فاصله معنادار اطلاع رسانی رسانه های بیگانه در امر بحران سیل با واقعیت / عدم وجود اطلاع رسانی صحیح در خصوص نحوه پرداخت خسارات، سبب افزایش نارضایتی مردمی / مناطق سیل زده از بحران گذر کرده اند

به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی برنا؛ نحوه صحیح اطلاع رسانی به مردم و آسیب دیدگان از ملزومات مواجهه با بحران است که در صورت نبود این مهم، شایعات شکل گرفته و سبب سو استفاده برخی مخالفین خواهد شد؛ از این رو شایعات زیادی در حادثه سیل در میان مردم دست به دست شد که بخش اعظم آن از سوی رسانه های خارج کشور که شاهدان عینی در مناطق آسیب دیده نداشتند، منتشر شد؛ نبود اطلاعات دقیق از جزئیات حادثه در روزهای ابتدایی و اخبار ضد و نقیض یکی از عوامل افزایش بحران در سیل اخیر عنوان شد. در این میان برخی از نبود امکانات و عدم رسیدگی به سیل زدگان و برخی دیگر از احتمال وقوع بحران بیش از آن چه که مطرح شده سخن گفتند.

بر این اساس خبرنگار برنا به سراغ دو تن از مدیران رسانه های رسمی کشور رفت و از کم و کیف شایعات و خبرهای مطرح شده با توجه به مشاهدات عینی آنان، با خبر شد.

شهریار شمس؛ سردبیر روزنامه همشهری با اشاره به اینکه مسئولین همچنان در حوزه بحران فعالیت می کنند از عدم توجه به خواسته های مردم آسیب دیده  و نحوه نادرست اطلاع رسانی در رابطه با پرداخت خسارات به سیل زدگان گفت. همچنین محمد مبین؛ مدیر مسئول خبرگزاری برنا با اشاره به اینکه رسانه های داخلی کشور باید با مسئله بحران جدی تر برخورد و در زمان مناسب به این مسئله ورود پیدا کنند، مشاهدات خود را از مناطق آسیب دیده بیان کرد. وی با اشاره به شایعاتی که در زمان بحران جایگزین خبرها می شود ، خلا حضور رسانه های رسمی را دلیل عمده تفرقه افکنی رسانه های خارجی در شرایط حساس دانست.

شهریار شمس؛ برخی خواسته های مردمی در مناطق سیل زده قابلیت اجرا ندارد/ اولویت های مسئولین با مردم در واقعه سیل متفاوت است

شهریار شمس؛ سردبیر روزنامه همشهری با اشاره به فاصله خواسته های مردم با فعالیت مسئولین در مناطق آسیب دیده گفت: همه نهاد های مسئول در حد نهایت فعالیت می کنند اما مشکل اساسی این است که مردم نمی دانند چه خواسته ای باید از کدام مسئول داشته باشند.

وی افزود: مردم در حقیقت همه خواسته هایشان را از همه می خواهند و یکسری خواسته هایی وجود دارد که قابلیت اجرایی ندارد.

سردبیر روزنامه همشهری تصریح کرد: بحث اسکان، تغذیه و رعایت مسائل بهداشتی از جمله اولویت های مسئولین است اما سیل بخشی از زمین ها و خانه های هموطنان ما را با خود برده است و آنان دیگر زمینی ندارند که بخواهند در آن به کشاورزی بپردازند؛ همچنین در برخی استان ها کشاورزی به طور کلی از بین رفته است.

شمس ادامه داد: برخی نهاد ها که متولی امور مربوط به مسکن و کشاورزی هستند هنوز به بخش نحوه پرداخت خسارات وارد نشده اند. به عنوان مثال وزارت جهاد کشاورزی در مورد کشاورزانی که زمین و دامشان از بین رفته هنوز اظهار نظر نکرده است؛ در حد ارائه خدمات دامپزشکی و ارائه سم به صورت رایگان ورود پیدا کرده اند اما اینکه خسارات هموطنان در بخش های مختلف چگونه جبران خواهد شد، مسئله ای است که بیان نشده است.

مردم آسیب دیده سردرگم مانده اند

وی تاکید کرد: مردم در حال حاضر سر در گم  هستند و اطلاع رسانی دقیقی نشده که قرار است به آن ها وام یا زمین داده شود.

