بدنامی بهتر از گمنامی است/ شاخ‌های مجازی دست پرورده جامعه

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا؛ این روزها فضای مجازی پُر شده از افرادی که بدون دلیل هزاران فالوور دارند. افرادی که نمی‌توان آنها را در رده قشر فرهنگی، تحصیلکرده، کارآفرین یا تاثیرگذار تقسیم بندی کرد. شاخ‌های مجازی با موضوعات بدون محتوا تمام زورشان را می‌زنند تا فالوور جذب کنند.

در روزهای اخیر که مردم در قرنطینه بودند و بیشتر از فضای مجازی استفاده می‌کردند این شاخ‌ها فرصت را غنیمت شمرده و خودشان را به هر آب و آتشی زدند تا بتوانند با نمایش گذاشتن رفتارهای عجیب و نامتعارف مورد جلب توجه قرار گیرند. برخی از مردم هم برای اینکه بیشتر دیده شوند هرکاری کردند تا در لایو این شاخ‌ها بالا بیایند و فالوورشان افزایش پیدا کند.

از سویی به ابتذال کشیده شدن جامعه و پذیرش انجام برخی رفتارها برای گرفتن فالوور و از سوی دیگر عادی شدن رفتار اینفلوئنسرها برای مردم به مرور زمان می‌تواند باعث آسیب‌های شدیدی در جامعه شود.

سعید معیدفر، جامعه شناس و متخصص بررسی مسائل اجتماعی، با اشاره به میل دیده شدن در ذات انسان گفت: تمام آدم‌ها در ذات خود میل به دیده شدن دارند، حتی کودکان هم مایل به مطرح شدن هستند و زمانی که کاری انجام می‌دهند و به آنها می‌خندیم دوباره آن کار را تکرار می‌کنند.

او ادامه داد: به‌طور کلی انسان یک موجود اجتماعی است و دوست دارد در روابط اجتماعی مطرح شود و مورد توجه و عنایت قرار گیرد.

معیدفر تصریح کرد: در یک جامعه بهنجار، آدم‌ها سعی می‌کنند کاری که بقیه دوست دارند انجام دهند تا مورد ستایش آنها قرار گیرند و شناخته شوند اما در یک جامعه نابهنجار عکس این اتفاق رخ می‌دهد.

این جامعه‌شناس گفت: در این شرایط اگر افراد کارهایی که برخلاف عرف و ارزش‌های جامعه است را انجام دهند بیشتر مورد توجه قرار می گیرند، دقیقا اتفاقی که امروز در جامعه ایرانی در حال رخ دادن است.

معیدفر به نقش جامعه در ترویج چنین رفتارهایی اشاره کرد و گفت: جامعه ایرانی به سمتی رفته که افراد در رفتارهای بد از یکدیگر سبقت می‌گیرند و دلیل این اتفاق، جامعه پذیری و هدف‌گذاری جامعه است.

او افزود: اگر مسیرها و هدف های متعالی برای جامعه تعیین نشده باشد یا در آن خلا وجود داشته باشد، انسان‌ها بد تربیت می‌شوند و به سمت رفتارهای نابهنجار می‌روند و هر عمل ناشایستی انجام می‌دهند که اتفاقا در همان گروه کوچک مورد تائید است.

این جامعه شناس اظهار کرد: اجتماعاتی که از جامعه جدا می‌افتند راه و رسم متفاوتی را که با هنجارهای جامعه متفاوت است طی می‌کنند، به مرور زمان مورد حمایت آحاد مردم قرار می‌گیرند.

او افزود: کسانی که فرایند جامعه پذیری صحیح را طی نکردند یا درگیر یک هدف گذاری نامطلوب شده‌اند سعی می‌کنند در فضای مجازی مانند اینستاگرام، تلگرام و... با رفتارهای نامعقول شناخته شوند.

این متخصص بررسی مسائل اجتماعی گفت: در حوزه جامعه شناسی گفته می‌شود برخی از این گروه های خرد که در یک زمانی نابهنجار هستند بعد از مدتی کم کم تسری پیدا می‌کنند و در مقیاس یک جامعه بزرگتر نمایان می‌شوند و همین کج رفتاری های انجام شده در آینده به یک هنجار و رفتار مورد قبول تبدیل می شود.

او افزود: این افراد چون از خانواده و جامعه خود طرد شدند و به حاشیه رفتند برای خودشان یک خرده فرهنگ ایجاد می کنند و رفتارهای قبیحی انجام می‌دهند که از نگاه بقیه افراد جامعه منفی است اما بین خودشان مثبت و معقول تلقی می‌شود.

معیدفر تصریح کرد: انسان‌ها اگر مورد تائید قرار نگیرند کاری را انجام نمی‌دهند این نشان می‌دهد که جامعه ما آنها را می‌پذیرد و با تائید کردن، آنها را راغب می‌کند به رفتارهای خود ادامه دهند و حتی رفتارهای بدتری انجام دهند.

این جامعه‌شناس به عادی شدن رفتار شاخ‌های مجازی در جامعه اشاره کرد و گفت: جدا از این موضوع که جامعه ما به سمت ابتذال رفته و پذیرای این افراد است، رفتار قبیح این افراد به مرور زمان عادی می‌شود و بین جوانان ترویج پیدا می‌کند و به نوعی مردم ما به آن عادت می‌کنند و قبح بسیاری از مسائل می‌ریزد.

معیدفر در پایان اظهار کرد: به نظر من دلیل اینکه چنین افرادی در جامعه به وجود آمده فسادی است که در کشور ما رسوخ پیدا کرده و این فسادهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و.... باعث شده جامعه به لجن کشیده شود و جوانان آن بی‌هدف شده و رفتارهای غیرمعقول انجام دهند تا کمبود خود را از طریق خودنمایی جبران کنند.