باید آخرین دغدغه شرکت‌های دانش‌بنیان باید تأمین مالی باشد

این تفاهم‌نامه عصر یکشنبه ۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۲ در مراسمی بین خیاطیان رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی ریاست جمهوری و  اخلاقی مدیرعامل بانک تجارت  امضا شد .

محمدصادق خیاطیان در این نشست با بیان اینکه در چند سال اخیر مفهوم دانش‌بنیان جای خود را بیش از گذشته در اقتصاد کشور باز کرده است، گفت : ایران از ظرفیت بسیار خوبی در حوزه نیروی انسانی تحصیل‌کرده برخوردار است و کشوری غنی از این حیث به‌شمار می‌آید، لذا در این چارچوب رشد شرکت‌های دانش‌بنیان نیز با سرعت بسیار خوبی در کشور اتفاق افتاده است.

وی با اشاره به اینکه حمایت مسئولان عالی کشور از حوزه دانش‌بنیان از اتفاقات دیگری بوده که منجر به توسعه و نفوذ بیشتر فناوری در صنایع کشور شده است، افزود : در این زمینه کافی است به حمایت‌های مقام معظم رهبری از شرکت‌های دانش‌بنیان و اقتصاد دانش‌بنیان اشاره کنیم؛ ایشان شعار سال گذشته را مستقیما با مفهوم دانش‌بنیان گره زدند و در سال ۱۴۰۲ نیز در دیدار با کارگزاران و مسئولان نظام ، عنوان کردند مصداق بارز اقتصاد مردمی، همین شرکت‌های دانش‌بنیان هستند.

خیاطیان با اشاره به اهتمام رئیس‌جمهور به حوزه دانش‌بنیان گفت: رئیس‌جمهور زمانی که تولیت آستان قدس رضوی (ع) را بر عهده داشتند نیز تأکید زیادی به بهره‌گیری از ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان داشتند و حضور و اثرگذاری این شرکت‌ها برکات فراوانی را در آستان قدس به دنبال داشت. حتی ورود ادبیات حوزه نوآوری به قوه قضائیه از زمان حضور ایشان با انجام برخی اقدامات از جمله راه‌اندازی پردیس نوآوری‌های حقوقی و قضایی آغاز شد.

عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اهمیت مقوله تأمین مالی نوآوری افزود : در ادبیات حوزه نوآوری این نکته معروف است که تأمین مالی قلب نظام ملی نوآوری است. نمونه‌های مختلف در دنیا هم ثابت می‌کند که هر جا کشوری توانسته است تأمین مالی مناسبی در حوزه نوآوری داشته باشد، جهش‌های خوبی در این حوزه اتفاق افتاده است.

رئیس هیئت عامل صندوق نوآوری و شکوفایی با اشاره به اینکه این صندوق نیز بر اساس همین دغدغه (تأمین مالی نوآوری) تشکیل شد، گفت : امروز با فعالیت‌های صورت گرفته، زیست‌بوم نوآوری در ایران بالغ‌تر شده است. سال ۹۱ تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان تنها ۵۰ شرکت بود، اما امروز تعداد آن‌ها به ۸۵۰۰ شرکت رسیده است.

وی با تأکید بر اینکه امروز در حوزه تأمین مالی نوآوری نمی‌توان صرفاً به منابع دولت اتکا کرد، گفت: بلوغ زیست‌بوم نوآوری مستلزم مشارکت و همکاری نهاد‌های مختلف تأمین مالی ازجمله شبکه بانکی، سرمایه‌گذاران خصوصی، صنایع بزرگ و متعارف کشور، صندوق‌های جسورانه بورسی و ... است. در این زمینه شبکه بانکی کشور نقش بسیار پررنگی دارد.

رئیس هیئت عامل صندوق نوآوری و شکوفایی در بخش دیگری از سخنان خود بانک تجارت را از بانک‌های پیشرو در حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان اعلام کرد و یادآور شد: بانک تجارت سال گذشته توانست رتبه اول شبکه بانکی کشور در ارائه تسهیلات و ضمانت‌نامه به شرکت‌های دانش‌بنیان را از آن خود کند.

خیاطیان در ادامه تنوع در طراحی ابزار‌های تأمین مالی حوزه نوآوری را از نیازمندی‌های اصلی این حوزه در کشور برشمرد و گفت: توسعه و گسترش زیست‌بوم نوآوری می‌طلبد ابزار‌های تأمین مالی این حوزه نیز بیشتر شود. امروز هم‌زمان با افزایش تنوع نیاز‌های شرکت‌های دانش‌بنیان، ما نیز باید تنوع در ابزار‌های تأمین مالی این شرکت‌ها را بالا ببریم. خوشبختانه بانک تجارت در این زمینه پیشرو بوده و تفاهم‌نامه پیش رو در پذیرش رکن ضامن در انتشار اوراق صکوک نوآوری برای شرکت‌های دانش‌بنیان یکی از همین نمونه‌هاست.

خیاطیان در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به دغدغه شرکت‌های دانش‌بنیان در تأمین وثایق بانکی یادآور شد: تأکید فراوان در ارائه وثایق ملکی برای دریافت تسهیلات، یکی از مهم‌ترین دغدغه‌هایی است که فعالان فناوری و صاحبان شرکت‌های دانش‌بنیان با ما مطرح می‌کنند. در حالی که باید به سمت پذیرش دارایی نامشهود شرکت‌های دانش‌بنیان به عنوان وثیقه حرکت کنیم. البته در کشور نظام ارزش‌گذاری مبتنی بر دارایی‌های نامشهود، مشکلات بسیاری دارد و صندوق نوآوری درصدد حل این چالش است. در این زمینه نیز مذاکرات و همکاری‌هایی را با سازمان حسابرسی کشور آغاز کرده‌ایم.

وی افزود : دارایی اصلی شرکت‌های دانش‌بنیان، فناوری و دانش آنان است و عمده منابع مالی شرکت‌های دانش‌بنیان نیز صرف تحقیق و توسعه می‌شود. به همین خاطر این شرکت‌ها نمی‌توانند برای خرید ملک یا ساختمان هزینه چندانی صرف کنند. ازاین‌رو، اگر برای دریافت هر نوع تسهیلاتی به دریافت وثیقه ملکی نیاز باشد، عملاً فعالیت شرکت‌ها با مشکل مواجه می‌شود.

رئیس هیئت عامل صندوق نوآوری و شکوفایی گفت : شعار ما در صندوق نوآوری این است که تأمین مالی باید آخرین دغدغه شرکت‌های دانش‌بنیان باشد و از شبکه بانکی کشور انتظار داریم برای تحقق این هدف در کنار صندق نوآوری باشد.

گفتنی است، بر اساس این تفاهم‌نامه، صندوق پس از شناسایی و ارزیابی شرکت‌های دانش بنیان متقاضی انتشار صکوک، نسبت به معرفی آن‌ها به بانک اقدام می‌کند.

بانک نیز در چارچوب ضوابط و مقررات جاری خود بررسی‌های لازم را انجام داده و در صورت تأیید، موافقت خود با پذیرش رکن ضامن آن شرکت را از طریق تأیید فرم تقاضای موافقت اصولی انتشار اوراق صکوک اعلام می‌کند.

همچنین بر اساس تفاهم‌نامه همه شرکت‌های معرفی شده از سمت صندوق نوآوری، مشمول ۳۰ درصد تخفیف در کارمزد پذیرش رکن ضامن توسط بانک می‌شوند.