توافق برجام،قیمت انرژی را کاهش خواهد داد؟

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری برنا، روسیه اتحادیه اروپا را برای تامین گاز طبیعی تحت فشار قرار می دهد و اروپا آماده تحریم نفت روسیه است، برخی به دنبال کمک از طرف ایران هستند.

البته در صورتی است که تهران و واشنگتن با احیای توافق هسته‌ای 2015 موافقت کنند و تحریم‌های اقتصادی سخت‌گیرانه‌ای علیه ایران که توانایی این کشور برای صادرات انرژی را محدود کرده است، لغو کنند.

اما حتی اگر فردا توافقی حاصل شود، اجرای آن پیچیده و مرحله‌ای خواهد بود و احتمالاً چند ماه طول می‌کشد تا تحریم‌ها علیه ایران لغو شود.

 به گفته کارشناسان، ممکن است آثار اولیه توافق بر بازار نفت باشد، اما به گفته برخی دیگر، عرضه‌ی اولیه بر بازارهای جهانی در زمستان امسال بسیار دیر خواهد آمد.

بر اساس گزارش نیویورک تایمز، برای اروپا، تهیه نفت واقعاً مشکل نیست. روسیه از دریافت مقادیر زیادی گاز طبیعی به کشورهای اروپایی که در تلاش برای تامین آن از جاهای دیگر هستند، خودداری می کند.

در حالی که ایران گاز طبیعی زیادی دارد، بیشتر آن را در داخل کشور استفاده می‌کند، از جمله برای بسیاری از خودروها، و خطوط لوله به اروپا یا امکاناتی برای مایع کردن گاز طبیعی.

سیمون تاگلیاپیترا، کارشناس انرژی در بروگل که یک موسسه تحقیقاتی اقتصادی است گفت: «ایران در کوتاه‌مدت مقداری صادرات نفت اضافی خواهد داشت، اما نه گاز، چیزی که اروپا واقعاً به آن نیاز دارد». من روی ایران شرط نمی بندم که به این زودی بازار جهانی انرژی را دوباره متعادل کند.

جیکوب فانک کرکگارد، اقتصاددان صندوق مارشال آلمان، گفت: «آنچه اروپا به آن نیاز دارد گاز است و هیچ راهی برای رساندن آن از ایران و در بازه زمانی که برای کسی در زمستان امسال مهم باشد، وجود ندارد».

حتی در شرایطی که کشورهای اروپایی در تلاش هستند تا منابع انرژی جایگزین را به دست آورند، مقامات غربی اصرار دارند که زمان بندی آنها برای توافق هسته ای ایران تحت تأثیر موضوع انرژی قرار نگرفته است و خاطرنشان می کنند که قیمت نفت به طور قابل توجهی از اوج خود در تابستان امسال کاهش یافته است.

هجوم نفت ایران به بازار می تواند به پایین نگه داشتن قیمت ها کمک کند. برخی معتقدند ایران که چهارمین ذخایر بزرگ اثبات شده نفت جهان را در اختیار دارد، در نهایت می‌تواند بیش از دو میلیون بشکه در روز نفت خام صادر کند که بیش از دو برابر میزان صادرات فعلی آن است.

اما حمل و نقل و پنهان کردن نفت آسان تر از گاز است و روسیه که از نفت بسیار بیشتر از گاز درآمد دارد، به پمپاژ و فروش نفت در سطوح نزدیک به قبل از جنگ ادامه داده است. حتی اتحادیه اروپا نیز که تحریم‌های مرحله‌ای بر نفت روسیه وضع کرده است، به استثنای موارد متعدد، به اندازه قبل از جنگ از روسیه خرید می‌کند.

دولت بایدن معتقد است که قیمت نفت را دوباره افزایش خواهد داد، بنابراین در عوض از سقف قیمتی انرژی روسیه حمایت کرده است.

توافق هسته‌ای که مرحله‌ای است و طبق گزارش‌ها شامل معافیت‌های زودهنگام برای ایران می‌شود تا بتواند بخشی از نفت ذخیره‌شده خود را بفروشد می‌تواند با افزودن نفت غیرروسی بیشتر، بازار را راحت کند.

این روزنامه آمریکایی همچنین گزارش می‌دهد که کارشناسان می گویند ایران روزانه حدود 800 هزار بشکه نفت صادر می کند که بیشتر آن توسط چین خریداری شده است، اما به گفته کارشناسان می تواند تولید را به سرعت افزایش دهد.

