عضو کمیته محیط زیست شورای شهر تهران:

معضلات زیست محیطی مسکن وار حل نمی شود/ تشدید چالش های زیست محیطی با الگو نامناسب و شیوه نادرست شهرسازی

۱۳۹۸/۰۳/۲۲ - ۰۵:۴۲:۱۶
کد خبر: ۸۵۶۹۸۳
معضلات زیست محیطی مسکن وار حل نمی شود/ تشدید چالش های زیست محیطی با الگو نامناسب و شیوه نادرست شهرسازی
مشکلات محیط زیستی در کل دنیا اهمیت ویژه ای پیدا کرده است و کلان شهرها بیش از پیش درگیر معضلات زیست محیطی هستند این در حالی است که بعضی مشکلات مختص مناطق خاصی است و در موقعیت ویژه جغرافیایی ایجاد می شود؛ در این رابطه پایتخت از این قاعده مستثنی نیست. اما به راستی تهران با چه مشکلات زیست محیطی دست و پنجه نرم می کند که مختص این کلان شهر است؟

به گزارش خبرنگار اجتماعی برنا: تهران از مشکلات محیط زیستی زیادی رنج می برد؛ بخشی از این معضلات زاییده فضای خاص پایتخت است؛ مدیریت غلط و شرایط ویژه ی جغرافیایی دست به دست هم می دهد تا به بحرانهای زیست محیطی دامن بزند؛  اما دنیا با مشکلات اختصاصی و بومی کلان شهرها چگونه رفتار می کند؟ معضلات اختصاصی تهران چیست و متخصصان چه پیشنهاداتی برای بهبود آن دارند؟

عدم تناسب اجزای مختلف توسعه ای؛ عامل ایجاد مشکلات خاص زیست محیطی در تهران

علیرضا طاهری، عضو کمیته محیط زیست شورای شهر تهران در این خصوص گفت: تهران مشکلات اختصاصی زیست محیطی زیادی دارد؛ بافت، فرهنگ، جمعیت و مصرف گرایی از جمله عواملی است که سبب شده تهران از نظر زیست محیطی دارای معضلات خاص خود باشد.

وی در رابطه با چرایی ایجاد برخی معضلات خاص در تهران تصریح کرد:  عدم تناسب اجزای مختلف توسعه ای در شهر تهران اتفاق افتاده که در طول زمان مشکلات زیست محیطی را ایجاد کرده است. به طور مثال اگر لیستی از معضلات محیط زیستی تهران نام ببریم آلودگی هوا، آلودگی محیطی زباله و جمع آوری زباله، کمبود سرانه ی فضای سبز را شامل می شود.

الگوی نامناسب مصرف؛ متهم اصلی معضلات شاخص محیط زیست پایتخت

این فعال زیست محیط در رابطه با دلایل برخی مشکلات اختصاصی تهران گفت:  بخشی از معضلات زیست محیطی تهران به میزان آب مصرفی ارتباط دارد اما بخش مهم آن الگوی مصرف است.

طاهری خاطر نشان کرد: اگر بخواهیم مولفه های محیط زیست را برای توسعه پایدار نام ببریم؛ الگوی مصرف مهم ترین بخش آن است که جامعه را می تواند به سمت توسعه پایدار ببرد. در شهر تهران مصرف گرایی زیاد است این در حالی است که در فرهنگ ایرانی وجود نداشته است.

عضو کمیته محیط زیست شورای شهر تهران اضافه کرد:  در بخش عمده ای از فرهنگ ایرانی قناعت وجود دارد که مصرف درست توصیه می شده است اما در دنیای مدرن مصرف گرایی ارزش دارد که دردوره های مختلف نه چندان دور تقویت شده است و به سبک زندگی وابسته است و متاسفانه بر خلاف فرهنگ ایران،  این سبک در تهران گسترش پیدا کرده است

وی با اشاره به اینکه استفاده خیلی زیاد از انرژی سبب ایجاد معضلات زیست محیطی در تهران شده است، گفت: انواع و اقسام انرژی ها بیش از آنچه که در دنیا استفاده می شود، در شهر ما مصرف می شود. از انرژی گرمایی و الکتریسیته گرفته تا دور ریز مواد غذایی،  زباله های کاغذی و ... همگی بیش از استاندارد جهانی تولید می شود. مصرف مردم شهر تهران از اکثر شهرهای دنیا بیشتر است که ریشه در تاریخ ایران ندارد. هنوز هم در خیلی از شهرها الگوی مصرف مانند تهران نیست.

