راه اندازی «بازار آب» گامی در مسیر احیای دشت قزوین و مدیریت آبهای زیرزمینی

یدالله ملکی در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار برنا در خصوص دستاوردهای راه اندازی «بازار آّب» در استان قزوین و اقدامات انجام شده در این عرصه اظهارداشت: بدلیل محدودیت منابع آبی در کشور و استان و تغییرات اقلیم و تداوم خشکسالی و کاهش بارندگی ها بایستی بتوانیم با مدیریت منطقی منابع آبی ضمن عبور از چالش ها به نیازهای جدید نیز پاسخ دهیم.

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان قزوین تصریح کرد: در کنار مشکلات موجود با افزایش تقاضا در بخش های صنعتی، کشاورزی و خدمات نیز مواجهیم که پاسخگویی به آنها نیز بایستی در دستور کار باشد اما مصرف بی رویه در بخشهایی از جامعه مشکل ساز شده و تا زمانی که این روند اصلاح نشود و تغییر نکند نمی توان به به برنامه ریزی عهای اصولی امیدوار بود.

وی گفت: برای مدیریت مصرف منابع آبی و کنترل آن اقدامات زیادی در شرکت آب منطقه ای استان عملیاتی شد که بستن چاه های غیرمجاز، کنترل میزان اضافه برداشت چاههای مجاز، نصب کنتورهای هوشمند، اجرای طرح های تعادل بخشی و فرهنگ سازی از جمله آنهاست که نقش مهمی در کنترل مصرف داشته است.

بازار آب، گامی در مسیر احیای دشت قزوین

ملکی در ادامه گفت: در کنار همه این فعالیتها ، بایستی از روش های نوین و ابزار هوشمند نیز برای مدیریت منابع آبی استفاده کنیم و ارائه الگوی کشت و توسعه آبیاری های مدرن در بخش کشاورزی از جمله این کارهاست که برای آن هم از سوی دستگاههای ذیربط اقدام شده ولی در سال های اخیر با بهره گیری از نظر کارشناسان به این نتیجه رسیدیم که با راه اندازی «بازار آب» می توانیم گام مهم وموثری در مسیر بهینه سازی مصرف و افزایش بهره وری برداریم. 

وی با برشمردن اهداف ایجاد بازار آب یادآور شد: ایجاد ارزش اقتصادی برای آب و توسعه متوازن استان و کشور، احیای دشت قزوین و صیانت از منابع آب زیرزمینی از دیگر اهدافی است که با راه اندازی «بازار آب» آن را دنبال می کنیم.

این مسئول اظهارداشت: با توجه به تاکیدات جدی استاندار محترم، شرایط اجرای این کار در استان بسرعت با انتخاب مشاور کلید خورد و در ادامه نیز جلسات متعددی با دانشگاهیان، کشاورزان، دستگاههای مرتبط جلساتی تشکیل شده و اهداف طرح برای آنها تبیین وتشریح شده است.   

ملکی گفت: در اجرای این طرح کسانی که با روش های علمی جدیدی ، شیوه نوین آبیاری ونوع کشت بتوانند در کنار حفظ میزان تولیدات خود در سطح سال قبل بخشی از آب را صرفه جویی کنند، قادر خواهند بود میزان آب صرفه جویی شده را از طریق «بازارآب» به سایر تولیدکنندگان بفروشند و این کار بر اساس آیین نامه ها و ضوابط تعیین شده با هماهنگی وزارت نیرو و از طریق یک سامانه الکترونیکی صورت خواهد گرفت.

ایجاد بازار اولیه و ثانویه در اجرای طرح

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان قزوین افزود: این طرح شامل دو بازار می شود و در بازار اولیه صاحبان پروانه های بهره برداری معتبر ، آب صرفه جویی شده خودرا می توانند در حوزه های صنعت و خدمات ارائه کنند اما در بازار ثانویه کشاورزانی که سهمیه آب دارند ولی توان ودانش استفاده برای تولید بهتر را نداشته باشند و یا کیفیت خاک مزارع آنها مناسب نباشد میتوانند تا 40 درصد سهم آب خود را برای تولید در بخش های دیگر کشاورزی به افراد متقاضی واگذار کنند و خریداران نیز باید سهم خریداری شده را وارد چرخه تولید کرده و در افزایش تولید مورد استفاده قرار دهند واین نقل و انتقال بر اساس شیوه نامه هایی که در استان تدوین و نهایی شده صورت خواهد گرفت.

