موزه‌ جای درد‌‌های پایدار است

به گزارش خبرگزاری برنا، در این مراسم که با اجرای برنامه‌های متنوع همچون سخنرانی،‌ اجرای موسیقی زنده، ‌پخش نماهنگ و‌ رونمایی از نقش برجسته  همراه بود از 50 موزه برگزیده سال 93 تقدیر شد. این 50 موزه تحت داوری یک تیم 23 نفره و در 12 شاخص انتخاب شدند.

در ابتدای مراسم بیانیه روز جهانی موزه قرائت شد و در ادامه مهندس سید محمد بهشتی رییس کمیته ملی موزه‌های ایران به سخنرانی پرداخت و گفت: یک اصطلاح عامیانه وجود دارد که می‌گوید هر چه به درد نمی‌خورد به درد موزه می‌خورد که در این جمله جهل و دانایی با هم وجود دارد. جهل از این جهت که یک وسیله به درد نمی‌خورد و دانایی از این جهت که یک وسیله باید در موزه نگهداری شود.

بهشتی بیان کرد: درد موزه دردی است که با درد‌های جاری تفاوت ماهوی دارد که به شعار امسال ایکوم جهانی نیز مرتبط است. وقتی در شعار امسال بحث جامعه پایدار مطرح می‌شود، جامعه ناپایدار نیز موضوعیت پیدا می‌کند. ناپایداری در دو وضعیت اجتماعی و شخصی خلاصه می‌شود و در واقع درد‌ها در این دو وضعیت متفاوت هستند. فردی که می‌گوید وسیله‌ای به درد موزه می‌خورد می‌فهمد که موزه جای درد‌های پایدار است.

وی به تفاوت میان پایداری و ناپایداری اشاره کرد و توضیح داد: این موضوع را با یک مثال روشن می‌کنم. همه ما در کودکی گم شده‌ایم. وقتی گم می‌شویم دچار ترس می‌شویم و احساس می‌کنیم همه محیط بر علیه ما است؛ در این حالت ما دغدغه بقا داریم. چون نمی‌توانیم جهت درست خود را پیدا کنیم سرگردان می‌شویم.

بهشتی گفت: وقتی گم شده‌ایم احساس می‌کنیم هیچ چیز سر جای خود نیست چون هیچ چیز را به جا نمی‌آوریم. همان زمان اگر یک آشنا ببینیم دلمان آرام می‌گیرد و احساس می‌کنیم حداقل یک نفر سر جای خودش است و ترس ما تمام می‌شود و از حالت ناپایدار خارج می‌شویم. فردی که آشنای ماست در واقع شبیه به همه افراد دیگر است اما دیدن او و حس آشنایی او باعث احساس پایداری در ما می‌شود. از آنجایی که ما از او خاطره داریم حس آشنایی در ما به وجود می‌آید و این به جا آوردن یعنی می‌فهمیم جای او کجاست.

وی ادامه داد: ناپایداری یعنی هیچ چیز سر جای خودش نیست. یعنی هیچ چیزی را نمی‌توانیم به جا بیاوریم. در این شرایط خود ما نیز فراموش می‌شویم و هویت خود را از دست می‌دهیم. در این لحظات است که می‌گوییم کاش آشنایی باشد که به یاد ما بیاورد که ما که هستیم.

بهشتی افزود: موزه‌ها همان جاهایی هستند که اگر آن‌ها را به جا بیاوریم خودمان را به جا آورده‌ایم. موزه‌ها ما را از سرگردانی نجات می‌دهند و به مرور زمان وقتی تماس برقرار شود احساس پایداری در ما به وجود می‌آید و کم کم همه چیز سر جای خودش قرار می‌گیرد.