طاهری اظهار کرد: فرهنگی که در شهرهای دیگر عزیز شمرده می شود از فرهنگی که در حال حاضر بدان عمل می شود متفاوت است. در آلودگی هوا، مصرف گرایی نمود دارد. چرا که خودروی شخصی استفاده گسترده می شود و آلایندگی ایجاد می کند و این آلایندگی در هوا اثر می گذارد. به دلیل وجود تقاضا که برای هر مسیر و رفت و آمدی از حمل ونقل شخصی استفاده می شود نیز شهرسازی شهر  تهران بر اساس این سبک زندگی است.

شهرسازی؛ به معضلات زیست محیطی دامن می زند

این فعال محیط زیست اضافه کرد: عموم شهرهایی که مشخصات شهری مانند تهران دارند این گونه نتوانستند توسعه پیدا کنند. تهران توسعه ماشین محور و اتوبان محور داشته اما از نظر وسعت و سرانه و ظرفیتی که وجود دارد ظرفیت این نوع توسعه را ندارد. در شهرهای پیشرفته برای این شکل توسعه و برای ساخت اتوبان ها، باغ تخریب نشده و درختان قطع نشده است و همه در کنار هم شکل گرفته و فضایی وجود داشته که شهر بزرگی شکل بگیرد تا همه ی مولفه های یک شهر در کنار هم وجود داشته باشد.

عضو کمیته محیط زیست شورای شهر تهران با اشاره به مدل غلط شهرسازی پایتخت گفت: وقتی این گونه توسعه ایجاد شود کسی راغب برای استفاده از حمل و نقل عمومی نیست و بدین ترتیب رغبتی برای تقویت حمل و نقل وجود ندارد که به ناچار برای جلوگیری از روزهای آلوده مجبور به تعطیلی و مسکن های مقطعی شدند.

مطلوبیت متفاوت هوا در بخش های مختلف پایتخت؛ چالشی که بحران زاست

طاهری ضمن تاکید بر اینکه تهران از نظر جغرافیایی شرایط خاصی دارد، بیان کرد: معضلات محیط زیستی از جهات مختلف جالب توجه است. جغرافیا و محل قرار گیری تهران که دامنه جنوبی رشته کوه البرز بوده واقع شده خود از جمله عواملی است که شرایط خاص زیست محیطی ایجاد می کند. رشته کوه های البرز که در شمال تهران واقع شده، بلندترین قله ی فلات ایران را داراست و جنوب شهر تهران دشت وسیعی قرار دارد. این شکل قرار گیری تهران ارتباطش را با ساحل دریا و فضای مرطوب ساحلی دریای خزر بسیار محدود می کند و امکان بارندگی به دلیل وجود این دیواره مستحکم را به حداقل می رساند.

وی ادامه داد: به این معنا است که رشته کوه البرز اجازه ورود هوا و دمای معتدل و مرطوب را به دامنه ی جنوبی محدود می کند و اجازه نمی دهد این هوا به تهران حرکت کند. در جنوب استان تهران دریاچه قم و شوره زار قم وجود دارد که این ها تهران را به دمای خشک و گرم نزدیک می کند.

این فعال محیط زیست در توضیح ویژگی های خاص آب و هوای پایتخت گفت: در مجموع کل شهر و استان تهران به یک محدوده ی آب و هوایی منحصر نمی شود. بخش شمالی تهران و بخش جنوبی تهران دمای متفاوتی دارند

وی ادامه داد: بخش شمالی نزدیک به دامنه های کوهستان است که یک میزان رطوبت دارد و بخش جنوبی که به بخش های بیابانی نزدیک است آب و هوای دیگری دارد. از طرفی آب و هوای معتدل مدیترانه ای به دلیل رشته کوه زاگرس امکان کمی دارد که به تهران وارد شود. با وجود این که نوعا دارای قدرت زیادی باشد اثرشان به ندرت به تهران می رسد و برخی به صورت موردی تعدادی محدود می تواند ناپایداری جوی ایجاد کند.

