دستورالعمل نظام پرداخت مبتنی بر عملکرد تشریح شد

به گزارش گروه سلامت جوان برنا، مهندس سعید معنوی در نشست شورای عالی نظام پرستاری در تشریح اصلاح پرداخت ها بر اساس پرداخت مبتنی بر عملکرد گفت: در تدوین دستورالعمل جدید به دنبال این هستیم که یک نظام کارمزدی را جایگزین نظام روزمزدی کنیم و ارتباط مستقیمی بین عملکرد کارکنان و پرداختی به آنها برقرار کنیم و آنچه می خواهیم به عملکرد وصل کنیم، دریافتی غیر مستمر کارکنان است.

وی افزود: بر اساس شیوه ای که هم اکنون در بیمارستانها اجرا می شود، صندوقی تحت عنوان صندوق سهم کارکنان در بیمارستان وجود دارد که پایان هر ماه 20 درصد از کارکرد پزشکان به این صندوق ریخته می شود و بر اساس سه شاخص بین کارکنان توزیع می شود.

رئیس اداره سیاستگذاری تعرفه و نظام پرداخت وزارت بهداشت ادامه داد: اشکالی که به طور اساسی به این شیوه وارد می شود، این است که عملکرد افراد به طور قابل ملاحظه و محسوسی درنظر گرفته نمی شود و اصلاً لحاظ نمی شود.

وی اضافه کرد: بر اساس دستورالعمل جدید که تهیه شده است، سرفصلی تحت عنوان ارزیابی عملکرد بخش به سرفصل های قبلی اضافه کرده ایم و قبل از پرداخت به کارکنان، عملکرد بخش لحاظ می شود در حالی که پیش از این صندوقی کلی وجود داشت که بین کارکنان توزیع می شد.

وی در توضیح مفهوم ارزیابی عملکرد بخش گفت: طبق دستورالعمل جدید اول عملکرد بخش ارزیابی می شود سپس عملکرد افراد سنجش شده و مشخص می شود هر فرد در آن واحد چه سهمی می برد.

وی افراد، واحدها و سازمان را سه سطح ارزیابی در یک سازمان خواند و گفت: در یک ارزیابی سازمانی این سه مقوله در کنار هم دیده می شود و در دستورالعمل جدید نیز عملکرد بخش به دستورالعمل قبلی اضافه شده است و بر اساس این مفهوم جدید محاسبات انجام می شود.

معنوی افزود: برای ارزیابی عملکرد بخش از شاخص های مختلف کمی و کیفی می توان استفاده کرد کما اینکه در دنیا هم شاخص های مختلفی که می توان به دو دسته کلی شامل شاخص های مالی و غیر مالی تقسیم بندی کرد، در نظر گرفته می شود.

وی تصریح کرد: شاخص های غیر مالی در واقع شاخص هایی است که به صورت غیر مستقیم عمل می کند اما شاخص های مالی معمولاً به طور مستقیم عملکرد یک بخش را به ما نشان می دهد.

وی ادامه داد: شاخصی که ما برای نشان دادن عملکرد بخش از آن استفاده کرده ایم، درآمد آن بخش است و این شاخص از دو منظر به ما کمک می کند اول آنکه شاخصی موثر و تأثیرگذار است و می تواند به ما بگوید که چه اتفاقی افتاده است و تمام فعالیت هایی که در یک بخش انجام می شود، خودش را در قالب درآمد به ما نشان می دهد، ضمن اینکه ما براساس این شاخص می توانیم افتراقی بین عملکرد خوب و بد قایل شویم.

رئیس اداره سیاستگذاری تعرفه و نظام پرداخت وزارت بهداشت افزود: بر همین اساس بخش های بیمارستانی را به دو دسته کلی شامل بخش های تشخیصی و درمانی و واحد های پشتیبانی گروه بندی کرده ایم.

وی یادآور شد: براین اساس بخش هایی که در آنها فعالیت های تشخیصی، درمانی و توانبخشی که دارای تعرفه مصوب هستند، انجام می شود به گروه اول تعلق دارند و بخش هایی که فعالیت های گروه اول در آنها ارائه نمی شود و فعالیت هایی که ارائه می کنند، مستقیماً به ایجاد درآمد نمی انجامد و دارای تعرفه مصوب نیستند، تحت عنوان واحد های پشتیبانی محسوب می شوند.

