در سال‌های اخیر چند نمایش روی صحنه رفته است؟

به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، با نگاهی به تعداد نمایش‌های اجرا شده در اوایل دهه 1380 می‌توان به بیشتر شدن اجراها در سال‌های اخیر پی برد؛ که به طور قطع این اتفاق حاصل بیشتر شدن تماشاخانه‌های فعال در سراسر کشور و در نتیجه سهل‌تر شدن امکان دسترسی به سالن نمایش برای گروه‌های مختلف تئاتر است که از طرفی قطعاً مسائلی چون دسترسی آسان‌تر به مجوز اجرا برای گروه‌های مختلف نیز می‌تواند مزید بر علت بیشتر شدن تئاترهای تولیدی در طول سال باشد. هر چند که هنوز گروه‌های مختلف تئاتر بسیاری در صف تئاتر امکان رسیدن به صحنه برایشان به سختی فراهم می‌شود اما این صف قطعاً در سال‌های گذشته کمتر شده است و امکان اجرا برای گروه‌های جوان و کم‌تجربه نیز بیشتر از گذشته شده است.

در سال 1381 تعداد 4484 نمایش تولید و اجرا شد که این نمایش‌ها به طور کل 50224 بار روی صحنه رفتند که به نسبت نمایش تولیدی میزان اجرا بسیاری زیاد است و این آمار نشان از اجرای بالای هر نمایش است. در سال 1385 تعداد نمایش‌های تولید شده کاهش چشم‌گیری داشت و این رقم به 3383 رسید که تعداد اجراها هم به تناسب کاهش میزان نمایش تولید شده کاهش چشم‌گیری داشت و به 38131 رسید که نزدیک به یک میلیون و 300 هزار تماشاگر این نمایش‌ها را دیدند.

اما در دهه 1390 تقریباً هر سال تعداد نمایش‌ها نسبت به سال گذشته بیشتر شده  و به تبع آن تعداد تماشاگران نیز با افزایشی نسبی همراه بوده است. در سال 1390 تعداد 4712 نمایش تولید شده که 64997 بار این نمایش‌ها روی صحنه رفتند و بیش از 2 میلیون تماشاگر به تماشای نمایش‌های اجرا شده نشستند. در سال 1391 با پیشرفتی 3 درصدی تعداد نمایش‌های تولید شده به 4891 عدد رسید که 66908 بار این نمایش‌ها روی صحنه رفته و دو میلیون و دویست هزار تماشاگر به دیدن این نمایش‌ها رفتند.

در سال 1392 تعداد نمایش‌های تولید شده به تعداد 4938 رسید که این آثار 67699 بار روی صحنه رفتند و به همان اندازه سال گذشته دو میلیون و دویست هزار تماشاگر نمایش‌ها را دیدند که این تعداد تماشاگر در سال 93 نیز با 4910 نمایش در کل کشور تکرار شد. در سال 1393 این نمایش‌ها 67480 بار روی صحنه رفتند که خبر از رکودی سه ساله در حوزه تئاتر می‌دهد چرا که تعداد نمایش‌ها، اجراها و تماشاگران در سه سال تقریباً افزایشی نداشته و هر سال همین عدد تکرار شده است.

اما در سال 1394 تعداد نمایش‌های تولید شده رشد جالب توجهی داشته و از 4910 نمایش به 5944 رسید که خبر از رشدی 21 درصدی می‌دهد. در این سال 87307 بار نمایش‌ها اجرا شدند که این تعداد در قیاس با سال گذشته رشدی 29 درصدی را نشان می‌دهد. در این سال سه میلیون و 700 هزار تماشاگر نمایش‌های اجرای شده را دیدند که باز هم رشدی جالب توجه را نشان می‌دهد.

