آداب و رسوم و مراسم شام غریبان در گلستان

به گزارش خبرگزاری برنا؛ امروز گلستان سیاه‎پوش اباعبدالله الحسین(ع) است؛ مردم ولایت‌مدار استان گلستان با مراسم‌های مختلف که از گذشته در عزاداری‌های حسینی مرسوم بود به سوگواری سید سالار شهیدان‌ می‎پردازند.

در چنین روزی گلستانی‌ها به صورت هیئت‌های سینه‎زنی و زنجیرزنی به مزار شهدا، بقاع متبرکه و همچنین به سر قبور عزیزان خود می‎روند و با خیرات حلوا و خرما بین عزادارن حسینی طلب مغفرت می‎کنند که در جای جای استان گلستان برگزار می‌شود.

«امامزاده عبدالله روستای حسین آباد ملک» از نوادگان امام سجاد (ع)، از جمله امامزادگانی است که ریشه در تاریخ ملی و مذهبی ساکنین روستاهای «نوده ملک»، «حسین آباد» و «میان آباد» دارد مردمان روستای «نوده ملک»، «حسین آباد»، «میان آباد»، «قلی آباد»، «جهان‎تیغ» و «گناره» در روز عاشورا با حرکت گسترده دسته‎های عزاداری در این مکان مقدس جمع می‎شوند و به سوگواری سید سالار شهیدان می‎پردازند.

گرچه این نوع عزاداری در سراسر استان مرسوم است اما در این امامزاده از جایگاه خاصی بین مردم برخوردار است و حضور چندین روستا از اقوام مختلف در یک امامزاده از ویژگی‌هایی است که در دیگر بقاع متبرکه کمتر دیده می‌شود.

یکی دیگر از سنن مردم در روز عاشورا برپایی خیمه‌های امام حسین (ع) است که غالباً با تعزیه‎خوانی و ذکر مصیبت، واقعه کربلا را بازسازی می‌کنند این فرهنگ از گذشته در اکثر روستاهای استان انجام می‌شد که امروز رو به فراموشی گذاشته شده است و کمتر شاهد برپایی اینگونه مراسمات هستیم.

پخت حلیم و آش است یکی دیگر از رسومات دینی مردم گلستان است که در ماه محرم انجام می‎شود ولی این مراسم در شب عاشورا و تاسوعا حسینی به اوج خود می‎رسد.

در این مراسم که در درب منازل صورت می‌گیرد با روشن کردن شمع و پهن کردن سفره تحت عنوان «سفره مشکل‎گشا» با برگزاری دعای زیارت عاشورا، مرثیه‌سرایی برای حل مشکلات خود سالار شهیدان و شهدای کربلا را به واسطه می‌گیرند اینگونه مراسمات در بین مردم استان از جایگاه بالایی برخوردار است و در گرگان به آن «پا منبری» می‎گویند که در خانه‌های قدیمی که منتهی به مساجد و تکایا است، برگزار‌ می‌شود.

گلستانی‎ها با مراسم «شام غریبان» به همدردی با حضرت زینب (س) می‌پردازند

یکی دیگر از رسومات استان گلستان که در آستانه صبح روز عاشورا انجام می‌شود «صبح رو سیاه» است که با ذکر مصیبت از روز می‌خواهند طلوع نکند و این داغ را بر دل سوگواران حسینی نگذارد و در طول روز نیز سوگواران حسینی به عزاداری می‌پردازند و با آغاز شب عاشورا مراسم «شام غریبان» برگزار می‌کنند که در آن سوگواران حسینی به صورت دسته‎های سینه‎زنی در طی مسیری به سوگواری و همدردی با حضرت زینب (س) می‌پردازند. 

برگزاری باشکوه شام غریبان در سراسر گلستان

مراسم شام غریبان حسین (ع) در مظلوم‌ترین شب تاریخ بشریت با حضور اقشار مختلف مردم و به صورت پرشور در استان گلستان برگزار شد.

از نخستین ساعات پس از اذان مغرب و عشا، مداحان و عزاداران اباعبدالله حسین (ع) در استان گلستان در مظلومیت شهدای کربلا، به عزاداری پرداختند.

عزاداران حسینی در سراسر این استان در قالب دسته‌های سینه‌زنی و زنجیرزنی با روشن کردن شمع به نشانه همدردی با بازماندگان و اسرای کربلا و زینب کبری (س) در ماتم و مصیبت امام شهید خود، به سوگواری پرداختند.

در این مراسم که در گوشه‌های مختلف شهر از جمله امامزاده‌ها، حسینیه‌ها و تکایا برگزار شد، عزاداران بعضا با حضور در منازل شهدا و کسانی که داغدار بوده‌اند و کسی از میان آنها دار فانی را وداع گفته است آنها را به یاد زینب (ع) و عاشورای حسینی تسلی می‌دادند.

در مراسم شام غریبان حسینی شهر گرگان نیز دسته‌های سینه‌زنی و زنجیرزنی با حضور در امامزاده عبدالله و مزار شهیدان و محل دفن شهدای گمنام، ضمن تجدید میثاق با شهیدان با روشن کردن شمع و نوحه‌خوانی و ذکر مصائب شهادت حضرت امام حسین (ع)، غربت اهل بیت (ع) را به سوگ و عزا نشستند.

حضور کودکان و نوجوانان با لباس‌های سیاه و پیشانی‌بندهای «یا حسین(ع)» با شمع‌های روشن و همراه با آه و ناله که یاد و خاطره کودکان و اسیران کربلا را در اذهان شرکت‌کنندگان زنده کرد، بسیار چشمگیر بود.

همچنین عده دیگری از عزاداران به محل چهارراه میدان (محل قدمگاه حضرت ابوالفضل العباس(ع)) آمدند و در این مکان مراسم عزاداری را برگزار کردند.

در شب یازدهم محرم نیز هیئت‎های عزاداری حسینی با روشن کردن شمع و با خواندن ذکر مصیبت یاد شب را می‎کنند که پیکرهای پاک شهیدان بر روی زمین عریان کربلا افتاده بود و جوانان بنی اسد با کمک حضرت سجاد (ع) بدن‌های بی‎سر شهدای کربلا را به خاک سپردند این شب را «بنی اسد» می‎گویند.

مردم استان گلستان بعد از عاشورا حسینی تا اربعین حسینی  به صورت هیئتی  و در قالب کاروان به حرم امام هشتم علی ابن موسی رضا(ع) عزیمت می‌کنند و به این امام معصوم این مصیبت را تسلیت می‌گویند.