راه نجات سینما، شبکه نمایش خانگی و تلویزیون چیست؟

به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، بدون شک یکی از دلایل اصلی کم بودن مخاطبان تولیدات نمایشی ما در رقابت قرار گرفتن این آثار با تولیدات روز دنیا است. امروز مخاطبان آثار نمایشی اعم از فیلم‌ها و سریال‌ها به راحتی به آثار روز دنیا دسترسی دارند و قطعاً نیاز است که کیفیت آثار ما نیز در رقابت با این آثار ارتقا پیدا کند.

به طور قطع مسائل و مشکلات بسیاری برای دستیابی به کیفیت مطلوب در سینما، تلویزیون، شبکه نمایش خانگی و تولیدات فضای مجازی ما وجود دارد که نیاز به بررسی و آسیب‌شناسی دارند.

در گفت‌وگو با دو سینماگر این موضوع را مورد بررسی قرار دادیم که در ادامه می‌خوانید:

امیر پورکیان: دشمن اصلی سینمای ایران را در خارج از سینما جستجو نکنید / فقط یک معجزه شبکه نمایش خانگی را نجات می‌دهد

امیر پورکیان تهیه‌کننده و کارگردان سینما در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: متأسفانه بارها شاهد بودیم اثری که مورد استقبال مردم قرار گرفته حساسیت‌هایی روی آن به وجود آمده که همین اثر پرمخاطب و پرفروش که اتفاقاً هیچ ایرادی به لحاظ مضمونی ندارد را با اخبار کذب و حاشیه‌سازی متوقف کرده و به راهی می‌برند که دیده نشود و می‌بینیم آثاری بی‌کیفیت که مربوط به گروهی خاص می‌شود را با جو رسانه‌ای به عنوان اثری پرمخاطب معرفی می‌کنند.

پورکیان تصریح کرد: تلویزیون هم دیگر توجهی به تزریق اندیشه ندارد و به لحاظ سرگرم‌کننده بودن نیز دیگر کارکرد خود را از دست داده است. در سال‌های اخیر شبکه نمایش خانگی به عنوان رسانه‌ای که می‌توانست اثر پرمخاطب خلق کند را هم به سمتی برده‌اند که دیگر امیدی به این رسانه وجود ندارد. گروه‌هایی در سینما و تلویزیون قدرت را در دست دارند که سعی می‌کنند با آمارهای دروغ به پرفروش بودن آثارشان تأکید کنند اما حقیقت چیز دیگری است؛ به عنوان مثال اگر اثری بسیار پر مخاطب است اما در دایره این قدرت جایی ندارد را بایکوت کرده و به تبلیغ فروش آثار خود تکیه می‌کنند در حالیکه اگر میزان مخاطب همان اثر را با اثر بایکوت شده مقایسه کنید متوجه می‌شوید که اینگونه نیست و به واقعیت امر پی می‌برید.

او افزود: متأسفانه رسانه‌های ما هم به دنبال حقیقت نیستند و در خدمت انحصارگران قرار گرفته و آثار آن‌ها را پر رنگ می‌کنند. بارها خبری کذب که در یک رسانه منتشر شده را دیده‌ام که به تبعیت از آن همه رسانه‌های دیگر هم همان خبر را منتشر کرده‌اند اما یک رسانه هم در این بین پیدا نمی‌شود که صحت و سقم خبر یا فریبی که در مطلب منتشر شده مطرح شده است را پیگیری کند. طبیعتاً این وضعیت به هنرمندانی که دغدغه دارند اجازه کار نمی‌دهد.

کارگردان سریال «ممنوعه» در ادامه اظهار داشت: دشمن اصلی سینمای ایران را نباید در خارج از سینما جستجو کرد، اتفاقاً کسانی که بیشترین ضربه را به سینما زده‌اند افرادی از درون خود سینما هستند. جوانان با استعداد توسط نظرتنگ‌ها و افراد بی اخلاق کنار گذاشته می‌شوند؛ چرا امروز خبری از جوان بااستعدادی چون علی احمدزاده نیست؟ امثال او بسیار زیاد هستند که متأسفانه جلوی فعالیتشان به روش‌های مختلف گرفته شده است. در شوراهای صدور مجوز در سازمان سینمایی شاهد وضعیتی هستیم که فضا را کاملاً انحصاری کرده‌اند و می‌بینیم اتفاقاً افرادی که در شورا هستند چند مجوز گرفته‌اند. این در حالی است که بسیاری از افراد مدت‌هاست تلاششان برای دریافت مجوز نتیجه نداده و همچنان در تلاش هستند.

