اصلاح فرهنگ پژوهش کشور با اتحاد و هم‌دلی محقق می‌شود

به گزارش خبرنگار علمی -فناوری خبرگزاری برنا ، سورنا ستاری ، معاون علمی و فناوری رییس جمهوری در این مراسم نیروی انسانی کارآمد، متخصصان و فارغ‌التحصیلان دانشگاهی را اصلی‌ترین سرمایه‌ کشورمان برشمرد و افزود: زمانی بود که از منابع انبوه نفت و گاز به عنوان تنها دارایی و مزیت کشورمان یاد می‌کردیم، در حالی‌که به جوانان و منابع ارزشمند انسانی، که اصلی‌ترین سرمایه‌های کشورمان هستند توجهی نداشتیم. در حالی‌که ااصلی ترن و ارزنده ترین دارایی هر کشوری منابع انسانی و جوانان آن کشور هستند.

وی با اشاره به این‌که نفت به تنهایی یک آسیب نیست، بلکه بلایی که نفت بر سرمان می‌آورد، ناشی از فرهنگ در پس آن، یعنی تکیه نادرست به ثروت حاصل از نفت و بچه‌پولداری نفتی است، بیان کرد: کم‌تر بچه‌پول‌داری می‌بینید که با پول مفت و بدون زحمت بزرگ شده باشد و به‌دنبال کارآفرینی و خوداتکایی برود. این دقیقا همان فرهنگی است که از آن به‌عنوان نفرین منابع یاد می‌شود.

ستاری بزرگ‌ترین خیانت به جوانان را دادنِ پول بدون مسئولیت به آن‌ها دانست و گفت: نتیجه‌ی تکیه کردن بر درآمد نفتی که تنها با هزینه پنج دلار استخراج و به چندین برابر قیمت فروخته می‌شده،  کشوری خواهد بود که به صنعت احتیاجی نداشته باشد، به فارغ‌التحصیلان دانشگاهی خود احساس نیاز نکند و صرفا تکنسین‌هایی را برای کارخانه‌هایی که خریده بسنده کند.

وی ادامه داد: بر بستر چنین فرهنگ نادرستی است که دانشگاه‌ها 100درصد درآمد خود را از نفت تامین می‌کنند و چنین دانشگاهی نمی‌تواند به فکر حل مشکلات کشور و مردم باشد؛ چراکه دانشگاهیان آن، اشتغال را نه در کارآفرینی، بلکه در استخدام دولتی می‌بینند. بنابراین، دانشجوی تربیت‌شده توسط چنین دانشگاهی، به‌جای آن‌که حل‌کننده مشکلات و سودمند باشد، خودش به تهدیدی تازه برای مملکت بدل می شود.

توجه به ارزش‌های سرزمینی و درآمدزایی پژوهش، چاره خروج از اقتصاد نفتی

رییس بنیاد ملی نخبگان، با بیان این‌که چاره ماندگاری استعدادها و نخبگان کشور، پول نفتی نیست بلکه با اهمیت دادن از طریق ایجاد زیست‌بوم کارآفرینی برای جوانان تحصیل‌کرده‌ای که نباید به چشم یک تهدید به آنان نگریست، می‌توان این جوانان را در کشور ماندگار کرد، ریشه اصلی اقتصاد دانش‌بنیان را درآمدزایی از پژوهش و رجوع و توجه به مزیت‌های سرزمینی و بومی دانست و افزود: با دید فناورانه و به‌روز، می‌توانیم با اتکا به ارزش‌های بومی و مزیت‌های سرزمینی، زمینه تحقق اقتصاد دانش‌بنیان را فراهم کنیم.

ستاری، با تاکید بر تفکیک‌بخشیدن در نگرش حمایت از پژوهش‌های مرز دانش و پژوهش‌های تجاری، بزرگ‌ترین خیانت به اقتصاد دانش‌بنیان را ارائه پول دولتی به بخش تجاری دانست و عنوان کرد: جایی‌که پول دولت هزینه شود، کار تجاری حاصل نخواهد شد. کار تجاری سازوکار مختص به خود را دارد و در قالب حمایت از شرکت دانش بنیان محقق می‌شود. در دوره جدید، نباید اشتباهات گذشته در دانشگاه‌ها و پروژه‌های پژوهشی را تکرار کرده و دولت باید هزینه خود را در پروژه‌های اقتدارآفرین و مرز دانش، که امکان دارد تا چند سال آینده درآمدزایی نداشته باشند، هزینه کند.

اقتصاد دانش‌بنیان به حرکتی جدی تبدیل شده است

ستاری با اشاره به این‌که ستادهای توسعه فناوری‌های راهبردی در راستای حمایت از پژوهش‌های حوزه مرز دانش ایفای نقش می‌کنند، ایجاد صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران و همچنین صندوق نوآوری و شکوفایی در راستای حمایت صحیح از پژوهش‌های مرز دانشی و تجاری دانش‌بنیان اثربخش دانست و افزود: خوشبختانه اقتصاد دانش‌بنیان به حرکتی جدی در کشور تبدیل شده است و به تدریج میزان درآمد کشور از محل این اقتصاد در حال رسیدن به عددی است که کشور بتواند به آن اعتنا کند. اما سازوکار جدید اقتصاد دانش‌بنیان، نیازمند فرهنگ‌سازی است تا جایی‌که نقش آن در تمامی عرصه‌های کشور چشم‌گیر باشد.