 سردبیر روزنامه همشهری با اشاره به اینکه نزدیک به دو هفته است که مناطق سیل زده از مرحله بحران عبور کرده اند، افزود: مردم دچار خستگی هستند و پاسخ دقیقی در رابطه با جبران خسارات دریافت نمی کنند و به  دلیل اینکه اطلاع رسانی خوبی از سوی نهاد ها به مردم ارائه نمی شود،  دچار مشکل هستند و گرنه از شرایط بحران عبور کرده اند.

شمس در پاسخ به این سوال که چرا با وجود حضور مسئولین در مناطق آسیب دیده، همچنان از عدم رسیدگی آنان گلایه می شود، بیان کرد: نیروی هلال احمر در همه جا حضور دائم دارد اما این که گفته می شود مسئولین حضور ندارند به این دلیل بوده که چون مردم به نتیجه مطلوب نرسیده اند، نمی دانند مسئولین برای چه در منطقه حضور پیدا می کنند، مردم به دنبال جواب سوالات خود هستند ولی مسئولین ممکن است تا کنون به سوالات آنان پاسخ نداده باشند.

وی اضافه کرد: احساس مردم این است که مشکلی حل نشده است؛ این در صورتی است که هنوز مسئولین در حوزه بحران کار می کنند و اسکان موقت، غذا، بهداشت مورد توجه است اما مردم از مرحله بحران عبور کرده اند و نمی دانند با زندگی که از دست داده اند باید چه کنند.

محمد مبین: شایعه پراکنی اولین واکنش ها در زمان بحران است

مدیر عامل خبرگزاری برنا که در آخرین روزهای های هفته گذشته همراه با جمعی از مدیران رسانه با حضور در مناطق سیل زده از نزدیک  میزان بحران و کمک رسانی ها را مشاهده کرده است با اشاره به فاصله معنادار اخباری که از سوی رسانه های خارجی در زمان بحران منتشر شده، گفت: اطلاع رسانی رسانه های بیگانه در خصوص سیل اخیر تفاوت بسیار زیادی با واقعیت دارد.

مدیر مسئول خبرگزاری برنا تصریح کرد: به هر حال اتفاق سهمگینی رخ داده است، اینکه بخواهیم این واقعه را از دور نگاه کنیم و به قضاوت بپردازیم خود سبب بروز شایعه خواهد شد.

وی با تاکید بر اینکه شایعه  پراکنی در زمان بحران حرف اول را می زند، اظهار کرد:  اولین چیزی که در بحران با توجه به گسترش فضای مجازی رخ می دهد، شایعه پردازی است.

مبین با اشاره به شایعاتی که در زمان وقوع سیل از سوی رسانه های خارجی و در فضای مجازی منتشر شد، گفت: به عنوان مثال شایعه ای در خصوص ترکیدن سد دز در فضای مجازی منتشر شد که پس از بررسی مشخص شد کف خیابانی در آن نزدیکی ترک خورده است و شوخی یک فرد معمولی سبب ایجاد شایعه بزرگ می شود که این امر خود التهاب در جامعه ایجاد می کند.

مدیر مسئول خبرگزاری برنا اضافه کرد: بدین ترتیب این شایعات آن قدر گسترش پیدا می کند که خود به خبر تبدیل خواهد شد.

وی ادامه داد: بعضا در برخی از این شایعات عنوان شده که رسیدگی به مناطق سیل زده به خوبی انجام نشده و اقدامی صورت نگرفته است. معتقدم حتما اطلاع رسانی ما به عنوان رسانه رسمی کشور آن گونه که باید نبوده است. این که عنوان شد رسیدگی مناسب به دلیل مسائل قومیتی انجام نمی شود، خود سندی بر تلاش برای اختلاف افکنی میان قومیت ها است.

تااکید بر مسائل قومیتی؛ روشی برای افزایش التهاب در زمان بحران

مبین با ذکر مثال دیگری در خصوص شایعات منتشر شده طی ماه های اخیر گفت: در جای دیگر شایعاتی منتشر شد که عنوان می کرد ؛ مشخص نیست کالاهای اهدایی از سوی کشورکویت چه سرنوشتی داشته است؛ این در صورتی است که ما از نزدیک مشاهده کردیم که اقلام اهدایی از سوی مسئولان کویت در مناطق سیل زده توزیع می شود و بسته بندی هایی به نام این کشور در میان آسیب دیدگان پخش بود ولی وقتی قصد بر ایجاد التهاب در فضای است به مسائل قومیتی دامن می زنند.

