نخبۀ ایرانی: آرمان ما تبدیل رویان به یکی از پژوهشگاه‌های برتر جهان است

به گزارش خبرنگار گروه علمی و فناوری خبرگزاری برنا، پژوهشگاه رویان یکی از معروفترین مرکز علمی است که سال‌ها از فعالیت آن ذیل آن می‌گذرد، بسیاری از مردم ایران نخستین بار بعد از تولد رویانا اولین گوسفند شبیه‌سازی شدۀ کشور، نام این مرکز علمی را شنیدند رویان با نام یک نفر دیگر نیز پیوندی ناگسستنی دارد، مرحوم کاظمی آشتیانی فردی است که باید وی را بخشی از هویت رویان دانست.

فعالیت‌های مجاهدانه و بی‌چشم‌داشت دانشمندان رویان رهبر انقلاب اسلامی را بر آن کرد تا حضوری از دستاوردهای رویان بازدید کنند به همین دلیل بود که ایشان در 25 تیرماه سال 86 دز یک بازدید نسبتاً طولانی از مجموعۀ رویان بازدید کنند، همین مسئله سبب شد تا سالگرد این بازدید را بهانه‌ای قرار دهیم و پای صحبت‌های شنیدنی دکتر روح‌الله فتحی معاون آموزش این پژوهشگاه بنشینیم که شرح این گفتگو را در ادامه می‌خوانید.

فعالیت رویان فقط به درمان ناباروری محدود است ؟ اگر اینطور نیست فکر می‌کنید که چرا سایر خدمات پژوهشگاه به درستی برای مردم تبیین نشده است؟

خیر اینطور نیست که فعالیت‌های پژوهشگاه رویان فقط در زمینۀ درمان ناباروری باشد، بخش زیادی از  فعالیت‌های رویان به سلول‌های بنیادی و زیست فناوری مربوط می‌شود. پژوهشگاه رویان از سه پژوهشکده نشکیل می‌شود که ساختمان دو فقره از آن‌ها در شهر تهران قرارداد، یک پژوهشکده هم در اصفهان واقع شده است. 

پژوهشکده زیست فناوری رویان که در اصفهان استقرار دارد به مطالعه روی حیوانات، جهت یافتن راه‌حل درمان بیماری‌های انسانی می‌پردازد همچنین این پژوهشکده با استفاده از فناوری‌های زیستی به غنی‌سازی نژادهای اصیل دامی ایران می‌پردازد. 

رویانا اولین گوسفند شبیه سازی شده در ایران نیز یکی از فعالیت‌های پیچیده و دانش‌بنیان رویان بود که سبب شد تا ایران اسلامی به عنوان ششمین کشور جهان که چنین فناوری دارد، شناخته و معرفی شود.

دربارۀ اطلاع‌رسانی نیز باید بگویم که ما در رویان به اندازۀ توان خود سعی کرده‌ایم تا امور مربوط به اطلاع‌رسانی پژوهشگاه نیز با قوت پیگیری شود بنابراین اگر بر مبنای ظرفیت موجود شرایط فعلی را بسنجیم، باید بگویم که پژوهشگاه در این زمینه منفعل نبوده است. 

سازمان صدا و سیما هم به اندازه‌ توان خود ما را برای طی این مسیر همراهی کرده است اما باید پذیرفت که رسانۀ ملی هم برای پرداخت به یک موضوع ظرفیت معینی دارد و نباید توقع بیش از اندازه داشت.

