"اورامانات" روستای پلکانی به قدمت کل تاریخ!

به گزارش خبرگزاری برنا از کردستان؛ نام این شهر در اسناد دولتی اورامان ثبت شده‌است. اما مردم این شهر و مناطق اطراف همگی آن را با نام هورامان می‌شناسند. این مسئله در سال‌های اخیر به معضلی برای شناسایی این شهر و کل منطقۀ هورامان تبدیل شده‌است. به گفتۀ مسئول اداره میراث فرهنگی،‌ صنایع دستی و گردشگری سروآباد در استان کردستان این تحریف نام به دلیل اشتباه شورای دهیاری روستا در نامه‌ای به وزارت کشور بوده که در آن نام روستا به غلط اورامان نوشته شده‌است. پس از تبدیل روستا به شهر نیز همین نام تحریف‌شده بر روی شهر جدید گذاشته‌شد. هم‌اکنون در بخشی از منطقۀ هورامان که در استان کرمانشاه قرار دارد در تابلوها و اسناد دولتی از کلمۀ هورامان و در استان کردستان به سبب این اشتباه از نام اورامان استفاده می‌شود که هیچ معنایی در زبان‌های فارسی و کردی ندارد.

یکی از گمانه‌های رایج دربارهٔ نام هورامان این است که واژهٔ «هورامان» یا«اورامان»، از دو بخش «هورا» به‌معنی «اهورا» و «مان» به‌معنی خانه، جایگاه و سرزمین تشکیل شده‌است؛ و گفت می‌شود که هورامان به‌معنی «سرزمین اهورایی» و «جایگاه اهورامزدا» است. «هور» همچنین در اوستا به‌معنی خورشید آمده و هورامان «جایگاه خورشید» نیز معنا می‌دهد. برخی هم که سن‌وسال بیش‌تری دارند می‌گویند در تاریخ قومی به نام اور به منطقه حمله کرده‌اند و مردم هم ندای «اور! امان!» را سر داده‌اند که با گذر زمان تبدیل شده‌است به هورامان. عده‌ای دیگر هم می‌گویند این واژه به معنی آمدن ابر است؛ و جدیداً هم به لحاظ واژه‌ای به معنی برجسته است. شهرهای مهم هورامی‌کردستان عراق:شهرها و روستاهای هورامی در کردستان عراق ته ویله: واقع در شمال شرقی شوشمه و نوسود پالانیا: واقع در شمال شوشمه و نوسود سو سه کان: واقع در غرب ته ویله ده ره تفی: واقع در غرب سو سه کان به لخه: روستای بزرگی واقع در شمال غربی ته ویله ده ر گا شیخان: واقع در شمال به لخه بیاره: واقع در شمال ده ر گا شیخان و غرب هانه گه رمه له ده ره قه یسه ر: واقع در غرب بیاره خه ریانی: واقع در غرب بیاره خه ر گیلان: تقریباً واقع در شمال غربی بیاره زه رده هال یا بنجه دری: واقع در شمال شرقی بیاره نارنجله: واقع در شمال بیاره گولپ: واقع در شمال بیاره باخه کون: واقع در شمال بیاره گه چینه: واقع در شمال غربی که یمنه و شرق باخه کون سه ر گه ت: واقع در شمال که یمنه هانهٔ دن: واقع در شمال که یمنه ده رهٔ مه ر: واقع در جنوب ده رکی ایران زه لم: واقع در غرب دزلی ها نهٔ قول: واقع در جنوب غربی دزلی ئیلانپی: واقع در شمال غربی دزلی احمد ئاوا: واقع در غرب زه لم ناحیه هورامان کوهستانی و پر برف و باران است. میزان بارندگی سالیانه حدود ۸۰۰–۹۰۰ میلی‌متر می‌باشد. بخش اعظم این بارش به صورت برف و در قلل و دامنه کوه‌ها صورت می‌گیرد.

جغرافیا

هورامان تخت، از غرب با عراق، از شمال با سروآباد و از جنوب با استان کرمانشاه محدود می‌شود و جاده‌ای به طول ۶۵ کیلومتر آن را به شهر سروآباد متصل می‌نماید.

این شهر در دره‌ای شرقی- غربی و در شیب تندی روبه روی کوه «تخت» واقع شده‌است. خانه‌های شهر به‌طور کلی از سنگ و اغلب به صورت خشکه چین و به صورت پلکانی ساخته شده‌است که به همین دلیل آن را «هزار ماسوله» نیز می‌نامند. بنا به اعتقاد مردم منطقه هورامان زمانی شهری بزرگ بود و مرکزیتی خاص داشت و به همین خاطر از آن به عنوان تخت یا مرکز (حکومت) ناحیه هورامان یاد می‌کردند. مراسم پیر شالیار در این شهر بسیار معروف است.

مردم هورامان‌تخت به هورامی (هورامی یا اورامانی) سخن می‌گویند که یکی از گویش‌های گورانی و زیرمجموعۀ گویش‌های ایرانی شمالغربی است. هورامی در گذشته زبان کتابت به‌شمار می‌آمده و لهجه رسمی بوده‌است. مردم هورامان تخت مسلمان و سنی مذهب هستند، با این وجود آیین‌های باستانی ایرانی هنوز در حافظه تاریخی برخاسته از نیاکان مردم این منطقه، جای دارد و آن را پاس می‌دارند.

انتهای پیام/