روند بازگشت نخبگان و کارآفرینان به میهن صعودی شد/ آغوش باز دولت سیزدهم برای متخصصین ایرانی خارج نشین

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری برنا؛ چند سالی است که مهاجرت نخبگان که از آن به عنوان فرار مغز‌ها یاد می‌کنند، به موضوعی مناقشه‌برانگیز و حاشیه‌ساز تبدیل شده است و آمار‌های اغراق آمیزی از فرار مغز‌های ایرانی به دیگر کشور‌ها عنوان می‌شود. 

مهاجرت نخبگان بنا بر هر دلیلی مسئله مهم هر کشوری است که اگر مسئولان آن جلوی این معضل را نگیرند به راحتی جایگاه علم در کشورشان را به مرور از دست خواهند داد.

بهرام صلواتی مدیر رصد خانه مهاجرت ایران، اظهار کرد: نـرخ بازگشـت متخصصـان و فارغ‌التحصیلان ایرانـی بـه داخـل کشـور از سـال ۲۰۱۵ تـا سـال ۲۰۲۱ رونـد صعـودی و قابـل توجهـی داشـته اسـت.

بهرام صلواتی، در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه برای بازگشت نخبگان در سال‌های اخیر چه اقداماتی صورت گرفته است؟ بیان کرد: طی ۵ سال گذشته معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، طرحی تحت عنوان همکاری با متخصصین و فارغ التحصیلان خارج از کشور انجام داده که این طرح موفق بوده است، توانسته از فارغ التحصیلان خارج از کشور حمایت کند تا بازگردند. حدود ۲ هزار و ۵۰۰ نفر از نخبگان که از ۲۰۰ دانشگاه برتر دنیا فارغ التحصیل شده اند، طی این ۵ سال به کشور بازگشته‌اند.

زلفی گل وزیر علوم، در خصوص بازگشت دانشجویان و فارغ التحصیلان ایرانی مقیم کشور‌های دیگر به ایران در دولت جدید، اظهار کرد: مهاجرت ژن‌های هوشمند به عنوان یک نظریه جدید توسط من ارائه شده است. بر اساس این نظریه نه تنها نخبگان کشور ثروت ملی هستند و از دست می‌روند، بلکه پس از گذشت قرن‌ها از نظر ژنتیکی کشور‌های نخبه پذیر (مقصد) به جوامع نخبه تبدیل خواهند شد و درصد ژن‌های هوشمند آن‌ها به شکل گسترده‌ای افزایش می‌یابد. 

زلفی گل ادامه داد: بنابراین در زمینه تولید علم، فن و تکنولوژی همچنان پیشتاز خواهند بود. در نتیجه کشور‌های نخبه گریز (مبداء) روز به روز فقیرتر شده و به دلیل همین فقر، وابسته‌تر می‌شوند و تعادل جهانی با شدت بیشتری به هم می‌ریزد. 

وزیر علوم ادامه داد: بنابراین ضرورت دارد تا حفظ صیانت و کرامت نخبگان به عنوان یک پروژه ملی تعریف شده و عوامل دافعه زا رفع شود. از جمله راهکار‌های عملی برای جلوگیری از مهاجرت طیف وسیعی از ژن‌های هوشمند، حمایت مادی و معنوی از مقاطع تحصیلات تکمیلی بالاخص مقاطع دکتری و پسا دکتری در داخل کشور، مشارکت تمامی شرکت‌های خصوصی و دولتی در تاسیس مراکز پژوهشی تخصصی برای خویش و بکارگیری نخبگان در این مراکز است.

براساس آخرین آمارهای ارائه شده تاکنون 950 نفر از متخصصان و کارآفرینان ایرانی خارج از کشور در شرکت‌های دانش‌بنیان و خلاق مشغول به کار شدند؛ کاری که توسعه زیست‌بوم فناوری و نوآوری در کشور را در پی داشته و فضا و شرایط برای بازگشت این افراد و ظرفیت‌های دانشی به کشور را فراهم کرده است

همچنین، اجرای برنامه همکاری با متخصصان و کارآفرینان ایرانی خارج از کشور در طی 5 سال متوالی منجر به همکاری متخصصان و دانشمندان ایرانی خارج از کشور با بیش از 150 مرکز علمی و فناوری شامل برترین دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها، پارک‌های فناوری و شرکت‌های دانش‌بنیان منتخب داخلی در کمترین زمان ممکن شده است. 

وزیر خارجه دولت سیزدهم یکی از برنامه های خود را تحقق مهاجرت معکوس به ایران اعلام کرده که اگر این اتفاق رخ دهد امری مبارک برای جمهوری اسلامی است.

انتهای پیام/