مسئلۀ مهم دیگر موسسه انعکاس اخبار دقیق و صحیح است؛ چرا که مردم بر اساس پیشینۀ رویان حساب ویژه‌ای روی یافته‌های علمی مؤسسه باز می‌کنند بنابراین اگر ما یک یافتۀ علمی را پیش از قطعیت یافتن منتشر کنیم به اعتماد مخاطب ضربه زده‌ایم، برای مثال تصور کنید که یک آزمایش زیستی روی جوندگان (موش) پاسخ مورد انتظار ما را داشته است اما اگر موسسه پیش از به دست آوردن نتایج آزمایش روی حیوانات بزرگتر نتایج پژوهش‌را منتشر کند، در حالی که بعدها برای ما محرز شود که نتایج آزمایش برای حیوانات بزرگتر و سنجش انسانی امیدوار کننده نبوده است، در این صورت خود تصور کنید که اعتماد عمومی نسبت به یافته‌های مؤسسه چه خدشه‌ای پیدا می‌کند بنابراین ما نمی‌توانیم در این زمینه بدون احتیاط لازم عمل کنیم.

فکر می‌کنید چه چیزی رهبر انقلاب را روز 25 تیرماه سال 86 به پژوهشگاه رویان کشاند؟

به زعم بنده یقیناً علاقۀ رهبر انقلاب به شخصیت دکتر کاظمی آشتیانی در این مسئله مؤثر بود از طرفی زمانی که رهبر انقلاب تلاش‌های مجاهدانه و خالصانۀ جوانان این کشور را برای رفع مشکلات ایران با راهکار علمی دیدند، فکر می‌کنم که نباید جز این هم انتظار داشتیم، مشی ایشان همواره  حمایت از جریان علمی در کشور بوده است و آن زمان هم معتقدم که قصد داشتند تا حمایتی ویژه از یک مرکز علمی انجام دهند که باید اذعان کرد که این اتفاق نیز افتاد و پژوهشگاه رویان پیشرفت خود را مرهون حسن نظر ایشان است به طور خلاصه باید گفت که خلوص نیت و پاکی عمل فرزندان جوان ایران اسلامی و آینده نگری ژرف رهبر انقلاب بود که ایشان را به رویان آورد.

پس مهم ترین دلایل خلوص نیت ، پاکی عمل و آینده نگری روشن بود که رهبری به اینجا آمدند

دربارۀ مرحوم کاظمی آشتیانی و خدمات ایشان در رویان کمی صحبت کنید؟

بنده توفیق داشتم که حدود 8 ماه همکار ایشان در پژوهشگاه باشم و شاهد بزرگ منشی مرحوم کاظمی آشتیانی باشم به همین جهت اغلب دانسته‌های بنده از ایشان به بازخورد فعالیت‌هایشان طی سالیان متمادی در رویان و روایت دوستان وی بر می‌گردد. 

باید اذعات کرد که یکی از بزرگترین دستاوردهای مرحوم دکتر کاظمی آشتیانی در دورۀ فعالیت وی در رویان، بهاء دادن به جوانان بود تا روحیۀ خودباوری و اعتماد به نفس آن‌ها تقویت شود، امری که موجب شد تا نیروهایی خود ساخته و خودباور در رویان تربیت پیدا کنند به زعم بنده بزرگترین دستاور ایشان همین مسئله بود که سبب شد تا امروز رویان توسط نیروهایی مخلص و جهادی اداره شود.

مسیر تأمین نیروی کار برای پژوهشگاه چیست؟

باید با افتخار بگویم که این پژوهشگاه در سی سال گذشته نیروی متخصص موردنیاز خود را راساً تربیت کرده است، روال به این صورت بوده که دانشجویان بعد از جذب به صورت تخصصی آموزش داده می‌شدند و بعد از طی این مرحله به صورت کامل با مؤسسه همکاری می‌کردند، گاهی نیز پیش آمده که نیروهای مورد نیاز خود را بر اساس اعلام یک فراخوان عمومی یا تقاضای همکاری پذیریش کرده باشیم اما در سال گذشته مسیر اصلی جذب ما بیشتر از دل دانشجویان و جامع دانشگاهی بوده است. 

