بررسی فرصت ها و تهدید های مناطق آزاد شهرستان مهران و دهلران

به گزارش برنا-ایلام;  شهرستان های  مهران و دهلران  از شهرستان های استان ایلام ،  در غرب و جنوب غربی کشور واقع شده است. از نظر ژئوپولوتیک این شهرستان ها از اهمیت ویژه ای برخوردار هستند. مهران و دهلران بعد از انقلاب در جنگ تحمیلی یکی از مهمترین و اصلی ترین خطوط مقدم بشمار می رفتند و بعد از جنگ نیز بعنوان دومین شاهرگ اتصال زائران ایرانی به عراق به ویژه مهران به شهرهای زیارتی از جمله کربلا محسوب می شوند. بدلیل همسایگی با کشور عراق و همچنین تردد قابل توجه در این شهرها  و وجود زیرساخت های اولیه و تکمیلی مانند مسیر مواصلاتی زمینی، فرودگاه ایلام، راه آهن اندیمشک و زیرساخت های فرهنگی و اقتصادی، این شهرستان ها  را می توان برای تبدیل به منطقه آزاد برنامه ریزی کرد که طی چندساله اخیر، با پیگیری های نمایندکان مجلس  و مسئولان شهرستانی و استانی ، لایحه تبدیل مهران به منطقه آزاد به مجلس شورای اسلامی تقدیم شده است.

  برای تبدیل یک محدوده یا شهر به منطقه آزاد باید مسولان کشوری و استانی بصورت دقیق برنامه ریزی  مدوّن برای تبدیل به منطقه آزاد و فعالیت منطقه صورت بگیرد. مهمترین ویژگی های تبدیل یک شهر به منطقه آزاد عبارتنداز: مرزی بودن با کشور همسایه، تامین امنیت، پویایی اقتصادی، تردد، تعامل با کشور همسایه و وجود نیروی پویا و غیره.

این ویژگی ها می تواند مقدمات منطقه آزاد را فراهم کند. منطقه آزاد علاوه بر توسعه روابط بین دو کشور همسایه، توسعه اقتصادی و فرهنگی را برای شهر مورد نظر به ارمغان می آورد.

  مناطق آزاد فعال در کشور ما از جمله کیش، قشم، ارس و اروند فرصت های مناسبی برای توسعه منطقه و کشور را دارند. در کنار فرصت ها، تهدیدها و چالش هایی نیز در مناطق آزاد کشور وجود دارد که نیاز به برنامه ریزی برای عبور از این تهدید ها و خنثی کردن آنها دارند. فرصت های کلانی که در این مناطق وجود دارد از جمله احداث کارخانه با سرمایه (داخلی- خارجی) و تکنولوژی پیشرفته خارجی برای انتقال تکنولوژی به کشور، ایجاد بازار مشترک برای صادرات محصولات داخلی، افزایش گردشگران خارجی و بهبود صنعت گردشگری، انعقاد تفاهم نامه های بین المللی بین دو کشور برای توسعه بخش فرهنگی و آموزشی و غیره می باشد.

#عنصر اشتغال یکی از مهمترین مزایای  ایجاد منطقه آزاد می باشد :

عنصر اشتغال تقریبا در تمامی قوانین مربوط به ایجاد منطقه آزاد حائز اهمیت فراوانی است.

بدین ترتیب که با بکارگیری نیروهای  متنوع انسانی در بخش های دولتی، نیمه دولتی و خصوصی به راحتی می توان شاهد این امر بود ،

در ادامه شاهد اشتغال در حوزه صنایع تولیدی، توزیعی، بسته بندی و بارگیری خواهیم بود  که در نتیجه اشتغال در حوزه های کارفرمایی، کارگری و فنی به راحتی مشکل اشتغال جوانان بومی را مرتفع می نماید

از جمله اشتغال های  غیر مستقیمی در بخش های دیگر با توجه به ورود سایر سرمایه ها مثلا تعمیرکاری ، یدکی ، اصناف فنی و... را می توان پیش بینی کرد

  بیکاری، افزایش درآمد، توسعه اقتصاد پایدار، ایجاد مشاغل متعدد در زمینه گردشگری، بازارهای متعدد و غیره نیز از فرصت های دیگر در مناطق آزاد محسوب می شود. که شاخص ترین و مهمترین این فرصت ها صادرات، اشتغال و امنیت اقتصادی منطقه می باشد. شهرستان های دهلران و مهران نیز بدلیل وجود زیرساخت های مذکور در بالا و وجود صنایع سیمان و پتروشیمی و کشاورزی، نفت و غیره می تواند فرصت مناسبی برای مهران و دهلران در مسیرتبدیل به منطقه آزاد و پیشرفت منطقه ایفا کند.

  با وجود فرصت های مناسب در این شهرستانها ، چالش های مهمی نیز در سطح کلان مطرح می شود. اساسی ترین چالش در این منطقه امنیت و وابستگی منطقه به درآمد نفتی است. اگرچه صنعت نفت جز فرصت های مناسب صادرات محسبو می شود ولی در سطح ملی و طی چشم انداز سند 1404، وابستکی نفتی باید به کمترین درجه ممکن برسد. بنابراین اگر قرار باشد مهران به منطقه آزاد تبدیل شود، مسولان شهری باید بر روی درآمد نفتی برنامه ریزی نکنند و باید صنایع غیرنفتی را در منطقه توسعه داد و صادرات غیر نفتی را افزایش دهند. بحث بعدی امنیت منطقه است. بدلیل وحود شرایط ناپایدار کشور عراق و وجود گروه های شبه نظامی و تروریسیتی در مرز با کشور ما، تهدید مهمی برای سرمایه گذاران خارجی است که در صورت عدم تامین این مورد از سوی دو کشور، منطقه آزاد فرضی مهران به منطقه متروک تبدلی خواهد شد. از طرفی نیز با افزایش  قیمت املاک تجاری و مسکونی مواجه خواهیم شد که با مدیریت صحیح باید این امر کنترل و مهار گردد و شاهد پیامدهای منفی این امر نباشیم .

  در خاتمه می توان بیان کرد با توجه به شرایط مناسب دهلران و مهران، ایجاد منطقه آزاد در این شهرستان ها  می تواند شاخص های اقتصادی، اشتغالی، توسعه و صنعت گردشگری غرب کشور را بهبود بخشد...