۴۲ سال است نتوانستیم تصمیم جدیدی درباره کنکور بگیریم

به گزارش گروه آموزش خبرگزاری برنا، جلسه ١٣٨ ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور به ریاست سعید رضا عاملی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در محل دبیرخانه این شورا برگزار شد.

سعید رضا عاملی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در این جلسه طی سخنانی اظهار داشت: تصمیم راجع به کنکور جز تصمیمات سخت محسوب می‌شود چراکه طی ۴٢ سال نتوانسته‌ایم درباره آن تصمیم جدیدی بگیریم.

وی افزود: مجلس شورای اسلامی در مقطعی تصمیم گرفت طی مدت زمانی حذف کنکور اتفاق بیافتد که قانون مشخص و جزئیاتی هم نداشت.  نکته بعدی این است که در کشور به هنجار سنجش و پذیرش عادت کرده‌ایم که تا بحث تغییر می‌شود آشفتگی به وجود می‌آید و از طرف دیگر میزان استرس، خودکشی، افسردگی و... ناشی از کنکور موضوع مهمی است که نادیده گرفته می‌شود.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی تأکید کرد: کنکور یک نظام ارزیابی و پذیرشی است که اعتماد به آن هست و یک حداقل‌هایی را تامین می‌کند، ولی به دلیل ناکارآمدی در ارزیابی عمیق و طولانی مدت و هچنین میزان اضطراب و نگرانی و فشاری را که بر داوطلب و خانواده او وارد می‌کند و همچنین کسب و کار‌های غیر کیفی که کنار آن شکل گرفته است، قابل ادامه دادن نیست.

وی با اشاره به اینکه رقابت و نگرانی در کنکور راجع به برخی از رشته‌های خاص وجود دارد و برای مابقی رشته‌ها اجازه پذیرش در اختیار دانشگاه است، گفت: در شرایط کنونی، وزارت علوم نیز اعلام کرده که ٨۵ درصد کنکور برداشته شده و پذیرش دانشگاه براساس سوابق تحصیلی است.

وی با بیان اینکه در ستاد نقشه جامع علمی کشور، تجربه‌های سایر کشور‌ها در مورد حذف کنکور و نحوه پذیرش در دانشگاه بررسی و تحلیل شده است، تصریح کرد: سنجش باید بر اساس سوابق تحصیلی و آزمون انجام شود و استانداردسازی آزمون‌ها ضروری است.

عاملی تأکید کرد: برای پذیرش در دانشگاه بدون کنکور باید میان سنجش و پذیرش تفکیک قائل شویم و سازوکار‌های متناسب با این شرایط را به کار گیریم.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با تأکید بر اینکه بر تفکیک بین سنجش و پذیرش در کشور توافق وجود دارد، ادامه داد: وزن‌دهی به دروس برای رشته‌های متفاوت می‌تواند در اختیار دانشگاه‌ها باشد، به طور مثال دانشگاهی در رشته مهندسی یا علوم پایه وزن دهی خاصی به دروس با توجه به اولویت‌ها و روش‌های تدریس اعلام می‌کند.

عاملی در پایان سخنان خود تأکید کرد: آموزش و پرورش هم باید مسئولیت بپذیرد و فقط کافی نیست برای مقطع آخر، آزمون استاندارد برگزار کند. برای موضوع پذیرش، حداقل در دوره متوسطه باید آزمون‌ها استاندارد باشد. در واقع سازمان سنجش همه بار را روی دوش خود گذاشته است و این موجب شده است فرآیند شدن ارزیابی تبدیل به ارزیابی مقطعی و ارزیابی در ۴ ساعت بجای ۴ سال شود.

در ادامه  ابراهیم سوزنچی معاون خط مشی گذاری ستاد علم و فناوری دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی به ارائه گزارشی درمورد ساماندهی نظام سنجش و پذیرش پرداخت و گفت: یک پیشنهاد مطرح شده برای ساماندهی نظام سنجش و پذیرش کشور در کمیسیون علم و آموزش ستاد علم و فناوری دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی این است که بیشتر روی پذیرش تمرکز و سنجش از طریق سابقه تحصیلی و آزمون‌های امور تخصصی انجام شود و به برخی دانشگاه‌های منتخب اجازه برگزاری آزمون‌های تخصصی و اختیار پذیرش داده شود که البته با توجه به شرایط موجود در حال حاضر این امر امکان‌پذیر نیست.

سوزنچی گفت: هشت سیاست در کمیسیون علم و آموزش ستاد علم و فناوری دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی برای ساماندهی سنجش و پذیرش دانشجو آماده شده است.

سوزنچی افزود: اولین سیاست این است که بیشتر روی سنجش تأکید شود و تمرکز زدایی پله‌ای از سنجش را به‌عنوان گام اول در این فضای سیاست‌گذاری انجام دهیم.

