جزییاتی تازه از حادثه منا

به گزارش گروه خبر خبرگزاری برنا، سعید اوحدی در نشست مشترک با قائم مقام بنیاد شهید که روز شنبه (13 شهریورماه) به منظور اعلام برنامه‌های ستاد بزرگداشت شهدای منا تشکیل شد، ابعاد تازه‌ای از فاجعه منا را بیان کرد و گفت:‌ سال گذشته سه فاجعه در عربستان رخ داد؛ نخست شهادت هفت هزار زائری بودند که در روز عید قربان، قربانی سوءتدبیر، کوتاهی، بی‌لیاقتی و بی‌کفایتی دست اندر کاران حج شدند. فاجعه‌ی دوم رسیدگی نکردن به مصدومان و آشفتگی در مدیریت فاجعه بود. در روز واقعه گروه‌های امدادی عربستان دو ساعت بعد وارد صحنه‌ی عملیات شدند، آمار قطعی داریم که حدود 800 زائر از کشورهای مختلف توسط امدادگران ایرانی نجات یافتند، این نشان می‌دهد اگر گروهای امدادی عربستان به موقع دست به کار می‌شدند و امکانات ساده‌ی احیا در منطقه وجود داشت، یقینا حدود 60 درصد از قربانیان امروز زنده بودند.

اوحدی ادامه داد: بیمارستان‌های عربستان در حال گذراندن تعطیلات پایان هفته بودند و مصدومان در کف سالن‌های بیمارستان رها شده بودند. اغراق نمی‌کنم، اما متاسفانه در روز فاجعه حتی یک پزشک در بیمارستان‌ها حضور نداشت، برای همین بسیاری از مصدومان در بیمارستان جان خود را از دست دادند.

 وی خاطر نشان کرد: عربستان 5 بعدازظهر روز واقعه منطقه را نظامی اعلام کرد و حتی عوامل اجرایی و امدادگران ما را دستگیر کرد. تا ساعت 2 بامداد فردای آن روز فقط صدای آمبولانس از منطقه‌ی محدود شده شنیده می‌شد و آنها تلاش می‌کردند راه را برای مراسم فردا باز کنند؛ برای همین پیکر شهدا را روی هم در 25 کانتینر قرار دادند و به دلیل نداشتن ظرفیت خالی در سردخانه‌های مکه و شهرهای اطراف، آن تریلی‌ها،ساعت‌ها و روزها زیر نور آفتاب  مانده بودند و خونابه‌ای به اندازه‌ی سه میلیمتر فضای منطقه را پوشانده بود و گروه تفحص ما در چنین شرایطی در میان حدود ۷۰۰۰ هزار پیکر در جستجوی زائران ایرانی بود.

 وی تصریح کرد: طبق فرمایشات مقام معظم رهبری در آن روزها تنها صدای رسایی که در عربستان در مقابل این همه ظلم و کوتاهی بلند شد از ناحیه‌ی جمهوری اسلامی ایران بود. هیچ کشوری تا به امروز نتوانسته جسدی را تحویل بگیرد یا اطلاعاتی از جانباختگان‌شان بدست آورد. سوال بسیاری از 39 کشور درگیر در فاجعه‌ی منا این بود که ایران چطور توانسته وضعیت پیکرهای شهدای خود را مشخص کند؟

رییس سازمان حج و زیارت گفت: دو عامل در موفقیت ایران نقش داشت؛ نخست فرمان و نهیب مقام معظم رهبری و سپس ایثار و گذشت گروه تفحص و مرکز پزشکی حج و زیارت ایران، آن‌ها حدود 20 ساعت از شبانه‌روز را در سردخانه‌ها و در شرایط تلخ، سخت و غیر قابل تحمل برای یافتن پیکر زائران ایرانی می‌گذاراند.

وی با اشاره به سخنرانی مقام معظم رهبری پس از وقوع فاجعه در تغییر رفتار عربستان، خاطر نشان کرد: زمانی که هیأت ایرانی برای مذاکره به عربستان آمد رییس هیأت مقابل به بهانه‌ی داشتن جلسه در ریاض حاضر نشد با هیأت ایرانی دیداری داشته باشد، اما به محض آن‌که رهبر معظم انقلاب در نوشهر سخنرانی کردند سعودی‌ها نیز رفتارشان را تغییر دادند و وزیر بهداشت عربستان که ریاست هیأت مذاکره‌کننده‌ی سعودی را به عهده داشت تماس گرفت و اطلاع داد با هواپیمای شخصی در سریع‌ترین زمان ممکن خودش را می‌رساند. پس از آن نیز عربستان 5 هواپیما را برای انتقال پیکرها به ایران اختصاص داد.

