پرورش ذهن‌های خلاق در عصر نوین/ دوران طلایی شطرنج‌بازان وطنی/ فیروزجا مهره کلیدی ایران شد

به گزارش گروه ورزشی خبرگزاری برنا، شطرنج یکی از کهن‌ترین بازی‌های جهان که امروزه نیز در میان مردم جهان رواج دارد، از آن به عنوان یک ورزش رزمی ذهنی یاد می‌شود. روند پیشرفت و شکوفایی این رشته از سه سال پیش در ایران آغاز شد و یک سال اخیر را می‌توان دوره طلایی شطرنج ایران دانست. سال‌ها قبل ایران در جهان جایگاه مطلوبی نداشت و هرچند سال یک بار شاهد ظهور پدیده‌هایی مانند احسان قائم‌مقامی، شادی پریدر و آتوسا پورکاشیان بودیم. طی این چند سال شطرنج دوره طلایی خود را در ایران تجربه می‌کند و این مختص به یک چهره مطرح نیست، بلکه تعداد استاد بزرگ‌های ما رشد چشمگیری داشته است. علیرضا فیروزجا با وجود حضور افراد سرشناسی همچون قائم‌مقامی به ریتینگ 2700 رسید و توانست عنوان سوپر استاد بزرگی شطرنج را از آن خود کند. فیروزجا در سن 16 سالگی به این لقب بسیار مهم رسید، این در حالی است که ماگنوس کارلسن نابغه شطرنج نروژ و قهرمان شطرنج جهان در سنی بیشتر از او به عنوان سوپر استاد بزرگی رسیده بود.

علاوه بر آن پرهام مقصودلو، امین طباطبایی، آرین غلامی، سارا خادم‌الشریعه، مبینا علی‌نسب و ... عملکرد بسیار موفقی در مسابقات بین المللی داشتند و به چهره‌های برتر این رشته در جهان تبدیل شدند. شطرنج‌بازان ایران در حال حاضر جایگاه بسیار عالی در جهان دارند، صاحب سبک شدند و نماینده‌های کشورمان در مراحل پایانی رویدادهای مهم بین المللی هستند. امیدهای بسیار زیادی است که در آینده‌ای نزدیک بتوانیم در 10 بازیکن برتر دنیا نماینده‌ای از کشورمان داشته باشیم.

مهرداد پهلوان‌زاده رییس فدراسیون شطرنج ایران طی گفتگو با خبرنگار برنا در خصوص روند روبه رشد این رشته در کشور طی چند سال اخیر بیان کرد: شطرنج هر چند یک ورزش انفرادی است اما علیرغم این موضوع همه باید دست به دست هم دهند تا یک بازیکن بتواند به درجات بالاتر برسد. نقش اصلی را خود ورزشکار، اراده، استعداد، برنامه‌ریزی و پیگیری خود شخص ایفا می‌کند. در هر موفقیت ورزشی اول خودش شخص است و پس از آن جامعه، خانواده و فدراسیون به او انگیزه می‌دهند.

 وی افزود: رویدادهایی که در این چند سال تعریف کردیم، شرایط را برای بازیکنان متفاوت کرد. در 2014 فقط 200 مسابقه در کل کشور برگزار شد، در حالی که امسال حدود 1100 مسابقه کشوری داشتیم. وقتی تعداد مسابقات 5 برابر می‌شود، قاعدتا باید موفقیت‌های بیشتری هم به دست بیاید و علاوه بر آن شیوه‌ی مسابقات را اصلاح کردیم. با رایزنی و ارتباطاتی که داشتیم، استفاده کردیم تا شطرنج‌بازان ما بتوانند به مسابقات معتبر جهانی دعوت شوند.

پهلوان‌زاده اظهار داشت: مسلما اگر همین فرمول را ادامه دهیم، نتایج خوبی خواهیم گرفت. وقت یک بازیکن از ریت 2700 عبور می‌کند رفته باید برنامه‌ها بهبود پیدا کند اما لازم نیست که کل برنامه‌ها را تغییر دهیم. در سال 2015 ایران رده پنجاه و یکم جهان بود و الان در جایگاه بیست و سوم و هم امتیاز با تیم بیست یعنی آرژانتین قرار داریم و طی چند ماه آینده به رنکینگ زیر 20خواهیم رسید.

