آیا تولیدکنندگان ایرانی لوازم خانگی از انحصار سوءاستفاده کردند؟ / بازگشت اعتماد ایرانیان با کاهش قیمت

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری برنا؛ قرار دادن بازار به صورت انحصاری در اختیار تعدادی تولیدکننده لوازم خانگی تکرار شکست های قبلی بود که بارها آنرا در صنعت خودروسازی تحمل کرده بودیم.به نظر می رسد نبایستی بازار لوازم خانگی را به صورت یکجانبه در اختیار عده ای قرار می دادیم که این گونه هم لوازم خانگی ایرانی را به مردم با قیمت گران عرضه کنند و شاهد افت کیفیت هم باشیم

مسئولان سابق وزارت صمت مدعی اند که تولید کنندگان لوازم خانگی کاهش قیمت محصولات خود را شروع کرده اند اما قیمت‌ها از واقعیت دیگری حکایت می کند به گفته فعالان بازار قیمت ها با قدرت خرید مردم همخوانی ندارد.

رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار جمعی از تولیدکنندگان و فعالان صنعتی، کارآفرینان و فعالان اقتصادی لزوم ارتقای کیفیت کالاهای تولید داخل را مورد تأکید قرار دادند و افزودند: حمایت‌های عملی و تبلیغاتی از تولید داخلی باید منجر به ارتقای کیفیت محصولات و همچنین ارتقای  فناوری  شود اما متأسفانه در برخی صنایع به‌ویژه در صنعت  خودرو  به موضوع کیفیت توجه نمی‌شود و مردم نیز بحق به آنها اعتراض دارند.

رهبر انقلاب خاطرنشان کردند:اگر با وجود فضای حمایتی از تولید داخل، به جای ارتقای کیفیت، قیمت‌ها افزایش یابد، مسئله بدی است زیرا نتیجه همه حمایت‌های دولتی، بانکی و جلوگیری از رقابت‌های خارجی، عملاً منجر به بالا رفتن قیمت شده است.

ایشان با ابراز گلایه از برخی تولیدکنندگان داخلی لوازم خانگی گفتند: با وجود حمایت‌هایی که از این تولیدکنندگان شد اما گفته می‌شود برخی محصولات آنها تا دو بابر  افزایش قیمت  داشته که نباید اینگونه باشد.

گلایه اقتصادی رهبر انقلاب به این موضوع باز می گردد که پس از اجرایی شدن قانون ممنوعیت واردات لوازم خانگی به کشور قیمت برخی از لوازم خانگی تولید داخل با افزایش چشمگیری روبرو شد.

حتی برخی از تولید کنندگان از این فرصت استفاده کردند و با کاهش عرضه محصولات با هدف افزایش بیشتر قیمت‌ها باعث التهاب بازار لوازم خانکی کشور نیز شدند که این رویکرد با سیاست‌های اقتصادی مقاومتی و حمایت از تولید ملی کشور کاملا مغایرت داشت.

**لوازم خانگی ایرانی 3 برابر خارجی ها

در سایه نبود واردات، صنعت لوازم خانگی هم به سرنوشت خودروسازی دچار شده است. طبق گفته های رییس اتحادیه لوازم خانگی، مشابه لباسشویی که در بازار ایران ۱۵ میلیون تومان قیمت می خورد را می توان در بازار خارجی با قیمت ۱۷۵ دلار خریداری کرد. با این حساب حتی اگر قیمت دلار را هم ۲۷ هزار تومان در نظر بگیریم می توان ادعا کرد که قیمت لباسشویی خارجی با مشابه کیفیت ایرانی حداکثر ۵ میلیون تومان( ۴ میلیون و ۷۲۵ هزار تومان) است.

ناگفته نماند که از ابتدای امسال تاکنون، شاهد رشد قیمت محصولات لوازم خانگی در چند مقطع زمانی بودیم؛ یک‌بار در اردیبهشت ماه، خبر رشد ۲۵ درصدی قیمت مصوب یکی از تولیدکنندگان بزرگ لوازم خانگی منتشر شد؛ یک‌بار هم در اوایل خردادماه، که رییس انجمن تولیدکنندگان لوازم صوتی و تصویری از افزایش ۱۰ درصدی قیمت لوازم خانگی ایرانی صحبت به میان آورد. چندی از این خبر نگذشت که اواخر خردادماه، غزنوی، سخنگوی انجمن تولیدکنندگان لوازم خانگی هم از رشد به‌طور متوسط ۱۰ درصدی قیمت‌ها درخرداد امسال نسبت به مدت مشابه سال ۹۹ خبر داد.

میزان خرید مردم در اسفند امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته بیش از ۵۰ درصد کمتر شده است. رکود بازار به قدری است که فروشندگان و کسبه سود منطقی و قانونی خود را کاهش داده و بعضا تنها با یک تا ۲ درص سود محصول خود را می فروشند

در این میان برخی از کارشناسان بازار مدعی اند صدور مجوز واردات به صورت مدیریت شده نه تنها به ایجاد رقابت در بین تولیدکنندگان لوازم خانگی منجر می شود بلکه مانع قاچاق لوازم خانگی بی کیفیت می شوند. به گفته رییس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی ممنوعیت واردات تنها شرایط را برای سودجویی برخی از افراد فراهم کرده است. چرا که برخی ازمردم که به دنبال خرید لوازم خانگی خارجی هستند، ناچارند به محصولاتی که به صورت قاچاق وارد کشور می شوند، اعتماد کنند.