این کارگردان در ادامه اظهاراتش تصریح کرد: تبعیض و انحصار در صدور مجوزها به قدری پر رنگ بود که رئیس سازمان سینمایی هم نتوانست نسبت به آن بی تفاوت باشد. آقای انتظامی اقدام درستی در تغییر اعضای شوراها داشت اما به نظرم این اقدام خیلی دیر صورت گرفت و در واقع به نوعی نوشدارو پس از مرگ سهراب بود. آقای انتظامی تأکید داشتند که اتفاقاتی خلاف آیین‌نامه در شوراهای صدور مجوز رخ داده اما پرسشی که من از رئیس سازمان سینمایی دارم این است که چرا اینقدر دیر متوجه این تخلف شدید؟

پورکیان افزود: متأسفانه سینمای ما و شبکه نمایش خانگی دیگر رو به نابودی هستند و جانی در بدن ندارند؛ تنها یک معجزه می‌تواند سینما و شبکه نمایش خانگی را نجات دهد و آن این است که در رسانه‌هایی مثل شبکه نمایش خانگی از آثار با کیفیت، فیلمنامه‌های با ارزش و دغدغه‌مند حمایت شود و افراد کاربلد اثر تولید کنند. مردم دیگر از فیلم‌ها و سریال‌هایی که به ظاهر در کنارشان است اما در باطن علیه آن‌ها ساخته شده‌اند فریب نمی‌خورند و برای جذب نظر مردم باید با آن‌ها رو راست بود و آثاری تولید کرد که واقعاً دغدغه‌های مردم را مطرح کند.

جبار آذین: آثار هنری ما به جای آداب و سنن اجتماعی از سلیقه مدیران تبعیت می‌کنند / تولیدات نمایشی ما از واقعیات جامعه فاصله دارند

جبار آذین منتقد سینما و تلویزیون در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: آنچه امروز به جای فرهنگ در جامعه ما رشد و نمو دارد فرهنگ ایرانی اسلامی نیست چرا که در بخش مدیریت و اداره امور فرهنگی تمامی ارکان قدرت و بودجه‌ها به صورت ملوک‌الطوایفی و قبیله‌ای تحت سیطره برخی گروه‌ها و جریان‌های سیاسی و اقتصادی است که به تبع آن آنچه که در آثار دیده می‌شود به جای آداب و سنن اجتماعی از سلیقه مدیران و مسئولان تبعیت می‌کند.

آذین تصریح کرد: با اینکه فضای فرهنگی و امکانات برای تولید آثار ارزشمند و پر مخاطب در عرصه‌های سینما، تئاتر و تلویزیون بسیار زیاد است این انحصار اجازه دسترسی عموم هنرمندان به امکانات را نمی‌دهد و از طرفی باعث شده اکثر تولیدات نمایشی ما از واقعیات جامعه، آرزوها و اهداف مردم فاصله بگیرد.

این منتقد در ادامه اظهار داشت: در کنار این معضلات، مسائل دیگری نیز وجود دارد که مشکلات را دو چندان کرده و یکی از اصلی‌ترین مسائل حضور افرادی در بخش‌های مدیریتی است که با مدیریت عرصه‌های فرهنگی آشنایی ندارند و دغدغه‌ای هم برای اعتلای فرهنگ و هنر در این افراد دیده نمی‌شود. فرهنگ جامعه ما به دلیل قبیله‌ای بودن امکان تولید آثار هنری و مدیریت از مردم فاصله گرفته و مردم زندگی خود را در آثار ایرانی نمی‌بینند.

او افزود: از طرفی آنچه که تولید می‌شود برای مخاطب ایرانی که با آثار روز دنیا در ارتباط است، در حد استانداردهای جهانی نیست و به لحاظ مضمونی نیز نمی‌تواند توجه مخاطبان ایرانی را به خود جلب کند. در واقع 80 درصد تولیدات سینمایی ما اساساً سینما نیستند، زبان سینما، زبان تصویر، آموزش، سرگرمی و جذابیت است اما تولیدات ما به نازل‌ترین شکل ممکن از سینما استفاده کرده‌اند و صاحبان آثار تنها به سودآوری در گیشه فکر می‌کنند.

آذین در ادامه نامتخصص بودن مدیران صداوسیما را نیز دلیل ضعف آثار این رسانه در سال‌های اخیر دانست و گفت: راهکار اساسی برای رسیدن به وضعیتی ایده‌آل در هنر کشور و در نتیجه اعتلای فرهنگ، ملی و مردمی شدن هنر است چرا که اکنون مشکل اصلی از ملی و مردمی نبودن هنر در کشور نشأت می‌گیرد و در واقع به جای این ویژگی مهم فرهنگ و هنر در کشور ما سلیقه‌ای و سطحی است که از نظرات مدیران نشأت می‌گیرد.

این منتقد تأکید کرد: در اولین قدم، سینما باید در کشور ما دارای تعریف قانونی و اجتماعی شود و به سمت صنعتی شدن پیش برود و با زندگی مردم هماهنگ باشد. مدیران باید به یاری هنرمندان بیایند و فضای کار را برای هنرمندانی فراهم کنند که دارای تجربه و تخصص هستند. اگر قرار باشد چرخه تولید در سینما همچنان بر مدار رفاقت، سیاست و تجارت ادامه پیدا کند هیچ اتفاق مبارکی رخ نخواهد داد و بیش از پیش به سمت نابودی قدم برمی‌داریم.

آذین در پایان تصریح کرد: لازم است مدیران از هنرمندان طراز اول کشور حمایت کنند و برای خواسته‌های مردم فضاسازی مناسب فرهنگی صورت گیرد تا شاهد از بین رفتن این فضای هرج و مرج، سطحی و بازاری باشیم که به جای نشاط، امید، آموزش و سرگرمی به مسائل بازاری، نازل و گیشه‌ای توجه دارد که مورد پسند هیچکس نیست.