پشت و روی تئاتر در اصفهان

به گزارش خبرگزاری برنا از اصفهان، یادداشت/ نوشین میرعلایی؛ تئاتر در اصفهان با همه دردهای کهنه و نو دچار سردرگمی شده است. سردرگمی و سخت گیری هایی که این هنر را دچار چالش کرده و باعث کوچ هنرمندان شده البته نمی توان به طور قطع گفت این کوچ باعث پیشرفت موقعیت هنرمندان اصفهانی شده یا نه .

تئاتر برای برخی آرامش است، فرصتی برای رفتن به رویایی زیبا همراه با خنده و شادی ، زمانی به دور از دغدغه و مشکلات روزانه ، برای بعضی دیگر کسب تجربیات و برای دیگری پیدا کردن راهکاری برای زندگی است . تئاتر انجام هنر در زمان و درک تک تک لحظات است ، تئاتر ارتباط نزدیک و نفس به نفس با بازیگران و احساس و لمس هیجان های بازیگر از نزدیک است .

حال تئاتری که روزگاری حال ما را خوب می‌کرد، خوب نیست.

تئاتر اصفهان از بی توجهی ها و بی مهری ها،  از کمبود بودجه تا محافظه کاری و نبود آزادی در متن اجرا ، نبود صنف، ارزش گذاری اشتباه ، نبود برنامه ریزی مطمئن برای آینده، کمبود سالن تئاتر و حتی نبود نقد و منتقد حالش خراب است.

کمبود بودجه یکی از بزرگترین مشکلات تئاتر اصفهان است و مخارجی که برای تئاتر می شود بازگشت سرمایه ندارد به همین علت کارگردانان تئاتر مجبورند با بازیگران قرارداد درصدی ببندند چرا که کارگردان نمی داند چقدر از هزینه هایی که باید صرف دکوراسیون، موسیقی، بروشور و موارد دیگر کند پس از اجرای تئاتر برمی گردد. این مسئله در کنار مشکلات دیگر باعث شده است که بسیاری از کارگردانان تئاتر در طول سال مشاغل دیگری داشته باشند و در سال یکی دو تئاتر کار کنند و به جرأت می توان گفت کارگردانانی که تنها شغل آن ها کارگردانی تئاتر است و با عشق و علاقه تئاتر اصفهان را پویا نگه داشته اند به تعداد انگشتان دست هم نمی رسند.

تئاتر اصفهان با مشکل نبود سالن تمرین و اجرا هم روبرو است. گاهی دیده می‌شود که از شهرهای دیگر برای تماشای تئاتر هنرمندان اصفهانی می آیند و بعد همان تئاتر را با کیفیت بهتر در شهرهای خود اجرا می‌کنند، دلیل این موضوع امکانات کامل و بهتر گروه های تئاتر شهرهای دیگر است. باید گفت امکانات تئاتر اصفهان نظیر سالن و ساخت دکور، ضعیف است و همین مسئله روی کیفیت اجرای تئاتر تأثیر گذاشته است.

همچنین به دلیل نبود برنامه ریزی بلند مدت، این حوزه مهم فرهنگی ضعیف شده است . حتی می توان یکی از دلایل خوب نبودن وضعیت اقتصاد تئاتر را نبود برنامه ریزی بلند مدت دانست. هرچند در دو سال آخر دولت یازدهم تئاتر وضع بهتری داشته است اما اقتصاد کلی تئاتر اصفهان وضع خوبی ندارد .

از دیگر عوامل شکل نگرفتن اقتصاد در تئاتر اصفهان ، نبود رقابت و محافظ کاری است. مشکلی که هنرمندان اصفهان با آن روبه رو هستند این است که نمی دانند در اصفهان متولی فرهنگ چه کسی است و نمی دانند باید با سلیقه چه کسی محتوا تولید کنند و این سردرگمی گریبان فضای هنری و فرهنگی اصفهان را گرفته است.

ملاک نادرست ارزش گذاری از دیگر مشکلاتی است که تئاتر اصفهان با آن مواجه است. اگر یک تئاتر خوب به فروش برسد همه فکر می کنند به خاطر فروش بالای آن، تئاتری خوب است. در صورتی که اینگونه نیست، با وجود بالا بودن قیمت بلیط نباید آن را ملاک ارزش گذاری برای خوب یا بد بودن تئاتر دانست.

اگر تئاتری تولید شود که منحصرا برای مردم و بنا به ذائقه و سلیقه مخاطب امروزی باشد و مسئله و معضل مردمی باشد که با داستان کار درگیرند، بدون تردید مردم با رغبت از آن کار استقبال می کنند و چنین آثاری را بدون توجه به بهای بلیط و مسائل مالی و حاشیه ای می خواهند.

تئاتر اصفهان به معنای واقعی نیازمند حمایت است. با بر طرف شدن کمبود سالن تمرین ، راه اندازی سالن اختصاصی برای اجراهای کودک و نوجوان و به ویژه تئاتر های تخصصی و تجربی و تجهیز سالن های تئاتر موجود ، اتفاقات بهتری در تئاتر اصفهان خواهد افتاد .

از دیگر کارهای ضروری که برای رونق و پیشرفت تئاتر باید انجام شود ایجاد یک نهاد یا صنف تخصصی تشکیل شده از افراد متخصص برای تئاتر و به دنبال آن ایجاد یک برنامه ریزی بلند مدت برای تئاتر است.

حالا با توجه به وضعیت اقتصادی کشور و نیاز جامعه به افزایش امید اجتماعی، وقت آن رسیده که تئاتر اصفهان آرام آرام از کمای چندین ساله خارج شود. به همین منظور نیاز است متولیان تئاتر اصفهان با آموزش و پرورش استان همکاری نزدیک تری داشته باشند تا با اجرای تئاترهای آموزشی و فرهنگی در رده های سنی مختلف به خصوص دانش آموزان ابتدایی و کودکان سطح آگاهی دانش آموزان و کودکان را بالاتر برده و از این طریق دانش آموزان و خانواده های آنان را به تئاتر نزدیک تر کنند و با تبلیغات بیشتر در رسانه ها به خصوص صدا و سیما مردم را با تئاتر آشنا کرده و آن‌ها را ترغیب به دیدن تئاتر کنند.

از سویی دیگر هنرمند تئاتر باید به تعداد مخاطب و درآمد زایی فکر کند و جامعه هدف مشخصی داشته باشد. تئاتر نیازمند به روز بودن است و این به روز بودن به مطالعه عمیق و تقویت نگرش و ساختار ذهنی هنرمند نیاز دارد، چرا که امروزه هنرمندان تئاتر بیشتر به سمت شبیه سازی ، کمدی سبک و اجرای جنگ یا استندآپ سخیف به دور از خلاقیت می‌روند.