موزه ای برای قبرها + عکس

خبرگزاری برنا - سعیده اسدیان: یکی از سبک های گردشگری که معمولاً طرفداران خاص خود را دارد، گردشگری ادبی است، نوعی از گردشگری که کمتر شناخته شده اما علاقه مندان به یک نویسنده، اثر یا فضای ادبی به خوبی با آن آشنایی دارند.

در این نوع از گردشگری، افراد با محل تولد و تدفین ادیبان، موزه‌های ادبی و سایر مکان‌های مرتبط با نویسندگان و آثار ادبی آشنا می شوند.

شاید کمتر کسی پیشنهاد بازدید از قبرستان آن هم به عنوان یک جاذبه گردشگری را بپذیرد اما وقتی صحبت از مشاهیری همچون ابوالقاسم لاهوتی، چخوف، نیکلای گوگول، ناظم حکمت، بولگاکف و... به میان می آید، ناخودآگاه حس کنجکاوی تان تحریک می شود تا مقبره این افراد را ببینید.

آرامستانی با 7 هزار انسان خاموش

از ایستگاه متروی اسپارتیونایای در مسکو که بیرون بیایید با چند دقیقه پیاده روی به دیوارهایی با آجرهای قرمز می رسید که قبرستان ناوادویچی را نشان می دهد.

در ابتدای ورود به این قبرستان با شکوه اولین چیزی که نظرتان را جلب می کند، سردیس هایی است که هر کدام معرف شخصیت و حرفه متوفیان است و برای همین هم، محوطه قبرستان را تبدیل به یک گالری هنری کرده، سردیس ها و مجسمه هایی بعضاً غول پیکر که در کنار گل های طبیعی، باغچه ها و درختان سر به فلک کشیده، چشم هر بیننده ای را به خود خیره می کند.

البته در این قبرستان زیبا و هنری تنها نویسندگان و هنرمندان مدفون نشده اند، بلکه بسیاری از نظامیان و افراد سیاسی روسیه هم در ناوادویچی آرام گرفته اند که مجموع آنها به 7 هزار تن می رسد.

تدفین دیواری در قبرستان مشاهیر

با قدم زدن در محوطه ای که معروف به قبرستان مشاهیر است به قبرهای دیواری می رسید که در هر کدام از آنها 2 تا 4 نفر دفن شده اند.

سیستم تدفین دیواری به این شکل است که پس از سوزاندن متوفی، خاکستر او را در ظروفی ریخته و در دیوار قرار می دهند، روی سنگ قبر دیواری هم نام و نام خانوادگی و سال تولد و وفات فرد یا افرادی که خاکسترشان در آن قبر دفن شده، قید می شود.

یکی از نقاط ضعف در این قبرستان که یکی از جاذبه های گردشگری مسکو به شمار می رود نبود تابلوی راهنما برای پیدا کردن آرامگاه مشاهیری است که عمده بازدیدکنندگان به دنبال آن می گردند و همین امر سبب می شود تا مدت زمان زیادی را در این محوطه سپری کنید.

از چخوف تا تولستوی

کمی که چشم بچرخانید مقبره خالق مرغ دریایی و باغ آلبالو یعنی چخوف بزرگ را می بیند، شاید توقع تان این باشد که مقبره ای با شکوه با سردیسی از چخوف جلوی رویتان ظاهر شود اما در کمال ناباوری با قبری کوچک در گوشه ای از قبرستان مواجه می شوید که با حصارهایی مشکی احاطه شده است، اینجا جایی است که چخوف در کنار همسرش اولگا به خواب ابدی رفته است.

همسایه رو به رویی او،  «گوگول» نویسنده صاحب سبک رئالیسم انتقادی است، خالق داستان معروف «شنل» که بعدها فئودور داستایوفسکی در وصف او گفت «ما همه از زیر شنل گوگول بیرون آمده ایم».

یکی از مقبره های به غایت زیبا در این قبرستان، آرامگاه الکسی نیکلای تولستوی از نویسندگان مشهور روس است که البته با لئو تولستوی خالق رمان جنگ و صلح فرق دارد.

با توجه به اینکه ادبیات یکی از اجزای مهم میراث فرهنگی یک کشور محسوب می شود، می توان با توسعه گردشگری ادبی علاوه بر درآمد زایی و جذب گردشگر، از این میراث ارزشمند به نحوی شایسته نگهداری کرد.

قبرستان ظهیرالدوله، جاذبه ای خاموش در تهران

پاریس و لندن از جمله شهرهایی هستند که به واسطه حضور بسیاری از نویسندگان مشهور در آنجا جذابیت زیادی برای بازدیدکنندگان دارد، بدون شک تماشای خانه چارلز دیکنز نویسنده مشهور انگلیسی در لندن و یا قدم زدن در خیابان هایی که محل وقوع داستان های شرلوک هلمز بوده هر توریستی را به وجد می آورد. 

این در حالی است که یکی از جاذبه های مهم گردشگری ادبی در ایران، یعنی قبرستان ظهیرالدوله که بسیاری از مشاهیرمان در حوزه موسیقی و شعر و هنر تا ادب و عرفان در آن جا آرام گرفته اند به دست فراموشی سپرده شده است.

این گورستان در سال 77 به عنوان یک اثر ملی در سازمان میراث فرهنگی به ثبت رسید، اما خیلی ها حتی عضو شورای شهر تهران هم برای بازدید از آن با درهای بسته مواجه شده اند، در حالی که با مدیریت درست و نظارت دقیق ظرفیت بالایی برای اقتصاد شهری و جذب گردشگر دارد.

انتهای پیام/