رییس فدراسیون شطرنج ایران گفت: یکی از روش‌هایی برای بازیکنان می‌تواند منبع کسب درآمد باشد، مسابقات باشگاهی و لیگ است. باید هزینه‌ها به خود بازیکنان تزریق شود تا بتوانند برنامه‌های مسافرت، تمرینات و مربیان‌ خود را بگیرند. به دلیل وجود تحریم‌ها همه موسسات بزرگ دچار مشکلات اقتصادی هستند و متاسفانه نتوانستیم آن‌ها را جذب  کنیم. جذب اسپانسر و حامی مالی الان مقداری سخت است و باید از مراجع خواسته شود تا به ما کمک کنند. نباید دید منفی داشته باشیم و انشالله شرایط بهتر خواهد شد و دوباره بتوانیم اسپانسرها را دور شطرنج داشته باشیم.

احسان قائم‌مقامی، اولین استاد بزرگ شطرنج ایران نیز طی گفتگو با خبرنگار برنا در خصوص جایگاه شطرنج ایران در جهان بیان کرد:  شطرنج ایران در سال‌های گذشته، توانسته پیشرفت بسیار خوبی را تجربه کند و در تمامی ابعاد رشد پیدا کرده است. با اقبال عمومی که نسبت به این رشته شده، خداراشکر جمعیت آماری زیادی به این رشته روی آوردند و روز به روز به این عده افزوده می‌شود. از لحاظ فنی و به لحاظ فکری شطرنج ما روند رشد جدی را پیش رو گرفته و در تمامی رده‌های سنی حرف‌هایی برای گفتن در سطح جهان داریم.

وی افزود: این که ما در بین 3 قطب برتر قاره آسیا توانستیم خودمان را کنار چین و هند قرار دهیم و تعداد زیادی بازیکن قابل در لیست فدراسیون جهانی داریم، اتفاق بسیار خوبی است. ورود اسپانسرها حتی به صورت مقطعی در برگزاری رویدادهای سطح بالا خیلی تأثیرگذار بوده این که چند تورنومنت سطح بالا را در ایران میزبانی کردیم مانند مسابقات جام ستارگان، مسابقات بین‌المللی و مسابقات فجر تأثیر مثبتی داشته است. استفاده از مربیان سطح بالای خارجی برای تیم‌های ملی کشورمان توانسته روی سطح شطرنج کشور ما تأثیر بگذارد و استانداردهای آموزشی شطرنج کشورمان را بالا ببرد.

قائم مقامی عنوان کرد: دسترسی آسان به منابع علمی شطرنج و سخت افزارهای کمک کننده شطرنج‌بازان در کنار خودشان خیلی کمک کرده تا در پیشرفت سرعت بگیرند. شطرنج‌بازان کشورمان در حال حاضر از بهترین کامپیوترها استفاده می‌کنند و بهترین نرم‌افزارها در دسترس آن‌ها قرار دارد.

اولین استاد بزرگ شطرنج ایران اظهار داشت: در حال حاضر مشکل جدی ما منابع مالی است و هنوز منابع مالی در گردش و جریان برای شطرنج ایران کافی نیست، علیرغم مشکلات شطرنج‌بازان ما موفقیت‌های پرشماری در اقصی نقاط دنیا در بخش‌ها و رده‌های سنی مختلف کسب می‌کنند. رشته شطرنج خیلی سخت و تعداد شطرنج‌بازان دنیا بسیار زیاد است. این رشته باتوجه به این که وزن و مدال ندارد، قابل مقایسه دانست با رشته‌های دیگر نیست. در شطرنج 9 دور رقابت می‌کنیم و لحظه آخر با یک لغزش شاید از مدال محروم شویم.

شطرنج‌باز مطرح ایران در پایان گفت: بزرگ‌ترین دغدغه ما منابع مالی است و پس از آن باید بتوانیم مربی سطح اول برای بازیکنان سطح اول کشورمان بیاوریم. این نیازی است که از 20سال پیش اعلام کردم، الان هم بازیکنان جوان کشورمان مشکل 20 سال پیش من را دارند. امکانات مالی‌ فدراسیون‌ محدود است و حضور مرتب مربی اختصاصی برای بچه‌ها را ندارد. امیدوارم حمایت مالی اسپانسرها و بخش خصوصی شامل حال شطرنج شود تا ما بتوانیم مسابقات بیشتری را میزبانی کنیم و بازیکنان میدان‌های بزرگتری را تجربخ کنند. در دنیا هیچ کس دوست ندارد اسم تیم ما را مقابل خودش در قرعه کشی ببیند، ما جزو قوی‌ترین‌ها هستیم که بدنه اعضای تیم ملی‌ ما بسیار جوان است.