اوحدی افزود: خانواده‌های شهدای منا در جلسات متعدد اعلام کرده‌اند برایشان مهم است که مسببان این فاجعه محکوم شوند، به سادگی نمی‌توان از آن واقعه گذشت.

وی خاطر نشان کرد: هیچ یک از ادعای‌های عربستان تحقق نیافته و هیچ مبلغی بابت دیه به خانواده‌های 7000 شهید پرداخت نشده و سوالات و ابهامات جدی وجود دارد، مثلا این‌که چرا دولت عربستان حاضر نیست کمیته حقیقت‌یاب را با حضور نمایندگان سایر کشورها کار خود را شروع کند؟ اولین توقع بعد از آن فاجعه این بود که کشور میزبان حداقل با شهامت عذرخواهی و مقصران را محکوم کند.

وی با اشاره به علت تنظیم نشدن شکواییه واحد برای پیگیری از طریق دستگاه قضا در موضوع فاجعه منا، گفت:‌ تا کنون بیش از  410 وکالتنامه از 477 خانواده شهدای منا و سقوط جرثقیل جمع‌آوری و به زبان عربی ترجمه شده و در اختیار وزارت امور خارجه قرار گرفته است. این وزارتخانه به عنوان وکیل اختیار دارد در سطح بین‌الملل شکایت را مطرح کند. هر چند هفته گذشته در جلسه قوه قضاییه فرمت جدیدی برای شکایت از عربستان مطرح شد که با توجه با قابلیت سازمان حج قرار شده این شکایت‌ها جمع‌آوری واز طریق وزارت امور خارجه پیگری شود که ظرف یک و دو روز آینده این موضوع مشخص می‌شود.

به گفته  رییس سازمان حج و زیارت، 465 زائر در فاجعه منا جان خود را از دست دادند که 461 نفر از آن‌ها در سرزمین منا و 4 نفر دیگر در برگشت به ایران بر اثر شدت آسیب‌ها و عوارض‌ها، شهید شدند.

اوحدی با بیان این‌که جمهوری اسلامی ایران 4700 شهید را در حادثه مکه  (سقوط جرثقیل)  و منا از دست داده است و از طریق وزارت خارجه به عنوان وکیل  بازماندگان آن شهدا پیگری مباحث حقوقی  آن ماجرا است، افزود: 12 شهید در حادثه سقوط جرثقیل جان خود را از دست دادند که متاسفانه ادعای عربستان برای پرداخت دیه و تعیین سهمیه زیارت برای خانواده‌های آن‌ها هنوز به نتیجه نرسیده است.

وی ادامه داد: 39 نفر از زائران جانباخته همچنان در مقبرالشهدای مکه به خاک سپرده شده‌اند که محل مزار تمام آن‌ها شناسایی شده است.

 اوحدی تصریح کرد: از میان زائران به خاک سپرده شده در مکه، 3 خانواده درخواست انتقال پیکر شهدایشان را داده‌اند که متاسفانه به دلیل قطع روابط سیاسی تا کنون موفق به تامین خواسته آن‌ها نشده‌ایم، البته در مذاکره با مقامات سعودی این موضوع مطرح شده و آن‌ها قول داده‌اند بعد از حج ویزای این خانواده‌ها را صادر کند.

وی ادامه داد: عربستان پس از قطع روابط سیاسی ویزایی را برای خانواداه‌های شهدا صادر نکرده است. حتی در زمانی که برای یکی از خانوادها ویزا صادر شده بود که به دیدار مزار شهیدشان بروند، به محض قطع رابطه، ‌ عربستان بدون کوچکترین انعطافی این خانواده را از آن کشور اخراج کرد.

رییس سازمان حج وزیارت در ادامه درباره‌ی تعیین تکلیف دیه شهدای ایران در عربستان، گفت: پیگری‌های حقوقی از طریق قوه قضایی و وزارت خارجه در حال انجام است، اما به دلیل قطع رابطه سیاسی نوع رفتار عربستان و با توجه به این‌که این کشور در بسیاری از کنوانسیون‌های حقوقی وبین المللی عضو نیست مشکلاتی در مسیر پیگری‌های حقوقی ایجاد شده است.