مهمترین برنامه‌های کوتاه مدت و میان مدت رویان چیست؟

واقعیت این است که حوزه‌های مختلف، برنامه‌های مختص به خود را دادند، پژوهشگاه رویان در زمینه‌های آموزش، پژوهش و درمان و تجاری سازی محصولات علمی فعالیت می‌کند که بر اساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده، هر بخش برنامه‌های مختص به خود را دارد، برای مثال در حوزه پژوهش، همکاران ما در پژوهشگاه رویان پروژ های تحقیقاتی کوتاه برد رو پیگیری می‌کنند.

هدف ما در رویان برای بلند مدت نیز بدل شدن به عنوان قطب علمی در منطقه خاورمیانه است که تاحد زیادی محقق شده است اما آرمان بلندتر ما که ورود به عرصۀ جهانی است، کمی زمان نیازد دراد که پیگیر رفع مشکلات مرتبط با این مسئله هستیم.، برای برنامۀ کوتاه مدت نیز قصد ارائه خدمات با کیفیت بیشتر به مردم را داریم همچنین در بازه مختص به خود قصد داریم تا فرآیند تأسیس یک درمانگاه تخصصی و ارائه خدمات درمان ناباروری را به صورت تخصصی برای مردم شریف ایران کلید بزنیم.

مرکز رویان در حال حاضر بر اساس میزان پذیرش درمان، جزوء سه پژوهشگاه برتر از منظر متخصصان به شمار می‌رود، میزان موفقیت اعمال درمان ناباروری در جهان در بهترین حالت 40 درصد که اکنون ما در ایران از این رقم عبور کرده‌ایم اگر کسی بیش از این درصد اعلام کند مبنای علمی ندارد.

برنامۀ بلند مدت ما برای بخش آموزش،  ارتباط گیری با مراکز مختلف دنیا در حوزه آموزش و انتشار یافته های علمی و انتقال یافته های علمی است.

برنامۀ بعدی ما به خصوص دربارۀ شرکت‌های زیر مجموعه جهاد دانشگاهی، تجاری سازی و صادرات  محصولات فرهنگی معین دانشگاه است، برای مثال می‌توانم به بانک خون بند ناف رویان و شرکت سلول سازی سل‌تک فارمد در این زمینه اشاره کنم.

مهم‌ترین دستاوردهای  رویان طی سالهای گذاشته به طور خلاصه چی بوده است؟

دستاوردهای علمی مثل کارهای شاخص علمی که طی سالیان گذشته انجام شده است.دستاوردهای دیگری که در نظر عام مردم شاید مشهود نباشد اما برای نظر خاص و جامعه علمی مشهود و تاثیر گذار بوده مثل اثر گذار بودن پژوهشگاه رویان در ایجاد و گسترش مراکز درمان ناباروری در ایران که نمی‌توان منکر  آن شد.

بر اساس آنچه به خاطر دارم، تقریبا جایی نبوده که مرکز درمان ناباروری ایجاد بشود اما پژوهشگاه رویان بار این مسئولیت را بعد از مشورت تا حدی به دوش کشیده است. تقریباً به ضرس قاطع عرض می‌کنم که شاید به ندرت کشوری را پیدا کنیم که فضای سایبر را رها کند تا مدیریت آن در خارج از مرزهای ایران انجام شود.

جالب است که بدانید در حال حاضر دو درخواست برای راه‌اندازی مرکز درمان ناباروری، زیر نظر رویان قرار دارد که پژوهشگاه قصد همراهی علمی با آن‌ها را دارد.

جریان سازی علمی در کشور یکی دیگر از دستاوردهای خواندنی مجموعۀ رویان است که این نوید را برای جوان دارد که پول کتاب و مشکل مالی آن‌ها رفع می‌شود  برای همه امور منفعت برانگیز ایران هزینه می‌شود. معتقدم وجود پژوهشگاه‌هایی مثل رویان این نوید به جوانان  ایرانی می‌دهد که ارق ملی خود را نابوده نکرده است و همچنان با قدرت ادامه خواهند .

انتهای پیام/