مواضع عربستان همسو با ایران نخواهد شد/ در یک بلاتعریفی در حرکت اقتصادی به سر می‌بریم/ وزارت خارجه باید مطالعاتی جدی بر امکانات همسایگان داشته باشد

«علی اکبر فرازی»، دیپلمات بازنشسته و کارشناس مسائل بین الملل، در پاسخ به این سوال که مذاکرات و دیپلماسی فعال وزارت امور خارجه و هماهنگی با فضاهای صنعتی و اقتصادی تا چه اندازه به عبور ایران از تحریم ها می تواند کمک کند، به خبرنگار سیاسی برنا گفت: تحریم های ظالمانه جمهوری اسلامی ایران سابقه ای طولانی دارد و در دوره دونالد ترامپ نیز این تحریم ها، شدت بیشتری گرفته و ابعاد وسیع تری را شامل شده است. اما گرچه تلاش های زیادی شده تا آثار تحریم ها، کمتر دیده شود اما واقعیت این است که آثار بد تحریم ها روز به روز بر  وضعیت زندگی و معیشت مردم اثرگذار است. بنابراین مهم این است که وزارت امور خارجه و دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه در این باره چه برنامه های دارد. یقینا دیپلماسی وزارت امور خارجه در شرایط جدید می تواند نقش آفرینی بهتری انجام دهد به شرط آن که میدان های جدید تحرک و فعالیت را شناسایی و از میدان های سنتی و دلخوش کردن به نوع روابط گذشته اجتناب کند و توجه خود را به سمت کشورهایی که اقتصاد آنها می تواند، مکمل اقتصاد ما باشد متمرکز کند. وزارت امور خارجه باید مطالعاتی جدی بر امکانات بالقوه و بالفعل همسایگان داشته باشد. جمهوری اسلامی می تواند بخشهای بالقوه را به فعلیت درآورد که در حقیقت سود حاصل از آن هم به ایران و هم به کشورهای همسایه تعلق گیرد. بنابراین دیپلماسی اقصادی باید تعریف مشخصی داشته باشد که در حال حاضر ما در یک بلاتعریفی در حرکت اقتصادی به سر می بریم و دیپلماسی و خط مشی روشنی نداریم.

وی در پاسخ به این سوال که به طور کلی رایزنی کشورها تا چه اندازه می تواند از آثار سوء تحریم‌های نفتی بکاهد و آمریکا را مجبور کند در این زمینه انعطاف بیشتری نشان دهد، با توجه به اینکه بندر چابهار از تحریم ها معاف شده و هندی ها نیز  منتظر تمدید معافیت نفتی خود از سوی آمریکا هستند، بیان کرد: به نظر بنده رایزنی در همه ابعاد آن مثبت است اما اگر این گونه فکر کنیم که صرفا با رایزنی یک طرف، آمریکایی ها از سیاست های نوشته شده خود دست برمی دارند و مسیر تحریم های را تغییر می دهند برداشتی کاملا نادرست است. بنابراین ما باید خود را آماده کنیم تا آمریکایی ها، تحریم های خود را شدیدتر کنند. بدیهی است ایران با کشورهایی که منافع مشترک دارد درخواست کند که آنها به رایزنی های خود ادامه دهند تا راه های جدیدی را در کنار تحریم ها برای گسترش مناسبات باز کنند. بنده در باره بندر چابهار معتقدم که هندی ها در ابتدا با اشتیاق بیشتری گام برداشتند و ما باید بسیار محتاطانه عمل کنیم تا این اشتیاق فروکش نکند و تحت تاثیر خواسته های آمریکایی ها قرار نگیرد.

فرازی در پاسخ به این سوال که آیا ایران می تواند با کشورهای منطقه چه متحدین ما یعنی عراق و چه کشور معارض ما یعنی عربستان به گونه ای ارتباطی دوستانه و نزدیک تری برقرار کند تا  از طریق آنها  بتوانیم با سایر کشورها در شرایط تحریمی مبادله داشته باشیم یا خیر، نیز تصریح کرد: عربستان در حال حاضر یکی از اضلاع مثلث توطئه علیه کلیت نظام جمهوری اسلامی است و در موقعیتی نیست که بتوان با این کشور در ارتباط با شکستن تحریم ها گفتگو کرد. متاسفانه عربستان در وضعیتی نیست که بتوان انتظار داشت از ضلع مخالف به ضلع موافق ما تبدیل شود این توقع تا حدود زیادی واقع بینانه نیست. بنابراین عربستان در حال حاضر در کمپ آمریکایی ها است و طبیعتا همسو با آمریکایی ها علیه ایران فعالیت می کند.

این دیپلمات بازنشسته در پاسخ به این سوال که چرا برخی در داخل و چه در خارج درصدد هستند رابطه ایران و عراق را مورد چالش قرار داده و درصدد برهم زدن آن هستند، با توجه به اینکه حضور بشردوستانه حشدالشعبی عراق در مناطق سیلزده ایران با شایعات منفی و اقدامات تحریک آمیزی چه در داخل و چه در خارج از کشور مواجه شد، اظهار کرد: طبیعی است که دشمنان ایران و عراق تلاش می کنند همواره روابط دو کشور دچار چالش باشد. بنابراین این موضوع هشیاری ایران را می طلبد اما اینکه یک گروه شیعه عراقی در قضیه سیل، کمکهایی را برای مردم سیل زده آورده است هر چند در جای خود قابل تقدیر و تحسین است اما بدین معنا نیست که این حرکت از سوی همه دولت عراق باشد. دولت عراق با ایران رابطه خوب و مناسبی دارد. این رابطه باید دولتی و در رابطه با یک حکومت باشد. رابطه با یک گروه، دسته و حزب بهتر است که به همان احزاب سپرده شود. ما به عنوان نظام جمهوری اسلامی ایران باید با کشور عراق و دولت عراق مراوده داشته باشیم، چنانچه در حال حاضر نیز این مراوده خوب را داریم.