علل گرایش نوجوانان و جوانان به مواد مخدر

به گزارش خبرگزاری برنا از گیلان غ  اعتیاد به عنوان یک معضل اجتماعی، پدیده­ای است که از زمان­‌های دور در جوامع بشری وجود داشته و در حال حاضر نیز آمارهای منتشر شده حاکی از مصرف فزاینده مواد مخدر می‌­باشد.

در واقع مصرف مواد مخدر تهدیدی برای سلامت جامعه و خانواده بوده و می‌­تواند به ثبات و نظم اجتماعی و غیره آسیب برساند. نوجوانان و جوانان یکی از قشرهای آسیب‌پذیر در خصوص گرایش به مصرف مواد مخدر هستند که دلایل مصرف مواد در آنها بسیار متنوع است بنابراین باید به دنبال مجموعه‌ای از علل باشیم.

یکی از دلایل روی آوردن به مواد مخدر این است که مواد مخدر به سهولت در دسترس آنها است، این قشر جامعه طبعاً نسبت به دنیای رو به گسترشی که در آن زندگی می‌­کنند، کنجکاوتر هستند و بیش از بزرگسالان خطر می­‌کنند. آنها می­‌خواهند شجاعت و حس ماجراجویی خودشان را به اثبات برسانند و نشان دهند که کودک نیستند.

متأسفانه برخی از نوجوانان تحت تاثیر گروه همسالان، مصرف مواد مخدر را شروع می­‌کنند. این تاثیر الزاماً به شکل فشار مستقیم برای مصرف مواد صورت نمی‌گیرد بلکه به شکل همانندسازی و انطباق با هنجارهای گروه ظاهر می‌­شود.

یکی دیگر از دلایل گرایش نوجوانان و جوانان به مصرف مواد مخدر این است که آنها فکر می­‌کنند مصرف مواد کوششی برای گریز از تنش‌­ها، فشارهای زندگی، کسالت و بی‌­حوصلگی است.

اگر مصرف مواد مخدر برای گریز از وظایف و تعهدات دوران نوجوانی صورت گیرد مانع پیدایش توانایی‌های لازم در نوجوانان برای مواجهه با مسائل دوران بزرگسالی می­‌شود.

در برخی موارد مصرف مواد مخدر حاکی از احساس بیگانگی و در نتیجه گرایش درونی به دنیای شخصی است که به واسطه مصرف مواد مخدر حاصل می­‌شود.

محیط­‌های خانوادگی پرتنش و مشکل­‌دار مانند مشکلات زناشویی یا قانونی در خانواده، بدرفتاری با نوجوان و جوان یا غفلت از او، وجود یک بیماری روانی جدی در خانواده، اعتیاد والدین، عدم حمایت­‌های خانوادگی از فرزندان، از جمله زمینه‌­های منفی در خانواده است که می‌­توانند زمینه­ مصرف طولانی مدت مواد مخدر را در نوجوانان و جوانان فراهم کنند.

آگاه‌­سازی والدین یکی از مهمترین بخش­‌های مؤثر در برنامه پیشگیری از اعتیاد می‌­باشد، زیرا خانواده اولین اجتماعی است که فرد در آن رشد پیدا کرده و معنی و مفهوم زندگی اجتماعی و تقابل افراد را درک می‌­کند.

تکنیک­‌هایی برای والدین به منظور پیشگیری از اعتیاد نوجوانان و جوانان، تقویت باورهای دینی و تشویق به انجام فرائض مذهبی ، آموزش ارزش­‌های پسندیده اخلاقی، رفتارهای مناسب اجتماعی، انتظارات جامعه از یک نوجوان مسئول ، ایجاد فرصت­‌هایی برای نوجوانان و جوانان تا مسئولانه درباره کارهای خود تصمیم‌گیری کنند.

  آگاه کردن فرزندان از واقعیت­‌های اجتماع، ایجاد سیستم ارزشی قوی، وضع مقررات واضح در خانواده و جلوگیری از تبعیض در برقراری مقررات برای افراد خانواده ،  نیروی صداقت ابزاری است که مانع بسیاری از نابهنجاری­‌ها و نابسامانی‌­های رفتاری می‌­شود؛ با داشتن صداقت بسیاری از کارهایی که مجبور به اعتراف یا دروغ خواهند شد، انجام نخواهند داد.

-تجربه نشان می­‌دهد، کودکان و نوجوانانی که با والدین خود روابط صمیمانه‌­تری دارند کمتر به سوی رفتارهای مخاطره­‌آمیز (استعمال سیگار، مواد مخدر و غیره) کشیده می‌­شوند. بنابراین هر چه بیشتر به نیازهای معقول فرزندان، توجه و به مسائل آنها رسیدگی شود، ارزشمندی بیشتری را احساس خواهند کرد و بیشتر به در خواست‌های والدین واکنش مثبت نشان می­‌دهند.

نکته مهم در کمک به دور ماندن نوجوانان و جوانان از مواد مخدر یا رها کردن مصرف آن، درک کافی از ماهیت این دوره (نوجوانی و جوانی) است تا والدین خطرهای دوره رشد را که به لحاظ احساسی، نوجوانان را پذیرای مواد مخدر می­‌کند تشخیص داده و تربیت‌­های لازم را در برابر خطر اعمال کنند.

تهیه و تنظیم: "سحر پورابراهیمی"

کارشناس ارشد روانشناسی بالینی معاونت فرهنگی و اجتماعی پلیس گیلان

انتهای پبام/