وی در تشریح علت این شیوه تقسیم بندی در بخش های بیمارستانی گفت: وقتی می خواهیم به دنبال یک شاخص تحت عنوان درآمد بخش ها بگردیم باید پذیرفت که برخی بخش ها درآمد دارند و برخی دیگر فاقد این درآمدزایی هستند و باید مشخص کرد که تکلیف بخش های دسته دوم چیست.

مهندس معنوی افزود: ما برای اینکه شاخص عملکردی تحت عنوان درآمد بخش را تعریف کنیم برای بخش های تشخیصی و درمانی سه پارامتر را لحاظ کرده ایم و این سه پارامتر برای ما تعریف می کنند که ما چه چیزی را تحت عنوان درآمد بخش قرار است به کارکنان بخش بدهیم.

وی کارانه، اضافه کار و درآمد مبنا (درآمد قابل قبول بخش) را سه پارامتر مذکور برشمرد و گفت: ما فرمولی را طراحی کرده ایم که با لحاظ این سه پارامتر می توان به سهمی تحت عنوان سهم بخش از درآمدش رسید.

وی افزود: محاسبه اضافه کار در بیمارستان کار آسان تر است و نیاز به محاسبات پیچیده ندارد و منظور از آن اضافه کاری است که به طور میانگین در 6 ماهه سال 1393 قبل از ابلاغ دستورالعمل جدید به بخش ها داده شده است زیرا دستورالعمل جدید از اول مهر اجرا می شود و مزایای ناشی از این دستورالعمل نیز قرار شده از اول مهر ماه به کارکنان توسط بیمارستان ها پرداخت شود.

رئیس اداره سیاستگذاری تعرفه و نظام پرداخت وزارت بهداشت ادامه داد: لذا موضوع اضافه کار، آن بخشی است که سندش در بیمارستان ها موجود است و کار سختی نیست اما در مورد کارانه بحث متفاوت است و بایستی در بیمارستانها فرایندی لحاظ شود.

وی افزود: بر اساس دستورالعمل جدید دیگر کارانه آن کارانه ای نیست که در سطح بیمارستانها پرداخت می شده است و در حقیقت از مفهومی جدید استفاده شده است که به آن کارانه تعدیل شده می گوییم و بر اساس فرمولهای پیش بینی شده، کارانه ای که در سطح هر بخش اتفاق می افتد را تعدیل می کنیم.

وی ادامه داد: در واقع کارانه هر واحد با توجه به دو پارامتر شامل ضریب سختی مراقبت در بخش و متوسط رشد ناشی از اجرای کتاب ارزشگذاری نسبی خدمات سلامت تعدیل می شود.

معنوی درباره علت در نظر گرفتن کارانه تعدیل شده گفت: زیرا در حال حاضر فرایندی که برای پرداخت کارانه ها در بیمارستانها لحاظ می شود اصلاً فرایند عادلانه ای نیست.

وی افزود: سه پارامتری که در حال حاضر برای پرداخت کارانه در سطح بیمارستان ها لحاظ می شود شامل مدرک تحصیلی، امتیاز خدمت و امتیاز رضایت است که بر این اساس به هیچ عنوان انگیزه برای ارائه خدمت در بخش هایی که دارای فرایند مراقبت سخت تر و پیچیده تر است، برای پرستاران باقی نمی ماند.

وی اضافه کرد: به عنوان مثال پرستاری که در درمانگاه کار می کند با پرستاری که در اورژانس خدمت می کند به لحاظ سختی کار، شرایط یکسانی ندارند و براساس فرمول قبلی تنها شاخصی که این دو پرستار را در دریافت کارانه متفاوت می کند، پارامتر امتیاز رضایت است که براساس نظر مترون داده می شود که تازه اگر بیمارستان با هوشمندی عمل می کرد می توانستند بین کارانه این دو تفاوت قایل شوند.

رئیس اداره سیاستگذاری تعرفه و نظام پرداخت وزارت بهداشت افزود: این در حالی است که در مدل جدید که در 10 بیمارستان پایلوت شده است، مشخص شد که با محاسبات قبلی از بین این 10 بیمارستان، 7 بیمارستان به پرستار شاغل در بخش درمانگاه کارانه بیشتری نسبت به پرستار شاغل در اورژانس پرداخت می کرد و این نشان از ضعف مدل طراحی شده قبلی است.

وی افزود: به همین دلایل بود که تصمیم بر این شد که کارانه ها تعدیل شود و اضافه کار بر اساس وضع موجود باقی بماند چراکه به نظر می رسد فرایندی متفاوت از کارانه داشته که عادلانه تر از توزیع کارانه ها است.