وی افزود: در حال حاضر سنجه‌های کنکور خیلی حفظ‌محور است و عمق بالای یادگیری را نمی‌سنجد و ضرورت دارد سابقه تحصیلی، آزمون‎های عمومی، تخصصی و حتی آزمون‌های هوش و مباحث مهارت و خلاقیت در سنجه‌ها اضافه شود.
معاون خط مشی گذاری ستاد علم و فناوری شورای عالی انقلاب فرهنگی اظهار داشت: مدل پیشنهادی این است که در بخش سنجش ارزیابی؛ سابقه تحصیلی، آزمون‌های مهارتی و هوش و هم کنکور انجام شود و در سابقه تحصیلی فقط معدل معیار نباشد.

وی ادامه داد: در این مدل پیشنهادی اختیاری به دانشگاه‌ها برای تعدادی از دروس در نظر گرفته شده است به‌عنوان مثال اگر قرار است کسی ریاضی دانشگاه شریف بخواند نباید ریاضیش کمتر از درصد مشخصی باشد.

معاون خط مشی‌گذاری ستاد علم و فناوری در مورد روش اجرای این مدل پیشنهادی گفت: در ارزیابی تحصیلی سه سال آخر متوسطه ملاک است و آزمون هوش و مهارتی به‌صورت سالیانه و کنکور سراسری به‌صورت حداقل دو بار در سال برگزار می‌شود و چندین نهاد، مجری آن خواهند شد.

در ادامه محمدرضا مخبر دزفولی عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با تأکید بر لزوم شفاف‌سازی استراتژی جداکردن سنجش از پذیرش، افزود: دروس اختصاصی جزء سنجش نیست و جزء پذیرش محسوب می‌شود.

وی با بیان اینکه سنجش عمومی باید قابلیت اعتبار و تکرارپذیری داشته باشد، گفت: سنجش به معنای بلد بودن همه دروس عمومی است و دروس اختصاصی در زمره دروس سنجشی محاسبه نمی‌شود.  در بخش پذیرش دو استراتژی پذیرش متمرکز و پذیرش پلکانی وجود دارد.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح کرد: راه حل مسئله کنکور حذف دکتری مستقیم از آزمون سراسری است.

مخبر دزفولی با اشاره به ولع پزشک شدن در داواطلبان کنکور سراسری اظهار داشت: پذیرش پزشکی از مقطع دیپلم روش درستی نیست و باید این پذیرش از مقطع کارشناسی انجام شود چرا که جوان ۱۸، ۱۷ ساله آمادگی روحی و ظرفیت ذهنی لازم برای خواندن رشته پزشکی را ندارد.

علی اکبر حقدوست معاون آموزشی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی در ادامه گفت: باید سیاست‌های جامعی برای کنکور هم قبل از ورود به دانشگاه و هم برای بعد از ورود به دانشگاه در نظر گرفته شود.

وی افزود: تب پزشک و مهندس شدن در جامعه هر روز داغ‌تر می‌شود و برای رفع آن باید چاره‌ای اندیشید و در نهاد‌های فرهنگی مثل صدا و سیما و... باید در این زمینه کمک کنند.

حقدوست خاطرنشان کرد: هم‌اکنون تعداد زیادی از دانشجویان پزشکی در دانشگاه رسوب کرده‌اند و قادر به طی مراحل تحصیل نیستند و باید به این مسئله توجه کرد که نباید دانشجویان با کیفیت‌های مختلف در دانشگاه وارد شوند که از توان علمی لازم برای اخذ مدرک برخوردار باشند و در دانشگاه‌ها باقی بمانند، زیرا ورود آن‌ها به جامعه پزشکی برای مردم خطرناک است.

معاون آموزشی وزارت بهداشت در پایان سخنان خود اظهار داشت: علی‌رغم اینکه امسال سازمان سنجش؛ دانشجویان پزشکی را به‌صورت متمرکز به دانشگاه‌ها تخصیص داد، اما به پذیرش بالای دانشجوی پزشکی انتقاد جدی داریم.

محمد مهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در ادامه درباره مسئله کنکور اظهار داشت: در کنکور دچار عدم موفقیت‌هایی هستیم به‌عنوان مثال مصوبه شکست خورده مجلس برای حذف این آزمون را داریم و علاوه بر این موفق نشدیم ضریب معدل را در کنکور قطعی کنیم.