وی افزود: مطمئنا طی سال‌های پیشِ رو، بخش قابل توجهی از سرانه GDP کشور، اشتغال و درآمد کشور از محل اقتصاد دانش‌بنیان خواهد بود، همچنان که می‌بینیم شرکت‌های بزرگ نفتی  جای خود را به شرکت‌های دانش‌بنیان، که مدیران آن‌ها زیر 30 سال سن داشته‌اند و در حال حاضر بزرگ‌ترین و پردرآمدترین شرکت‌های جهان هستند سپرده‌اند.

ضرورت اتحاد و هم‌دلی برای فرهنگ‌سازی اقتصاد دانش‌بنیان

رییس ستاد توسعه فرهنگ‌علم، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان، با تاکید بر هم‌دلی و اتحاد بخش‌های گوناگون کشور از جمله جهاد دانشگاهی برای تحقق فرهنگ اقتصاد دانش‌بنیان، پیگیری جدی و هم‌فکری را برای تحقق این فرهنگ جدید ضروری دانست و افزود: در همه حوزه‌های دانش و فناوری، از طریق ستادها و بر مبنای قانون حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان، گفت: به‌طور کامل آمادگی داریم از هر دو حوزه مرز دانش و تجاری بر مبنای سازو کارهای جدید، حمایت کنیم، با رعایت این ساختار فرهنگی و فکری جدید، در سایه ارتباط و تعامل نزدیک برای فرهنگ‌سازی و تحقق اقتصاد دانش‌بنیان مشکلی وجود ندارد.

ستاری جهاد دانشگاهی را نمونه موفق و بومی پژوهش کاربردی کشور دانست و با قدردانی از فعالیت جهاد دانشگاهی،به عنوان مدلی موفق که بر پایه دین، سنت‌ها و مزیت‌های سرزمینی با بهره‌گیری از توانمندی نیروی انسانی جوان و مؤمن کشور، پژوهش کاربردی و درآمد زا  می‌کند، بار دیگر بر هم‌فکری و اتحاد برای اصلاح فرهنگ پژوهش، تاکید کرد و گفت: اگر ادعا می‌کنیم که بالاترین درآمد از پژوهش حاصل می‌شود و حل کننده مشکلات کشور است، باید با هم‌فکری و اتحادف از فرصت ایجاد شده برای اصلاح نگرش‌ها نسبت به پژوهش بهترین بهره را ببریم.  

حمایت از پژوهش‌های کاربردی و توجه به روح پژوهش

رییس هیات امنای صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران، با بیان این‌که اوایل، بسیاری افراد حتی برخی مسئولین کشور، به پژوهش دیدگاه مثبتی نداشتند و معتقد بودند از پژوهش نفعی برای کشور حاصل نخواهد شد، گفت: این نگرش منفی نسبت به پژوهش از جایی ایجاد شد که به جای تکیه و توجه به  روح پژوهش، یعنی نیروی انسانی و تفکر، فکر کردیم با ایجاد ساختمان شیک و مجلل و یا آزمایشگاه‌های بزرگ، می‌توانیم پژوهش کاربردی و حل‌کننده مشکلات کشور تعریف کنیم.

ستاری در پایان با اشاره به وظیفه دولت‌ها برای هزینه کردن در بحث پژوهش مرز دانش گفت‌: آمادگی کامل داریم به حمایت از پژوهش‌های مرز دانشی ادامه دهیم همچنان که طی دو سال اخیر، بیش‌ترین به بالاترین از پژوهش مرز دانش حمایت کرده‌ایم.

 حمایت از طرح‌های پژوهشی جهادی با همکاری معاونت علمی

در بخش دیگری از این مراسم، طیبی رییس جهاد دانشگاهی با اشاره به حرکت روبه پیشرفت جهاد دانشگاهی، به نهایی شدن بخش قابل توجهی از پروژه‌ها طی سال گذشته اشاره کرد و ابراز امیدواری کرد طی سال جاری، با تلاشی که معاونت پژوهشی و دیگر بخش‌های جهاد دانشگاهی انجام داده‌اند، در زمینه‌های گوناگون علمی و فناوری و حمایت از پژوهش‌ها پیشرفت حاصل شود.

طیبی با اشاره به همکاری و تعامل معاونت علمی و فناوری برای حمایت از پژوهشگران گفت: سال گذشته با حمایت دکتر ستاری، حسابی مشترک با تخصیصی اعتبار 10میلیارد تومانی از سوی معاونت افتتاح شد تا از پروژه هایی که به حل مشکلات کشور کمک می‌کنند، برای تجاری شدن حمایت شود. خوشبختانه بخشی از پروژه‌ها تعریف شدند و مورد حمایت قرار گرفتند و امیدواریم امسال نیز بخش دیگری از این پروژه‌ها حمایت شوند.

علم و جهاد، دو بنیان اصلی جهاد دانشگاهی

حجت الاسلام والمسلمین ابوترابی فرد، بابیان این که جهاد دانشگاهی بر دو اصل علم وجهاد بنیان شده و همچون جهاد در راه خدا تمام بارهای ارزشی را به همراه خود دارد، گفت: نهاد رویان نمادی بارزی از ظرفیت جهاد دانشگاهی است و با کمترین فشار بر بودجه عمومی کشور به عنوان یک الگو در جامعه مطرح شده و سایرین باید نقشه راه خود را برای رسیدن به افق های پیشرفت در همین مسیر تدوین کنند.

نایب رئیس مجلس افزود: کشور ما به دانش با اندیشه‌ای دینی می نگرد و علم را برای رسیدن به آرمانهای متعالی در اختیار می خواهد و ما باید در کشور تمام تصمیمات خود را مبتنی بر علم ودانش بگیریم.