یک استاد اقتصاد: سیاست‌های قیمتی بیشترین اثرگذاری را در بهینه سازی مصرف گاز در بخش خانگی دارد

به گزارش خبرنگار نفت خبرگزاری برنا، آمارها نشان می دهد که میزان مصرف گاز طبیعی در کشور ما در بخش خانگی چندین برابر استاندارد جهانی است. وقتی دلیل این امر را از کارشناسان جویا می شویم به مواردی از قبیل پایین بودن قیمت گاز در کشورمان، وجود این تصور که ما دارنده ی ذخایر عظیم گازی هستیم و تا می توانیم باید از آن ها استفاده کنیم، عدم فرهنگ سازی برای مصرف صحیح انرژی، پایین بودن استاندارد ساختمان ها و وسایل گرمایشی در کشور و مسائل اینچنینی اشاره می کنند.

دلیل این امر هر چه که باشد، اثر مخربی بر اقتصاد کشور دارد و به تعطیلی صنایع در ماه های سرد سال منجر می شود. از سوی دیگر، امکان صادرات گاز مازاد کشور که بر اثر صرفه جویی در مصرف آن به وجود می آید، وجود دارد و از این رهگذر منابع درآمدی بالایی نصیب کشور خواهد شد. 

به عقیده ی برخی، عدم گفتگو با مردم در زمینه ی صدماتی که مصرف بی رویه ی گاز به اقتصاد کشورمان می زند، یکی از دلایل اصلی بروز مشکلات فعلی در خصوص مصرف بالای گاز در بخش خانگی است.

 دولت باید در یک بستر مناسب با مردم ارتباط برقرار کند و آگاهی آن ها را در مورد ضررهایی که مصرف بی رویه گاز به اقتصاد کشور می زند، بالا ببرد. برخی معتقدند این اقدامات بدون اعمال سیاست های قیمتی و ایجاد انگیزه های اقتصادی نمی تواند در مدیریت مصرف گاز در بخش خانگی موثر باشد.

صادق علی موحدمنش عضو هیئت علمی دانشگاه در رشته اقتصاد در گفت وگو با خبرنگار گروه اقتصادی خبرگزاری برنا با اشاره به این موضوع که بدمصرفی گاز در بخش خانگی دلایل متعددی دارد و یکی از آن ها مسئله ی فرهنگ است، تصریح کرد: تصور بنده این است که میزان مصرف گاز خانگی به الگوی مصرف ارتباط دارد. فرهنگی که در جامعه در طول نسل ها شکل گرفته بر این موضوع اثرگذار است و باعث شده که ما نسبت به استفاده از منابع طبیعی خود حساسیت بالایی نداشته باشیم.

وی ادامه داد: این فرهنگ پایه و اساس همه چیز ما را شکل می دهد و بر تمامی جوانب زندگی مان اثرگذار است. متاسفانه در همه ی زمینه هایی که مربوط به استفاده از منابع طبیعی و امکانات عمومی است، مصرف سرانه در کشورمان بالاست. این یک بحث زیربنایی و اساسی به شمار می رود.

این عضو هیات علمی دانشگاه گفت: موضوع بعدی که بر میزان مصرف گاز خانگی اثر دارد، مسئله ی قیمت است. پرداخت قیمت واقعی برای انرژی باعث می شود که استفاده ی بهینه ای از آن داشته باشیم. اما وقتی گاز با قیمت یارانه ای و بسیار پایین در اختیار مردم قرار می گیرد، قطعاً انگیزه ی لازم در مردم برای صرفه جویی به وجود نمی آید.

این استاد اقتصاد دانشگاه خاطرنشان کرد: از آنجائیکه انرژی با یارانه به مردم عرضه می شود، انحراف در مصرف منابع به وجود آمده است. موضوع اصلی مربوط به همین قیمت است و هر چقدر بتوانیم قیمت ها را واقعی تر کنیم، انگیزه ی بیشتری در مردم برای مدیریت مصرف به وجود می آوریم. اگر بتوانیم قیمت بهینه ی مصرف را مشخص و آن را اجرایی کنیم، بخش زیادی از مشکلات در این حوزه حل می شود.

این عضو هیئت علمی دانشگاه در رشته ی اقتصاد خاطرنشان کرد: نباید تصور کنیم که فقط اعمال سیاست های قیمتی می تواند در مدیریت مصرف کارساز باشد. بلکه دولت نیز باید به وظایفش در این حوزه عمل کند. بهینه سازی وسایل گرمایشی و ساختمان ها از جمله اقدامات مهمی است که برای مدیریت مصرف گاز در بخش خانگی دولت می تواند در پیش بگیرد.

موحدمنش افزود: نگهداشت انرژی گرمایی در منازل مسئله ی بسیار مهمی است که باید در بهینه سازی مصرف مورد توجه جدی قرار بگیرد. اما از نظر من هیچ اصلاحی به اندازه ی اعمال سیاست های قیمتی نمی تواند انگیزه ی لازم را در خانوارها برای مدیریت مصرف به وجود بیاورد.

وی در ادامه گفت: مسئله اصلی پیک مصرفی گاز در بخش خانگی است و در بخش خانگی نیز مهم ترین عامل مصرف غیربهینه، مشترکان پرمصرف است که با سیاست قیمتی به راحتی امکان کنترل دارند. از همین رو است که تعرفه گذاری پلکانی پرمصرف ها مهم ترین روش برای مدیریت مصرف گاز در بخش خانگی در همه ایام سال است.

این استاد دانشگاه ادامه داد: در این روش به موازات افزایش مصرف، میزان پرداختی خانوارها غیر یارانه ای شده و افزایش چشم گیری می یابد. بنابراین، کسانی که مصارف معقولی دارند، هزینه ی گاز را به صورت یارانه ای پرداخت می کنند و کسانی که اضافه مصرف دارند، هزینه ی آن را به صورت واقعی تری می پردازند. این راهکارهای قیمتی می تواند در بهینه سازی مصرف موثر باشد.

انتهای پیام/