راهکارهایی برای حفظ سلامت روانی دوران قرنطینه کرونا/مهربانی‌کردن در خانواده را فراموش نکنیم

به گزارش خبرگزاری برنا در اصفهان ،محمدعلی داوری دولت‌آبادی روانشناس بالینی و نویسنده “مجموعه داستان‌های روان‌شناسی” در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگارخبرگزاری برنا در اصفهان، درباره مقابله با مشکلات روحی ناشی از قرطنیه و خانه‌نشینی راهکارهایی را پیشنهاد داده است.

 این روان‌شناس بالینی، با اشاره به موضوع مورد بحث گفت: هدفمندی، کلمه‌ رمز عبور از بحرانهاست. وقتی به اینکه هدف ما از کار وتلاش، فعالیت‌های اجتماعی و غیره، در نهایت زندگی‌ توأم با آرامش است بیندیشیم، حاضر می‌شویم برای این آرامش، مدتی مدل دیگریاز زندگی را تجربه کنیم که در آن، سلامتی خود و عزیزانمان در معرض خطر قرار نگیرد.

 داوری افزود: گاهی پیش آمده که در زندگی مجبور به فروش یکی از دارایی‌هایمان شویم یا پس‌اندازمان را مصرف کنیمو در بدترین حالت، مجبور به قرض گرفتن از کسی شویم، اکنون این‌هم تجربه‌ای دیگر است که به جای آن سختی‌ها، باید فقط در خانهبمانیم و از بزرگترین گوهر زندگی، یعنی سلامتی حفاظت کنیم. بنابراین، وقت گله و شکایت از کمبود حمایت‌های اجتماعی، مدیریتضعیف مسئولان کشوری، تبعیض‌ها و یا ناسزا گفتن به خفاش خورها نیست. فعلا اولویت با سالم ماندن است.

تقابل با اضطراب و نگرانی ناشی از همه‌گیری ویروس کرونا

این روان‌شناس با توجه به اضطراب‌های به وجود آمده از همه‌گیری این ویروس ادامه داد: مهمترین ترس یک فرد در هنگام رعایت قرنطینهاین است که آیا این اقدامات کافی هستند و نکند از راهی، بالاخره بیمار شویم.

در اینجا لازم است به یاد آوریم چگونه با این بیماری آشنا شده‌ایم؛ یقیناً اگر پزشکان و متخصصان نبودند ما هرگز از علت این بیماری با خبر نمی‌شدیم. طاعونی که چهل درصد از مردم قسطنطنیه را کشت هرگز با کرونایی که یکی دو درصد مبتلایانش (و نه یکی دو درصداز همه‌  جمعیت جامعه) را می‌کشد، قابل مقایسه نیست و ما بدون تذکر پزشکان، هرگز متوجه‌اش نمی‌شدیم. پس باید به همان پزشکاناعتماد کنیم و با رعایت اصولی ساده به در امان ماندنمان ایمان داشته باشیم.

وی افزود: ارزیابی واقع‌بینانه‌‌ خطر می‌تواند به آرامش ما کمک کند؛ در روزهای عادی که از خانه خارج می‌شدیم، هرگز صد در صدمطمئن نبودیم زنده برمی‌گردیم.

همیشه، احتمالی برای تصادف، بیماری و یا اتفاق‌های غیرقابل پیش‌بینی دیگر بوده است. در وضعیت فعلی آن احتمال، تنها به میزان  اندکی تغییر کرده است..

وقتی وارد قرنطینه می‌شویم، از هزاران اتفاق دیگر، در امانیم و در یک برآورد آماری شاید متوجه ‌شویم، شانس زنده ماندنمان از روزهای  عادی بیشتر هم شده !

احتمال بروز اختلال وسواس فکری و عملی

نویسنده کتاب مجموعه داستان‌های روان‌شناسی با اشاره به احتمال بروز اختلال وسواس فکری و عملی تصریح کرد: «اضطراب» و«کمال‌گرایی» از عوامل مهم بروز اختلالی به نام «وسواس» هستند. هدفمند و با مهربانی زندگی کردن و به جای فرو رفتن در کمال‌گرایی یا افسوس، قدمی برداشتن، از عوامل اصلی کنترل پیش‌سازه‌های وسواس هستند و ما نباید در مقابل وسواس تسلیم شویم. به این دلیلکه این وسوسه‌ها رفتارهای پیشگیرانه ما در مقابل کرونا را هم دچار مخاطره می‌کنند.