طاهری افزود: از این رو به تبع این آب و هوا و محیطی که برای تهران ایجاد می کند تبعاتی دارد. یعنی اختلاف دمای شمال و جنوب و زیستگاههای شمال و جنوب معضلاتی ایجاد می کند. مطلوبیت هوا بین شمال و جنوب ایجاد می کند که به چیزهای دیگری تسری پیدا می کند.

وی با ذکر مثالی ادامه داد:  به عنوان مثال در بخش های شمالی از کوه توچال و رودخانه های جاری هر یک رود دره هایی ایجاد کرده که سبب ایجاد آب و هوای مطلوبی شده که هر یک علاوه بر زیبایی که ایجاد می کند. یکسری معضلاتی مختص خود دارند که از آن جمله ریختن زباله و ایجاد فاضلابی است که به خاطر تفریحاتی در رودها ایجاد می شود.

رستوران های اطراف رود دره ها به معضلات زیست محیطی دامن می زنند

این فعال محیط زیست در توضیح آلودگی محیط زیست در رود دره های پایتخت گفت: هر یک از رستوران های محلی به نوعی فاضلابشان سر ریز می شود که بوی نامطبوعی دارند و باعث از بین رفتن آب سالم می شوند و کیفیت آبهای زیر زمینی را تحت تاثیر قرار می دهند و آسیب های زیادی از این دست زنجیر وار هر یک به هم ایجاد می کنند.  یعنی انواع و اقسام تنوع های زیستی در دامنه رشته کوه البرز که وجود داشته در خطر قرار می گیرند و حریم رودخانه ها در خطر هستند و خطر سیلاب بیشتر از پیش مردم را تهدید می کند و مسائل زیست محیطی زنجیر وار به هم وابسته است.

طاهری افزود: رودخانه هایی که از شمال تهران سر چشمه می گیرند وقتی به جنوب شهر می آیند پر از فاضلاب هستند و مشکلات همه مناطق در آن جمع می شود که معضلاتی دارند که با زیاد شدن دبی آب هر یک خطر سیلاب را در پایین دست هم داشته باشد .مثلا در بخشی از مناطق 18 و 19 شهری ادامه ی رود دره کن است که وقتی به جنوب می رسد با رودخانه فرحزاد تلاقی پیدا می کند وهمه در پایین دست امکان ایجاد مشکل را در مناطق 18 و 19 شهرداری افزایش می دهد.

وی اضافه کرد: از طرف دیگر فاضلاب ایجاد بوی نا مطبوع می کند که این امر خود سبب وجود موش ها هستند. در رودخانه ی داراباد که در مناطق 7 و از آنجا در 8 و 13 میریزد مشکلاتی چون بوی فاضلاب ایجاد شده  اما مشکل موش در این فاضلاب ها وجود دارد و این زنجیره به طور به یکدیگر پیوسته است.

معضلات زیست محیطی مسکن وار حل نمی شود

این فعال محیط زیست در خصوص راه حل مقابله با معضلات اختصاصی تهران عنوان کرد: حل این مسائل نیازمند یک فرمول و یک مسکن موردی نیست که به راحتی حل شود بلکه نیازمند سلسله اقداماتی است که در زمان طی یک فرآیند درست باید رفع شود.

طاهری با ارائه پیشنهادی گفت: پیشنهاد من اصلاح الگوی مصرف است تا همه ی رفتارها بر اساس الگوی مصرف صحیح پیش برود و شهرسازی را به سمت شهر انسان محور حرکت بدهیم و از طرفی نهاد های مردمی نسبت به حفظ و صیانت از شهر و محیط زیست حساسیت داشته باشند؛ زنجیره وار کمک می کنند که به مرور زمان و طی یک فرآیند دقیق ریل درستی قرار بگیرد و اگر این اتفاق رخ بدهد می توان امیدوار باشیم که به مرور زمان مشکلات زیاد نشود تا بخشی از آن رفع شود.

 

نظر شما