**رشد تولیدات لوازم خانگی

بر اساس آمار اعلامی از طرف وزارت صمت، در ۹ ماه نخست امسال سه قلم کولرآبی، یخچال و فریزر و ماشین لباسشویی مجموعا ۳میلیون و ۵۲۵‌هزار دستگاه تولید شده و رشد ۸. ۱۲درصدی را نسبت به دوره ۹ماه منتهی به آذر ۱۳۹۹ تجربه کرده است. رشد چشمگیر تولید ماشین لباسشویی از افزایش رقابت و تیراژ در این محصول خبر می‌دهد. لباسشویی در این دوره زمانی ۱.۲۶درصد رشد کرده و مجموعا یک‌ میلیون و ۵۶هزار دستگاه تیراژ داشته است.

یخچال و فریزر کماکان بزرگ‌ترین بخش سبد تولیدات لوازم خانگی بزرگ در بخش محصولات را به خود اختصاص داده است. در دوره زمانی فروردین تا آذر۱۴۰۰ مجموعا رشد تولید این محصول ۳. ۱۰درصد بوده که به بهبود تیراژ تا سطح یک‌میلیون و ۶۵۳‌هزار دستگاه منجر شده است. در محصول کولر آبی هم کشور در همین مدت رشد ۲. ۳درصدی را تجربه کرده و مجموعا ۸۱۵‌هزار و ۶۰۰دستگاه تولید داشته است.

اما موضوعی که در این میان باید مورد توجه قرار بگیرد این است که وزارت صمت بارها اعلام کرد که برای این صنعت برنامه دارد، که به زودی رونمایی خواهد شد. اما هنوز نه از برنامه خبری هست ونه از آرامش در بازار. این درحالی است که از یک‌طرف تولیدکننده گله‌مند از قیمت مواد اولیه تنها راه‌حل خود را افزایش قیمت‌ها می‌بیند. از آن‌سو، مصرف‌کننده هم از افزایش چندین باره قیمت‌ها ناراضی است.

**تهدید صنعت لوازم خانگی به آزادسازی واردات

تهدید فعالان صنعتی به آزادسازی واردات لوازم خانگی به فاصله تنها 6 ماه پس از صدور فرمان حمایت از این صنعت ایرانی توسط رهبر معظم انقلاب، گویای تکرار داستانی است که برای صنایع مولد در ایران رخ داده و می‌دهد. قربانیان امروز به جای "ارج" و "آزمایش"، "هیمالیا" و "امرسان" و "پاکشوما" و "اسنوا" و "آبسال" هستند؛ بازی با آینده صنعت، در نمایش جدیدی که رسانه‌های حامی واردات ترتیب داده‌اند.

ادعا این است که لوازم خانگی ایرانی گران است و اگر این گرانی برنگردد، واردات باز می‌شود تا صنایع تادیب شوند. پاک کردن صورت مسئله اینجا به سیاق طرح صیانت در دستور کار سیاستگذار قرار گرفته است. در شرایطی که بهای ورق فولادی، مس، چیپ، قطعات الکترونیکی و آلومینیوم به عنوان نهاده‌های اصلی تولید محصولات لوازم خانگی در سال ۲۰۲۱ هریک دست کم ۲۰ تا ۱۰۰ درصد زیاد شد و تورم داخلی نیز به مرز ۵۰ درصد رسیده است، دولت اعتقاد دارد نباید صنایع لوازم خانگی کالاهای خود را به اندازه هزینه افزایش یافته گران کنند و اگر یک یا چند بنگاه گران کرد، همه بنگاه‌ها حتی آنها که کمتر گران کردند یا اصلا گران نکردند هم تنبیه خواهند شد. منطق خطای تنبیه "همه در ازای خطای یکی یا چندی" از جمله اشتباهاتی است که پیوسته در سالیان اخیر علیه صنایع مولدی مثل صنعت لوازم خانگی اعمال شده است.

اتهام افزایش قیمت‌های محصولات تولیدی در حالی مطرح می‌شود که کالاهای اساسی که با دلار ۴۲۰۰ تومانی وارد کشور شده ‌بودند یا در جریان تولید آنها مقادیر قابل توجهی دلار ۴۲۰۰ تومانی توزیع شده، بین ۳۰۰ تا ۴۰۰درصد افزایش قیمت را طی دوره زمانی خرداد ۱۳۹۷ تا بهمن ۱۴۰۰ تجربه کرده‌اند. نگاهی کوتاه به آمارهای وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) در فاصله زمانی ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰ نشان می‌دهد که قیمت کالاهای مختلف اعم از خوراکی، ساختمانی، کشاورزی یا صنعتی در این فاصله زمانی بین ۲۰۰ تا ۴۰۰ درصد رشد کرده‌اند و تنها محصولات لوازم خانگی هستند که در سطحی کمتر از این، افزایش قیمت داشته‌اند.

صنعت لوازم خانگی اما در فضای بسیار سخت تحریم از خاک سربرآورد و ظرف زمان کوتاهی جای خالی کره‌ای‌ها را گرفت. حال اما به واسطه سطحی از افزایش قیمت که برای برخی برندها و محصولات در سطح ۵درصد بوده، قصه صنعت‌زدایی در حال تکرار است. "ارج‌کشی" و از بین بردن برندهایی نظیر "آزمایش" حاصل همین شیوه تصمیم‌گیری بود که بازیگران فراری به بازیکنان متعهد ترجیح داده شدند. این شیوه امروز در پی نابودن کردن صنعت مستقل لوازم خانگی با ادعای صیانت از حقوق مصرف‌کننده است.

انتهای پیام/