چطور فضاهای مجازی به تهدیدی برای جوانان تبدیل می شوند

به گزارش خبرنگار جوانان خبرگزاری برنا، امروزه با گسترش استفاده از اینترنت در کشور افراد با توجه به علایق و نیازمندی‌های خود در شبکه‌های اجتماعی عضو گروه‌های مختلف می‌شوند. گروهی از بانوان عضو گروه‌های مد لباس، خودآرایی، چت مختلط و روان‌شناسی  می شوند و مردان نیز به دنبال علاقمندی های خود می روند. در نگاه نخست این روش استفاده از اینترنت و امکانات آن می تواند خوب باشد چراکه با هزینه و صرف زمان کمتر، اطلاعات در اختیار فرد قرار می‌گیرد؛ اما برخی از کارشناسان بر این باورند که استفاده از این فضاهای مجازی می تواند آسیب هایی هم به دنبال داشته باشد.

انواع کلاهبرداری ها، سوء استفاده های مالی و احساسی در کنار تجمل‌گرایی و زیاده‌خواهی از چمله پیامدهایی است که نصیب دستداران فضای مجازی می شود. همچنین بروز افسردگی در افراد به علت دیدن چنین تجملاتی و کاهش صرف زمان با خانواده نیز در زمره آسیب های استفاده زیاد از فضای مجازی قرار دارد.

چطور می توان از فضای مجازی استفاده سودمند داشت

مونا آذرمنش، آسیب شناس اجتماعی در گفت و گو با برنا درباره استفاده جوانان از فضاهای مجازی و خطراتی که می تواند آنان را تهدید کند به برنا می گوید: « برای استفاده سودمند تر از فضای مجازی  باید ابتدا هدف استفاده از سوی فرد جوان معین و میزان استفاده و صرف زمان مورد توجه قرار گیرد».

او با ابراز تاسف از اینکه عده ای از جوانان در استفاده از فضاهای مجازی به‌علت نداشتن هدف و تعیین نشدن زمان، ساعت‌ها بدون کسب نتیجه، سرگردان در دنیای مجازی وقت خود را تلف می‌کنند، تاکید می کند که این عمل از سوی جوانان و ناآگاهان از این فضا بسیار مشهود است.

با گفته این آسیب شناس در فضاهای مجازی حجم بسیار گسترده‌ای از اطلاعات توسط افراد مختلف تولید می‌شود و در دسترس علاقه‌مندان قرار می‌گیرد و یکی از مشکلات جدی در خصوص حضور در فضای مجازی، سطحی بودن و عمیق نبودن ارتباطات در آن است.

آذرمنش یادآور می شود: « این یک واقعیت است که بپذیریم نباید فضای مجازی را از همان مرحله اول با رویکرد تهدید نگاه کنیم. زیرا فضای مجازی هم فرصت است و هم تهدید. اگر ما سواد و مهارت استفاده صحیح و اطلاعات درست در خصوص استفاده از این فضا را داشته باشیم طبیعتاً می تواند یک فرصت باشد. به عنوان مثال یک جوان برای ثبت نام در آزمون هایی مانند کنکور به صورت اینترنتی، ایجاد کارگاه های آموزشی، مناظره های علمی و خرید اینترنتی می تواند به خوبی از فضای مجازی استفاده کند».

او اضافه میکند:«  شبکه های اجتماعی اساسا آسیب زا نیستند؛ ولی چون اطلاعات درست و مناسبی از این فضاها در دست نیست در نتیجه می تواند به تهدید تبدیل شود و آسیب های آن در خانواده و اجتماع بروز کند. ویژگی این نوع فضا ها به گونه ای است که نوجوانان و جوانان معمولاً علاقه مندی بیشتری به آن دارند و درگیر آنها می شوند».

به باور این کارشناس یکی از مهم ترین آسیب شبکه های اجتماعی بروز روابط کم عمق و سطحی در میان دختران و پسران جوان است.

کدام افراد بیشتر به ارتباط در فضای مجازی تمایل دارند

ناهید ساریخانی آسیب شناس اجتماعی دیگری است که درباره فضاهای مجازی و مشکلاتی که می تواند برای جوانان ایجاد کند به برنا می گوید: « معمولاً دو گروه از افراد به برقراری ارتباطات نامعقول در فضا های مجازی روی می آورند؛ گروه اول افرادی هستند که در روابط اجتماعی شان اشکالاتی وجود دارد، یعنی در تعامل با دیگران افراد قوی نیستند و مهارت لازم را جهت تعامل و ارتباط با دیگران ندارند. گروه دوم نیز کسانی هستند که اعتماد به نفس لازم را جهت برقراری روابط اجتماعی کسب نکرده اند».

او ادامه می دهد: « البته نباید فراموش کنیم که بعضی از این افراد دست به سوء استفاده از دیگران زده و آنان را  با اقداماتی مانند تهیه عکس و انتشار آن تهدید می کنند. برخی دیگر نیز اعتیاد به اینترنت و وبگردی دارند در واقع برای این قبیل افراد مهم نیست که از آن سوی خط چه کسی با آنها گفت وگو می کند بلکه فقط به دنبال برآورده شدن و تامین خواسته هایشان هستند».

ساریخانی بر این باور است که جوانانی که سواد و مهارت استفاده صحیح از  فضا های مجازی را ندارند، بایستی قبل از بهره مندی از این فضاها درباره نحوه صحیح استفاده و آسیب های آن آگاه شوند. امروزه سرعت انتقال اطلاعات، تسهیل در دسترسی و ارزان بودن اینترنت سبب شده رغبت استفاده از فضای مجازی بیشتر شود؛ بنابراین افرادی که در حوزه فرهنگی- اجتماعی و سیاست گذاری در کشور فعالیت دارند باید روش های صحیح استفاده از این تکنولوژی را به مردم آموزش بدهند.چراکه نمی توان دسترسی به فضای مجازی را محدود کرد و در عوض باید آگاهی عمومی درباره آن را افزایش داد».