که بر روی زانوی پدر بزرگش (به‌جای پدر فداکارش) نشسته بود و به مسئولین متحیرانه نگاه می‌کرد را می‌دیدم، به مسئولیت مهندسین و مسئولین و اینکه چرا چنین اتفاقی رخ داده، می‌اندیشیدم. امیدوارم هرگز دوباره شاهد چنین حوادث تلخی که ناشی از اشتباه عمدتا سهوی کارشناسان و مدیران است نباشیم.

فقدان این عزیزان فداکار را به خانواده‌ها و همکاران آن‌ها و هم‌استانی‌های گرامی تسلیت عرض می‌کنم و به ارواح مطهرشان درود می‌فرستم.