پس از اعمال مجدد تحریم‌ها در سال 2018، توسط دونالد جی. ترامپ علیه ایران، شهروندان این کشور تولید را به شدت کاهش دادند، اما تعطیلی‌ها را به شیوه‌ای دقیق مدیریت کردند که آسیب به میدان‌ها را به حداقل برساند و در زمانی که فرصت پیش آمد، به آنها اجازه می‌داد تا به سرعت تولید را بازیابی کنند.

همایون فلک شاهی، تحلیلگر ارشد در شرکت تحقیقات انرژی Kpler، گفت: «ما فکر می کنیم ظرف سه ماه، ایران می تواند تولید خود را تقریباً یک میلیون بشکه در روز افزایش دهد.

فلک شاهی همچنین گفت که ایران طی چند ماه دیگر احتمالاً قادر خواهد بود تا 400 هزار بشکه در روز اضافه کند و به سطح تولید خود در سال 2017 یعنی 3.8 میلیون بشکه در روز برسد که در حال حاضر حدود 2.5 میلیون بشکه است.

وی ادامه داد: بازاریابان نفت ایران نیز در موقعیتی قرار گرفته اند که پس از لغو تحریم ها، فروش خود را افزایش دهند.

وی گفت که آقای فلک شاهی تخمین می زند که حدود 44 میلیون بشکه نفت خام ایران در حال حاضر روی تانکرها بارگیری شده است که عمدتاً در آب های نزدیک چین و سنگاپور بارگیری می شود که می تواند به سرعت به بازارها برسد.

کارشناسان خاطرنشان می‌کنند که برخی از این کشتی‌ها ممکن است درگیر انتقال کشتی به کشتی باشند که برای دور زدن تحریم‌ها و مبهم کردن مقصد نفت طراحی شده‌اند.

اضافه شدن 1.3 میلیون بشکه در روز تقریباً 1 درصد تقاضای کنونی جهان است.

به گفته آژانس بین‌المللی انرژی مستقر در پاریس، گروه تولیدکنندگان تحت رهبری عربستان و روسیه موسوم به اوپک پلاس، علیرغم لابی‌گری دولت بایدن و دیگران برای افزایش، حدود 2.7 میلیون بشکه در روز کمتر از اهداف خود تولید می‌کند.

بازگرداندن نفت ایران به بازار بخشی از این کمبود را جبران می‌کند و از کاهش بالقوه تولید روسیه جلوگیری می‌کند.

I.E.A می‌گوید: «ایران در صورت کاهش تحریم‌ها می‌تواند منبع عرضه‌های قابل توجهی باشد، اگرچه بازگشت آن به بازار یک شبه اتفاق نمی‌افتد». 

تحلیلگران گلدمن ساکس گفتند که بازگشت عرضه ایران باعث می‌شود آنها پیش‌بینی ۱۲۵ دلاری هر بشکه نفت برنت را که معیار بین‌المللی است، ۵ تا ۱۰ دلار در هر بشکه برای سال ۲۰۲۳ کاهش دهند.

الی گران‌مایه، کارشناس مسائل ایران در شورای روابط خارجی اتحادیه اروپا گفت: برخی از کشورهای اروپایی قبل از اعمال مجدد تحریم های آمریکا در سال 2018، مقادیر قابل توجهی نفت از ایران وارد می کردند، از جمله ایتالیا، فرانسه، اسپانیا و هلند. آنها ممکن است ایران را یک راه حل کوتاه مدت ببینند.

گران‌مایه ادامه داد: اما حتی اگر ایران بازارهای اولیه نفت را در اروپا پیدا نکند، می‌تواند مقداری از فشار جهانی بر بازارهای آسیایی را کاهش دهد که می‌تواند مقداری عرضه به اروپا را آزاد کند.

آقای تاگلیاپیترا، کارشناس انرژی گفت: اما سیاست و تحریم تنها مانع صادرات ایران نیستند. زیرساخت‌های صادراتی ضعیفی وجود دارد، مانند عدم وجود خط لوله به اتحادیه اروپا و عدم کارخانه‌ برای تولید گاز طبیعی مایع.

عربستان سعودی همچنین اشاره کرده است که در صورت بازگشت ایران، رقیب دیرینه اش، برای اطمینان از افزایش قیمت نفت، ممکن است تولید خود را کاهش دهد.

هلیما کرافت، رئیس بخش کالا در RBC Capital Markets، در یادداشت اخیر خود به مشتریان گفت: «اوپک واقعاً زمانی که بشکه‌های ایران وارد بازار شود، می‌تواند تولید خود را کاهش دهد».

وی افزود که چنین اقدامی «به نوبه خود می تواند سود سیاسی انجام چنین معامله بحث برانگیزی برای دولت بایدن را از بین ببرد».

انتهای پیام/