وی رشد کتاب ارزشگذاری خدمات سلامت را اتفاق دیگری خواند که بر تعدیل کارانه ها موثر بود و گفت: از مجموع دو تعدیل گفته شده در کنار همدیگر کارانه تعدیل شده نهایی محاسبه می شود.

مهندس معنوی در توضیح محاسبات صورت گرفته برای بدست آوردن کارانه تعدیل شده گفت: برای اینکه کارانه را تعدیل کنیم ابتدا متوسط کارانه ای که در حال حاضر در بیمارستانها پرداخت می شود، محاسبه می کنیم و حاصل آن را بر یکسری ضرایب ضرب می کنیم و برای این منظور به سختی کار بخش ها توجه کرده ایم و به این ترتیب کارانه های جدیدی بدست می آید که با رقم قبلی فرق داشته و تعدیل شده تر است.

وی افزود: البته این فرمول به گونه ای طراحی شده است که کارانه هیچ یک از بخش ها کمتر از وضعیت سابق نمی شود. به این ترتیب کارانه هایی مبتنی بر تعدیل بر اساس ضریب سختی مراقبت در بخش بدست می آید. سپس این کارانه ضرب در متوسط رشد کتاب ارزشگذاری هم می شود به این ترتیب که بیمارستانها موظف هستند رشد ناشی از کتاب را نیز محاسبه کننند و به هر عددی رسیدند، آن را هم به کارانه تعدیل شده ضرب کنند.

وی ادامه داد: به این شکل کارانه دو بار تعدیل می شود و این دو در کنار هم خروجی ای تحت عنوان کارانه تعدیل شده نهایی را می دهند.

رئیس اداره سیاستگذاری تعرفه و نظام پرداخت وزارت بهداشت در باره نحوه محاسبه سهم کارکنان از درآمد بخش نیز گفت: این رقم از فرمولی بدست می آید که مجموع اضافه کار و کارانه تعدیل شده در صورت کسر و درآمد بخش در مخرج آن قرار دارد (تقسیم اضافه کار به علاوه کارانه تعدیل شده بر درآمد بخش)، حاصل این فرمول سهم کارکنان از درآمد بخش را می دهد که این سهم در بخش های مختلف متفاوت خواهد بود که امری طبیعی است زیرا بخش های مختلف با توجه به مراقبت هایی که در آن انجام می شود قطعاً درآمدهای متفاوتی دارند.

وی افزود: البته اجرای این فرمول ها در بیمارستانها کمی زمان بر است و دو تا سه هفته برای کسی که آموزش دیده است، وقت می برد.

وی یادآور شد: بر این اساس پایان هر ماه ما بر اساس فرمول های طراحی شده، ارقامی را محاسبه می کنیم که به آن «درآمد قابل توزیع» یعنی درآمدی که می تواند بین کارکنان بخش توزیع شود، بدست می آوریم. البته ناگفته نماند که منظور از کارکنان بخش، همه کارکنان آن بخش اعم از پرستار و غیر پرستار را شامل می شود.

معنوی یادآور شد: به این شکل در پایان هر ماه بر اساس سه شاخصی که برای محاسبه داریم، می توانیم به بخش بگوییم جقدر درآمد را می تواند بین کارکنان خود توزیع کند.

وی افزود: فرایند نیز به این ترتیب است که این درآمد محاسبه شده برخلاف روش فعلی که پول قابل توزیع در سطح بیمارستان مورد تصمیم گیری کلی قرار می گیرد برای هر بخش در اختیاز سرپرستار ها گذاشته می شود.

وی خاطر نشان کرد: البته برای محاسبه درآمد قابل توزیع هر کدام از بخش ها، هیئتی در سطح هر بیمارستان پیش تحت عنوان هیئت اجرایی پیش بینی می شود که موظف به انجام این محاسبات و اعلام رسمی آن به سرپرستار است.

رئیس اداره سیاستگذاری تعرفه و نظام پرداخت وزارت بهداشت، یادآور شد: پس از این فرایند، سرپرستار بخش حداکثر یک هفته فرصت دارد تا طبق درآمد اعلام شده سهم هر کدام از کارکنان که خود نیز در آن می گنجد را تعیین کند البته سرپرستار نیز بر اساس فرمول و پارامتر های مشخص باید این سهم را محاسبه کند و این طور نیست که سرپرستار بتواند سلیقه ای عمل کند.