این پیشرفت در سال 1395 نیز ادامه پیدا کرد و 6924 نمایش تولید شدند و 102525 بار این آثار روی صحنه رفتند و تعداد تماشاگران نیز به بیش از 4 میلیون نفر رسید. این تعداد نمایش تولیدی در طول سال یک رکورد به حساب می‌آید که نسبت به سال گذشته رشدی 16 درصدی را نشان می‌دهد. این تعداد تقریباً در سال بعد (سال 1396) نیز تکرار شد. در این سال 6930 نمایش تولید و این آثار 101888 بار روی صحنه رفت که نکته جالب توجه در این سال مربوط به میزان تماشاگران می‌شود. در سال 1396 با وجود اینکه تعداد نمایش‌ها و اجراها تغییر چندانی نسبت به سال گذشته نداشته میزان مخاطبان با رشدی 31 درصدی از 4 میلیون و دویست هزار نفر به پنج میلیون و پانصد هزار نفر رسید که قطعاً اتفاق خوبی برای تئاتر کشور است چرا که این تعداد تماشاگر با وجود تعداد نمایش‌های یکسان نسبت به سال گذشته خبر از بیشتر شدن مخاطبان تئاتر می‌دهد.

در سال 1397 باز هم این پیشرفت در میزان تماشاگران را شاهد بودیم. در این سال با وجود اینکه تعداد نمایش‌های تولید شده 4 درصد بیشتر شد میزان اجراها 15 درصد کاهش یافت و به 85977 اجرا از 7198 نمایش تولید شده رسید اما نکته جالب توجه بیشتر شدن میزان تماشاگران است که به 8 میلیون و 200 هزار نفر رسید. این تعداد تماشاگر که نسبت به سال گذشته 47 درصد افزایش داشته، می‌تواند اتفاق بسیار مهمی برای تئاتر کشور در این سال‌ها باشد. چرا که قطعاً یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌ها برای اهالی تئاتر همواره کمبود مخاطب و تماشاگر است و با وجود اینکه هنوز نمی‌توان وضعیت را ایده‌آل دانست روند رو به رشد تعداد تماشاگر را می‌توان به فال نیک گرفت.

در سال گذشته به دلیل شیوع ویروس کرونا در ماه پایانی سال قطعاً میزان نمایش‌های تولید شده که توانستند روی صحنه بروند تا حدی کاهش یافت و این رقم به 6451 نمایش رسید. هنوز از میزان تماشاگران و اجراها آماری در دست نیست اما با توجه به این روند رو به رشد در بیشتر شدن تماشاگران تئاتر احتمالاً سال 1398 نیز وضعیت بهتری نسبت به سال 1397 داشته است.

همانطور که اشاره شد قطعاً میزان نمایش‌های تولید و اجرا شده در سراسر کشور در طول یک سال هنوز به وضعیتی ایده‌آل نرسیده اما روند رو به رشد هنر نمایش ایران در این زمینه را نمی‌توان نادیده گرفت. قطعاً اجرای نمایش‌ها با موضوعات و گونه‌های متفاوت از سوی گروه‌های مختلف می‌تواند یکی از عوامل جذب مخاطب با سلیقه‌های متنوع برای تئاتر کشور باشد. برگزاری جشنواره‌های تئاتر در شهرهای مختلف نیز یکی دیگر از عوامل آشتی مردم با تئاتر می‌تواند باشد که امیدواریم در سال‌های آینده نیز این روند با برنامه‌های جدید‌تر در جهت رونق تئاتر کشور ادامه داشته باشد.

قطعاً عدم وجود شرایط مناسب برای فعالیت تماشاخانه‌های خصوصی و معضلات بسیاری وجود دارد که باید به آن‌ها توجه شود. متأسفانه در سال جاری به دلیل شیوع ویروس کرونا، تعطیلی بالاجبار تماشاخانه‌ها و پس از آن بازگشایی‌شان در شرایطی خاص هنر نمایش در کشور ما ضربه‌ای جدی خورد که رسیدن به شرایط ایده‌آل را برای این هنر ارزشمند در کشور ما سخت‌تر کرد و امیدواریم با تمهیدات لازم از سوی نهادهای مختلف، تئاتر کشور از این مرحله بحرانی عبور کند و به روند رو به رشد خود ادامه دهد.