سیاست این است نمایش خانگی در حاشیه بماند/ با وجود ممیزی ها برد به نفع رسانه ملی است

شهرام خرازی ها عضو انجمن منتقدان و نویسندگان سینمای ایران در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری برنا با اشاره به نوسانات شبکه نمایش خانگی گفت: شبکه نمایش خانگی از بدو ورود تاکنون دچار نوسانات زیادی شده است. گاهی اوقات با ارائه محصولاتی نظیر «شهرزاد» مورد توجه مردم قرار گرفته، گاهی اوقات هم به دلیل بی رونقی محصولاتش از نظرها پنهان مانده است. ما در هیچ دوره ای این شبکه را ثابت ندیدیم بلکه مدام در حال نوسان بوده و خیلی اوقات پشیمان شده است.

وی ادامه داد: به نظر می آید در مملکت ما سیاست خاصی درمورد نمایش خانگی وجود ندارد. اگر هم بوده در عمل و اجرا خوب پیاده نشده است. شبکه نمایش خانگی در ایران نسبتی با سینما، تئاتر و تلویزیون ندارد و یک حاشیه ای است برای طرح سوژها و مردمی که یک مقداری خط قرمزها را رد می کنند، چون فضای نسبتا باز و آزادتری برای گفتن حرف هایی که شاید در تلویزیون نمی توان گفت، دارد. در عین حال در این شبکه محصولات سینما و تلویزیون هم عرضه می شود و در کنار محصولات ویژه نمایش خانگی قرار می گیرند.

این منتقد با تاکید بر اینکه کار در شبکه نمایش خانگی از سایر رسانه های تصویری سخت تر است، بیان داشت: سریال هایی که برای شبکه نمایش خانگی تدارک دیده می شوند قاعدتا باید از یک سری ویژگی ها و شاخص هایی بهره مند باشند که بتوانند ببیننده را دنبال خودشان بکشند. یادمان باشد در نمایش خانگی کار مثل تلویزیون راحت نیست که فرد در خانه بنشیند و اپیزود به اپیزود یک سریال را هر شب ببیند. مخاطب باید محصولات شبکه نمایش خانگی را هفته به هفته از فروشگاه ها بخرد. بنابراین تغییر ماجراهای سریال باید آنقدر قوی باشد که انگیزه خرید را به مخاطب بدهد تا هر هفته آن را دنبال کند.

وی در ادامه درباره تفاوت های رسانه ملی و شبکه نمایش خانگی افزود: در نمایش خانگی نویسنده از همان مرحله ابتدایی سریال یعنی زمانی که می خواهد کلنگ داستان را روی کاغذ بزند کار سختی پیش رو دارد. هم باید انگیزه تعقیب سریال را در مخاطب به وجود بیاورد هم اینکه تماشاگر ترغیب شود قسمت های بعدی را بخرد. یک بیننده تلویزیون قسمت های بعدی سریال را راحت تر در دسترس دارد اگر هم خوشش نیاد تعقیب نمی کند و صرفا بابت وقتی که گذاشته متضرر می شود اما نمایش خانگی علاوه بر آن، ضرر مالی هم می کند. تمام این موارد نشان دهنده این است که سریال سازی در شبکه نمایش خانگی حداقل در ایران ریسک است.

شهرام خرازی ها با اشاره به تاثیر اِستارها در سریال اظهار داشت: بارها دیدیم سریال های پرستاره ای ساخته شدند که با کله زمین خوردند در مقابل سریال هایی هم داشتیم که چندان از ستاره بهره مند نبودند اما موفق بودند. در این بل بلشو گاهی پدیده هایی ظهور می کنند که کم نظیر هستند و هر چند سال یکبار ممکن است با آن مواجه شویم که یک نمونه همان سریال «شهرزاد» است که یک استثناست.

این منتقد در وهله اول سرگرم کننده بودن را عامل اصلی موفقیت یک سریال معرفی کرد و گفت: اصل اول اثر هنری و ادبی برای موفقیت سرگرم کننده بودن است. رکن اصلی در یک محصول فرهنگی ایجاد سرگرمی است. در سریال های تلویزیونی چون زمان اهمیت زیادی ندارد ممکن است وقت زیادی صرف شود تا بیننده با موقعیت ها آشنا شده و برای دنبال کردن آن انگیزه پیدا کند. اما در نمایش خانگی سریال باید از همان قسمت اول مخاطب را مشتری خودش کند و به تور بیندازد چون مخاطب برای آن پول می دهد.

وی با اشاره به پنهان بودن این شبکه از دید مردم، افزود: به نظر می آید نمایش خانگی یک رسانه مخفی در ایران است. اگر هم مخفی نباشد چندان شناخته شده نیست و از پتانسیل هایش خوب استفاده نمی شود. هنوز که هنوزه خیلی از هموطنان نمی دانند نمایش خانگی اصلا چی هست و چه محصولاتی در آن عرضه می شود. اگر تصوری هم درمورد آن دارند این است که این شبکه فیلم های سینمایی را چندماه بعد از اکران در قالب لوح فشرده عرضه می کند. خیلی ها حتی در شهرستانها نمی دانند در این شبکه محصولاتی تولید می شود که ویژه همین شبکه است و از سینما و تلویزیون بیرون نیامده است. بنابراین فکر می کنم کار تبلیغی درمورد آن کم صورت می گیرد که البته آن هم به این دلیل اس تلویزیون نمایش خانگی را تبلیغ نمی کند اگر هم بخواهد کند به دلیل هزینه های بالا برای تولیدکنندگان نمی ارزد.

خرازی ها ادامه داد: البته باید به این نکته توجه کنیم که شبکه نمایش خانگی تلاش کرده رقیب تلویزیون شود. یک جاهایی هم موفق بوده و یک جاهایی خیر! اما با این حال بُرد به نفع رسانه ملی است. با وجود اینکه در نمایش خانگی خیلی از سریال ها خط قرمزها را رد می کنند و فضای بازی دارند اما باز هم سریال های تلویزیون موفق تر هستند.

وی افزود: ما به نمایش خانگی مجال رشد و گسترش نمی دهیم و به آن فقط به عنوان یک رسانه تولید فیلم و سریال نگاه می کنیم که در حاشیه کار می کند. هیچ وقت به عنوان یک شبکه که در متن وجود دارد نگاه نشده است. انگار در مملکت ما سینما و تلویزیون هستند که رسانه های اصلی هستند. همین نگاه باعث شده شبکه نمایش خانگی در پست ترین رسانه ها قرار گیرد و کاملا به حاشیه رانده شود.

شهرام خرازی ها در پایان بیان داشت: به نظر می آید شبکه نمایش خانگی یک جزیره جدا افتاده ای است که کار خودش را می کند و خیلی هم کاری ندارد محصولاتش به دست مخاطب می رسد یا خیر... سیاسیت کلی این است این شبکه در حاشیه قرار بگیرد حالا بادی به هر جهت فعالیت می کند و هر از گاهی سریال هایی مثل «شهرزاد» جرقه می زند و دوباره به فراموشی سپرده می شود.