برای مثال دست زدن مکرر به ماسک صورت برای بررسی وضعیت آن، ضدعفونی کردن لوازم و بدن با مواد یا درصدهای غیر مجاز،مصرف داروها و محلول‌های نامعتبر و خارج از توصیه پزشکان، نه تنها باعث رشد وسواس می‌شود بلکه بروز صدمات جدی بر سلامت مارا می‌تواند در پی داشته باشد.

اگر حتی یک گام در مقابل وسوسه‌ها کوتاه بیاییم، وسواس را یک قدم تواناتر می‌کنیم و در مقابل، مقاومت و تحمل استرس ناشی از اینمقاومت، به مرور وسواس را ضعیف و روان ما را تقویت می‌کند.

مهارت‌های روان‌شناختی لازمه‌ عبور از مرحله‌ بحران

این کارشناس در ادامه افزود: توانایی سازش با شرایط جدید یکی از ابعاد هوش محسوب می‌شود و سازش شامل پذیرش این واقعیتاست که شرایط تغییر کرده و باید مطابق با این تغییرات، ترتیبی جدید را در زندگی لحاظ کرد. مهمترین هدف ما در تحمل دوران قرنطینه،سالم ماندن است. پس از این دوران به نبرد خوان‌های دیگر زندگی خواهیم رفت؛ اکنون زمان ورود به پلن B (طرح و نقشه‌ی دوم) زندگیاست. یعنی در همین دوران هم باید با برنامه بود. غرق شدن در دنیای بی‌هدفی و سردرگمی یا ساعت‌ها موسیقی گوش کردن، فیلم دیدنیا خوابیدن، شاید دو سه روزی، ما را آرام کند ولی بعد، حس بیهوده و بی‌ثمر بودن ما را در خود می‌بلعد و این آغاز بحران‌های فردی وخانوادگی است.

فعالیتهای در زمان قرنطینه خانگی

این روان‌شناس بالینی با اشاره به فعالیت‌های دوران قرنطینه خانگی گفت: مثل هر قهرمانی که در زمان ریکاوری، هم جسمش و همروانش را تقویت می‌کند، ما هم برنامه‌ای را برای زمان خانه‌نشینی خود در نظر می‌گیریم. ورزش ( مثلاً هر سه ساعت ده دقیقه نرمش وجنب و جوش )، مطالعه (در ساعات مختلف)، تماشای فیلم‌های آموزشی-تفریحی و فراگرفتن یک مهارت (با استفاده از فیلم‌های اینترنتیمی‌شود زبان دیگری آموخت یا آشپزی ماهر شد و ...) همچنین ارزیابی گذشته، (از بررسی صورت‌حساب‌های کاری گرفته تا نوشتنخاطرات)، کار دیگری است که می‌شود انجام داد.

در کنار این‌ها مهربانی‌کردن در خانواده را فراموش نکنیم (به خصوص برای آقایان، داشتن نقش بیشتر در کارهای منزل). عشق برایشکوفا شدن به زمان‌های آزمون نیاز دارد و مهربانی‌های ما در این دوران، بعدها درخت خانواده را پر از گل‌های خوش رنگ و بو خواهدکرد.‌

آسیب‌های فضای مجازی

این نویسنده یکی از مخرب‌ترین روش‌های گذران وقت یا کسب خبر را، ورود بی‌هدف به مرورگرها برشمرد و افزود: برای مثال بخش جستجوگر اینستاگرام، مرتب مطالبی را برای شما از منابع معتبر و غیرمعتبر می‌آورد و این‌گونه هم وقت شما و هم ذهن شما با مطالبی درهم و مشوش پر می‌شود؛ عاملی که نتیجه‌ای جز اضطراب، پرخاشگری و شکست در اجرای برنامه‌ها ندارد.

عبور از بحران کرونا با روانی سالم

محمدعلی داوری، روان‌شناس و نویسنده در پایان اظهار داشت: وقتی از چالشی عبور می‌کنیم، به فردی سرد و گرم چشیده و خردمندترتبدیل می‌شویم و این پاداشی برای افرادی است که در شرایط بحران، هدفمند، تلاشگر و صبور بودند و با توجه به موقعیت جدید،برنامه‌های جدید طرح کرده‌اند و با نشاط به آنها عمل کرده‌اند.