وی گفت: رابطه‌ای دو سویه همواره میان جوامع و موزه‌ها وجود دارد؛ گاهی پایداری جوامع موزه‌ها را به وجود می‌آورند و گاهی موزه‌ها باعث ایجاد پایداری در جوامع می‌شوند مثل بازیگرانی که برای ایجاد ژست، حس می‌گیرند و بازیگرانی که برای ایجاد حس، ژست می‌گیرند.

بهشتی بیان کرد: البته در حالت ناپایدار هم موزه‌ها شکل می‌گیرند اما در این حالت، موزه‌ها وظایف حداقلی خود را انجام می‌دهند. اما همین موزه‌ها به مرور زمان می‌توانند حس آشنایی در مخاطبان ایجاد کنند.

رییس ایکوم گفت: جامعه ما آرام آرام و به صورت عمیق در حال دچار شدن به پایداری است و شواهدش نیز رفته رفته پدیدار می‌شود. اینکه می‌بینیم موزه‌های خصوصی زیاد شده‌اند نشان می‌دهد این‌بار خود مردم برخی از درد‌ها را احساس کرده‌اند و در تلاش هستند حس پایداری را به وجود بیاورند که جای خوشحالی دارد و امیدواریم برکاتش را بچشیم.

موزه‌ها به هویت یک ملت تأکید می‌کنند

علی مرادخانی معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ضمن تبریک روز جهانی موزه بیان کرد: از مهندس بهشتی متشکرم که در زمینه برگزاری چنین برنامه‌هایی همواره تلاش می‌کنند و همیشه پیگیر فعالیت‌های موزه‌ای در ایران هستند. همین اقدامات ایشان انگیزه‌‌ای شده است برای فعالان حوزه موزه که امیدواریم هر روز فعالیت این افراد شکوفا‌تر بشود.

وی به مظاهر فرهنگ‌‌های مختلف اشاره کرد و گفت: گاهی دیدن نشانه‌ها و نماد‌های مختلف از فرهنگ‌های مردمان ایران، باعث می‌شود برای دید و بازدید از یک موزه مشتاق شویم که این موضوع نشان می‌دهد انسان برای به دست آوردن یک جامعه پایدار همیشه حتی به صورت ناخواسته تلاش کرده است.

مرادخانی گفت: موزه‌ها قدمت و سن و سال یک جامعه را نشان می‌دهند و مشاهده آن‌ها در واقع به پایداری جوامع اشاره می‌کند. اما در مورد شعار امسال ایکوم جهانی باید به برخی از مسایل توجه داشته باشیم و به آن‌ها فکر کنیم. اینکه جامعه پایدار چه جامعه‌ای است و جایگاه موزه‌ها در این جوامع کجاست. جایگاه هنر در جامعه پایدار چگونه است و موزه‌های هنری چه نقشی را می‌توانند ایفا کنند.

وی ادامه داد: موزه‌ها بر گذشته تاکید ندارند بلکه قصد دارند همراه با جامعه بر هویت یک ملت تاکید کنند. زمانی این امر محقق می‌شود که موزه‌ها در کنار سازمان‌های دیگر قدرت عمل داشته باشند. اگرچه موزه‌ها در شرایط امروز همگانی شده‌اند اما نباید به این موضوع بسنده کرد و باید روش‌های جدید را به کار بگیریم. امیدوارم امسال سال خوبی برای موزه و موزه‌داری باشد.

در ذات مدنیت ایرانی پایداری وجود دارد

احمد مسجد‌جامعی با ابراز خوشحالی از حضور موزه‌داران بیان کرد: امروز روز مبارکی است و بسیار خوشحالم که در جمع علاقمندان به تمدن و فرهنگ قرار دارم؛ افرادی که زحمت فراوانی برای حفظ هویت این مرز و بوم انجام می‌دهند.

وی به تخریب موزه موصل اشاره کرد و گفت: آنچه در عراق اتفاق افتاد برای تمدن عراق نبود بلکه برای کل تمدن‌ها و حوزه‌ای مشترک میان ایران و عراق بود. از همین جهت تخریب این موزه برای ایران به عنوان یک اتفاق نا خوشایند به حساب می‌آید.