وی بیان کرد: در قالب بازار آب توزیع و سهمیه بندی و شارژ سهمیه آب کشاورزان بدون وقفه انجام شده و ساماندهی مناسبی در این زمینه صورت خواهد گرفت.

ملکی در پاسخ به این سوال که در سال اول راه اندازی بازار آب دستاورد آن را چگونه ارزیابی می کنید تصریح کرد: برای شروع کار نمی توان نظر داد و باید ابتدا بازار راه بیفتد و مردم با مزایای آن آشنا شوند و از آن استفاده کنند سپس موضوع را ارزیابی کنیم.

ملکی تصریح کرد با این روند بهره وری آب بتدریج افزایش پیدا خواهد کرد البته بخشی هم در این فرآیند برای ذخیره آب و کمک به بهبود شرایط آبخوان پیش بینی شده است.

وی افزود: این اقدامات موجب کمک به به حفظ و صیانت از منابع آبهای زیرزمینی، بالارقتن میزان تولیدات، افزایش زمینه های اشتغال و بهبود سطح درآمد کشاورزان نیز خواهد شد.

بازار آب و تسریع در احیای دشت قزوین

ملکی در ادامه گفت: بدون تردید راه اندازی «بازار آب» می تواند ضمن احیای دشت قزوین وضعیت کشاورزی ما را به سمت نوین و روز هدایت کرده و موجب شود تولیدات نیز اقتصادی تر شده و با تکنولوژی روز هماهنگ تر شده و در کنار آن باعث بالا رفتن سواد آبی کشاورزان شده و به ایجاد ارزش اقتصادی بیشتری برای آب کمک می شود.

وی اظهارداشت: در اجرای این طرح مهم همه کارها در بستر الکترونیک و توسط بخش خصوصی اجرا می شود و گرداننده اصلی خود مردمند و دولت فقط نقش نظارتی، مدیریت بازار و برطرف کردن موانع را بر عهده دارد.

ملکی در خصوص تفاوت اجرای این طرح در دشت خواف استان خراسان رضوی و قزوین اظهارداشت: در دشت خواف این طرح در میزان بسیار محدود و کوچکی فقط در بازار اولیه اجرا شده و سهمیه آب به صنعت فروخته شده اما در قزوین بازار ثانویه هم داریم که قابل قیاس با نمونه قبلی نیست و فروش از حوزه کشاورزی به عرصه کشاورزی هم در صورت صدور مجوز از سوی وزارت نیرو برای اولین بار در کشور انجام می شود.

وی اظهارداشت: البته فروشندگان باید قبل از انجام معامله این تعهد را بدهند که تولیدات قبلی خود را انجام داده وخللی در میزان تولیداتشان ایجاد نمی شود.

ملکی افزود: نرم افزار خاصی برای این کار طراحی شده و بزودی از آن رونمایی می شود.

هدف بازار آب احیای دشت قزوین است

وی اضافه کرد: راه اندازی «بازار آب» موجب می شود متقاضیان و صاحبان صنایع بزرگ هم بتوانند آب مورد نیاز خود را از این بازار با رعایت همه الزمات تهیه کنند.

ملکی بیان کرد: همچنین با انجام این کار نقش مردم در مدیریت بالا رفته و در دراز مدت نیز بخشی از کارهای حاکمیتی در حوزه آّب به دست مردم سپرده می شود.  

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان قزوین تصریح کرد:در صورت مشارکت و همراهی مردم و کمک دستگاههای اجرایی این طرح در مدت دو سال راه اندازی و به طور کامل عملیاتی می شود.

چالش های اجرای طرح «بازار آب»

ملکی در ادامه در خصوص چالش های اجرای این طرح مهم گفت: یکی از چالش ها این است شاید کسانی که اطلاعات کافی از دستاوردهای آن ندارند در ابتدای کار استقبال کمتری کنند اما بهرحال چون کار جدیدی است با رفع برخی نواقص به آینده آن بسیار امیدواریم و حتما مورد توجه کشاورزان و صنعتگران قرار می گیرد.

وی بیان کرد: «بازار آب» در قزوین در صورت مشارکت و همراهی مردم و کمک دستگاههای اجرایی بویژه سازمان جهاد کشاورزی، سازمان صمت، اتاق بازرگانی و اطلاع رسانی مناسب به ایجاد ورونق بازار محلی آب در استان منجر خواهد شد.

انتهای پیام