وی افزود: برخی رسانه های خارجی سعی داشتند در سیل آق قلا و خوزستان به اختلافات قومیتی دامن بزنند. برنامه ای که سال هاست در زمان های مختلف در کردستان، سیستان و بلوچستان، ترکمن های گلستان و اعراب خوزستان انجام می دهند که خوشبختانه موفق نبوده اند.

مدیر مسئول خبرگزاری برنا بیان کرد: برخی رسانه های خارجی در زمان بحران سعی میکنند اعتماد مردم را از نهادهای کشور مانند هلال احمر، کمیته امداد و... سلب کنند.  از سوی دیگر با انتشار این اخبار تلاش می کنند اعتماد مردمی که به آسیب دیدگان کمک می کنند را از بین ببرند.

وی عنوان کرد: با وجود انتشار همه این شایعات، مردمی که آسیب دیده اند به نهاد های رسمی کشور اعتماد داشتند، طبیعتا گلایه هایی وجود دارد و کسی منکر گلایه ها نیست.

رسانه های رسمی در روزهای ابتدایی به خوبی اطلاع رسانی نکردند

 مبین با اشاره به اطلاع رسانی ضعیف برخی رسانه ها در روزهای ابتدایی بحران تصریح کرد: ضعف در اطلاع رسانی در روزهای ابتدایی سیل دلایل خاصی داشت . این اتفاق در ایام تعطیلی نوروزی رخ داد که اکثر روزنامه ها تعطیل بودند، خبرگزاری ها هم به دنبال خبر هستند و خیلی در گزارش نویسی ورود پیدا نکردند؛آن چه که در کنار اخبار می تواند بحران را به خوبی اطلاع رسانی کند، گزارش ها و مصاحبه ها و اطلاع رسانی دقیق است.

مدیر مسئول خبرگزاری برنا تاکید کرد: متاسفانه در روزهای اول وقوع سیل اطلاع رسانی دقیقی صورت نگرفت. با اینکه خیلی از رسانه ها تلاش کردند که وضع موجود را به خوبی منعکس کنند اما چندان موفق نبودند ولی رفته رفته که اطلاع رسانی ها سامان گرفت همه ی این شایعات از بین رفت.

مبین تاکید کرد: بخشی از ضعف موجود در اطلاع رسانی از سوی رسانه های رسمی کشور بود که 15 روز اول اکثرا غیر فعال بودند یا مثل زلزله فورا خبرنگار و عکاس اعزام کنند.

مدیر مسئول خبرگزاری برنا گفت: در این ماجرا خیلی از رسانه ها عکاس و خبرنگار اعزام نکردند و تنها رسانه های بزرگ و رسمی کشور به مناطق رفتند ولی رسانه های درجه دو کشور که باید مکمل رسانه های رسمی باشند خبرنگار اعزام نکردند. نتیجه آن هم ندیدن بحران موجود است خبرنگار باید ببیند تا به قضاوت بپردازد. خبرنگار مانند سایر اعضای جامعه است و ممکن است چنانچه از نزدیک واقعه را نبیند،  به شایعات دامن بزند.

مبین  با تاکید بر لزوم حضور موثر رسانه های رسمی در زمان بحران اظهار کرد: هر زمان رسانه های معاند به شایعات پرداخته اند با اطلاع رسانی درست جلو آن ها گرفته شده است.

مدیر مسئول خبرگزاری برنا در پاسخ به این سوال که چرا برخی افراد آسیب دیده از نبود شرایط مناسب گلایه داشتند، گفت:  باید شرایط افراد آسیب دیده را درک کرد. یک سیل زده خانه اش را از دست داده و مدتی است در چادر زندگی می کند؛ طبیعتا گلایه هایی دارند و فشار عصبی به آنان وارد می شود. البته این که گفته می شود رسیدگی صورت نگرفته درست نیست ولی اینکه توقع سیلزدگان در حال حاضر چیست؟ موضوع دیگری است که باید به آنها توجه شود.

مبین در ادامه این گفتگو افزود: در حالی که در فضای مجازی عنوان می کنند رسیدگی ضعیف است اما  مردم منطقه با داشتن گلایه، باز هم به دستگاه های رسمی کمک رسان بی اعتماد نبودند چرا که وظایف امدادی به خوبی انجام شده است.