مسجدجامعی گفت: امسال من در تهران‌گردی‌هایم فضای اجتماعی مناسبی را بدون واسطه رسانه‌ها رصد کردم که متوجه شدم عطش و تمنای خاصی برای هویت و مدنیت برای مردم ما ایجاد شده است. مردم ایران به میراث خود بها می‌دهند که دلیل این امر، چنین مسابقه‌ها و جلساتی است.

وی ادامه داد: این جلسات معیاری برای سنجش علاقه مردم، نخبگان و مدیران و مسئولان نسبت به مسایل مدنیت و شهرنشینی به حساب می‌آید. اما باید این نکته را بدانیم که در ذات مدنیت ایرانی، پایداری وجود دارد. در ذات یک تاریخ چند هزار ساله اگر پایداری وجود نداشته باشد موزه‌ها شکل نمی‌گیرند.

مسجد جامعی گفت: پایداری آنجایی است که انسان، طبیعت و فرهنگ از هم پشتیبانی می‌کنند. درست همانجایی که روحیه برتری طلبی پیدا شد روحیه تسلط بر انسان‌ها نیز به وجود آمد که همین جا پایداری آسیب دید. برای ایجاد پایداری باید از تمام ظرفیت‌ها برای ایجاد تعامل میان انسان و طبیعت استفاده کنیم.

وی افزود: از دوستانی که هر سال این اقدام خوشایند را برگزار می‌کنند و همواره دغدغه مدنیت دارند تشکر می‌کنم و امیدوارم با حرکت مردم و پشتیبانی دستگاه‌های دولتی بتوانیم فعالیت‌ها در حوزه موزه را بیشتر و بهتر ساماندهی کنیم.

ترویج فرهنگ با استفاده از ظرفیت‌های شهری

دکتر میرسید احمد محیط طباطبایی ضمن تبریک روز جهانی موزه بیان کرد: از همگی سپاسگزارم برای حضور در این مراسم و امیدوارم تمام هنرمندان خودآموخته‌ای که در صدد ایجاد موزه هستند بتوانند به خواسته خود دست پیدا کنند. همچنین از همه موزه‌هایی که شرکت نکردند نیز فقط به این دلیل که درشان باز است و مردم به آن موزه‌ها رفت و آمد می‌کنند سپاسگزارم. این نکته گفتنی‌ است که موزه‌ای اگر برتر انتخاب می‌شود به این خاطر نیست که بقیه موزه‌ها خوب نیستند بلکه معیار ما تجربه کاری و فعالیت اصولی است. فعالیت همه موزه‌ها ارزشمند است.

وی به اقدام فرهنگی سازمان زیباسازی شهر تهران اشاره کرد و گفت: قصد داریم از دکتر جمال کامیاب مدیرعامل سازمان زیباسازی شهر تهران تقدیر کنیم به دلیل اقدام فرهنگی مناسبی که برای بالا بردن سطح فرهنگی شهر تهران انجام دادند. این اقدام به گونه‌ای بود که از تمام ظرفیت‌های تبلیغاتی شهری برای ترویج فرهنگ استفاده کرده‌اند که جای تقدیر و تشکر دارد.

دکتر کامیاب پس از گرفتن لوح تقدیر بیان کرد: وقتی کسی پشت فرمان اتومبیل نشسته است و به جلو می‌رود همواره باید پشت سر خود را نگاه کند. فکر می‌کنم مردمی که پیشینه خودشان را فراموش کنند مجبور هستند بسیاری از اشتباهات را تکرار کنند.

وی گفت: فراموش نکنیم که گذشته و تاریخ را که حالا به دست ما رسیده است باید حفظ کنیم. تقدیری که امروز از بنده شد متعلق به تمام کسانی است که برای این مرز و بوم زحمت‌های فراوانی کشیده‌اند. از همه شما متشکرم.