انتخاب مستقیم رئیس جمهور با خصوصیات جامعه ما همخوانی دارد/ اینکه رئیس جمهور را پارلمان انتخاب کند، غلط است

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری برنا؛ بحث تازه‌ای در خصوص حرکت به سمت نظام پارلمانی و انتخاب غیر مستقیم رئیس جمهور، دوباره در رسانه‌ها داغ شده البته پیشینه‌ای به اندازه عمر انقلاب اسلامی دارد.

اینکه جدای از یک نگاه آرمانی و انتزاعی به هر دو سیستم حکومتی، گرفتن حق مستقیم مردم در انتخاب رئیس جمهور و قرار دادن آن در کف قدرت پارلمان تا چه اندازه شدنی و با واقعیات حقیقی جامعه ایران انطباق پیدا می‌کند، محل پرسش است.

«نعمت احمدی»، وکیل دادگستری و حقوقدان، درباره مباحث طرح شده در خصوص مطلوبیت نظام پارلمانی به برنا می‌گوید: «اعمال، حدود و اختیارات هر قوه در قانون اساسی تصریح شده و ایرادی که به نظام انتخاب مستقیم رئیس جمهور گرفته می‌شود، صحیح نیست. اینکه بگوییم مثلا مجلس رئیس جمهور را با قوانین محدود می‌کند و در مقابل مردم از رئیس جمهور انتظار دارند نه مجلس، فلذا انتخاب رئیس جمهور را بسپریم به همان مجلس، ایراد غلطی است. به یاد بیاوریم که در زمان آقای احمدی‌نژاد مجلس در عمل منکوب او بود و کسی اراده پرسش از دولت نداشت.»

احمدی ادامه داد: «رای مستقیم مردم، رئیس جمهور را وکیل و مورد تایید مردم می‌کند و این مسئله است که جمهوریت نظام را تضمین می‌کند. نمایندگان در ایران از روی دیدگاه جناحی و حزبی رای می‌دهند و به خصوص در ضعف ساختار حزبی در کشور و محلی‌گرایی نمایندگان، مسائل کلان ملی در انتخاب رئیس جمهور از طرف مجلس مغفول می‌ماند.

وی گفت: از طرف دیگر در نظام‌های پارلمانی دنیا این احزابند که بر اساس سهم خود در پارلمان نخست‌وزیر تعیین می‌کنند و نه الزاماً افراد حقیقی درون پارلمان؛ پس از آن هم در این نظام فرد انتخاب شده باید سایر احزاب را بر اساس وزن پارلمانی در دولت شریک کند. شما حتی تصور این امر را هم در شرایط سیاسی ایران نمی‌توانید داشته باشید.»

این حقوقدان درباره مبانی نظری نظام کنونی ایران از دیدگاه مسئله انتخاب رئیس جمهور می‌گوید: «علم سیاست و حقوق سیاسی به ما می‌گوید بسیاری از قواعد حقوقی-سیاسی برگرفته عرف و عادات جامعه است. در واقع نظام حقوقی-سیاسی هر کشوری باید از دل مسائل حقیقی دربیاید. از طرف دیگر نباید این نظام دستمایه بازی‌های سیاسی روز قرار بگیرد. انتخاب مستقیم رئیس جمهور با خصوصیات جامعه ما همخوانی دارد. وقتی ما نظام حزبی نداریم و به اعتقاد برخی مبانی شکل گیری آن هم در ایران مفقود است؛ اینکه رئیس جمهور را پارلمان انتخاب کند غلط است.

وی در پایان گفت: نظام سیاسی در ایران منحصر بفرد است. در ایران رئیس قوه قضائیه به پارلمان و رئیس جمهور پاسخگو نیست، رئیس قوه مقننه هم همینطور؛ حال با این شرایط میخواهند نظام انتخاب رئیس جمهور هم پارلمانی شود؟ اگر حزب داشتیم شرایط فرق می‌کرد.»