وی با تأکید بر اینکه کنکور به‌عنوان نقطه اتصال لیسانس؛ کل ۱۲ سال تحصیلی را نابود می‎کند، تصریح کرد: برای حل مشکل کنکور ابتدا بایستی نظام آموزش از پیش دبستانی تا پایان کارشناسی یک بسته در نظر گرفته شود. به عبارتی یک دوره ۱۲ بعلاوه ۳ سال یا ۴ سال را برای آموزش در نظر بگیریم، اما اثر گذاری دوره لیسانس روی این دوره خیلی جدی است.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه تأکید کرد: اگر بخواهیم کنکور را یکپارچه کنیم که دکتری حرفه‌ای هم در آن در نظر گرفته شود، هیچ وقت به نتیجه نخواهیم رسید.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی تأکید کرد: بحث پذیرش بدون کنکور نیز به یک مسئله تبدیل شده است و معدل‌های بسیار پایین به این شیوه وارد دانشگاه می‌شوند و هیچ رقابتی و نظارتی بر آن نیست.

وی ادامه داد: راه‌حل ساماندهی وضعیت کنکور در کشور این است که بعضی از رشته‌ها در یک دوره ۳ ساله از کنکور بیرون بیایند و برای آن‌ها نظام ارزش‌گذاری قائل شویم.

طهرانچی در پایان سخنان خود تأکید کرد: تا زمانی که دانشگاه‌ها بر اساس کنکور دانشجو جذب کنند، قداست کنکور باقی خواهد ماند حتی اگر کنکور در دکتری حرفه‌ای حذف شود.

محمود نیلی احمد آبادی رئیس دانشگاه تهران در این جلسه گفت: در تصمیم‌گیری برای کنکور نباید زیاد به جو موجود توجه کرد، زیرا در چند سال گذشته رشته‌های پزشکی متقاضی زیادی داشته، ولی ۱۰ سال پیش هم رشته‌های مهندسی پر متقاضی بود.

وی ادامه داد: به عقیده بنده این امر وابسته به شرایط اقتصادی است و با تغییر شرایط این گرایش نیز عوض خواهد شد.

 نیلی احمد آبادی تأکید کرد: اکوسیستم آموزش را در دانشگاه‌ها اصلاح کنیم تا خلاقیت و مسئولیت در آنجا رشد کند.

رئیس دانشگاه تهران با بیان اینکه حذف کنکور و قرار دادن تمام رشته‌ها و گرایش‌ها در درون آن غیر ممکن است، افزود: باید تجربیات دنیا را بپذیریم. در کمتر کشوری کنکور سراسری به شیوه کشور ما برگزار می‌شود. در وضعیت کنونی خلاقیت در دانشگاه‌ها وجود ندارد. برای اصلاح کنکور، جدا شدن سنجش از پذیرش امری ضروری است.

 سید احمد معتمدی رئیس دانشگاه صنعتی امیرکبیر درباره اصلاح کنکور نیز افزود: باید تحولی در نظام سنجش و پذیرش کشور به وجود بیاید.

رئیس دانشگاه صنعتی امیرکبیر تأکید کرد: مشکلی که هم‌اکنون با آن روبه‌رو هستیم این است که دانشجویان ناهمگن به دانشگاه وارد می‌شوند.

در عین حال وی نسبت به چگونگی و کیفیت این تغییر اعلام نگرانی کرد.

همچنین محمود فتوحی رئیس دانشگاه صنعتی شریف در این جلسه بیان کرد: مدت‌های طولانی است که درباره کنکور و ساماندهی آن در حال بررسی هستیم. برای ساماندهی وضعیت کنکور در کشور باید ابتدا درباره کنکور دکتری و کارشناسی ارشد و سپس درباره کنکور سراسری کارشناسی تصمیم گیری شود.

وی ادامه داد: کنکور کارشناسی ارشد معایب و آسیب‌هایی دارد، ولی مورد اعتماد مردم و دانشگاه‌هاست، بر عکس دو کنکور سراسری و دکتری که مورد اعتماد دانشگاه و مردم نیست.

رئیس دانشگاه شریف با بیان اینکه برای عملی کردن حذف کنکور نمی‌توانیم برای تمام دانشگاه‌ها یک دستورالعمل در نظر بگیریم، تأکید کرد: اگر بخواهیم کنکور را حذف کنیم عمده اتکای ما باید به سوابق تحصیلی باشد. البته سوابق تحصیلی فعلی مورد اعتماد جامعه نیست.

وی با تأکید بر اینکه در حذف کنکور باید دقت زیادی داشت، افزود: بسیاری از رشته‌های فعلی اصلاً نیازی به کنکور ندارند و علت گرایش به پزشکی در جامعه درآمد بالای این رشته‌هاست.

رجبعلی برزویی رئیس کمیسیون علم و آموزش دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: تاکنون ۱۰ جلسه از کمیسیون علم و آموزش به مسئله حذف کنکور اختصاص داده شده است و در این جلسات بر روی تمام معایب و محاسن کنکور بحث شده است.

وی تأکید کرد: کنکور حسایست زیادی دارد و جدا کردن فرآیند سنجش و پذیرش یک فرآیند گام‌به‌گام است.