«سیم ‌و زر» انقلاب به روایت فوکو

به گزارش برنا،  برنامه «سیم وزر» که به نقد کتاب اختصاص دارد هر هفته با حضور نویسنده و مترجم کتاب های حوزه های مختلف و همچنین یک منتقد مرتبط با حوزه اختصاصی کتاب مورد نظر، پخش می شود و امروز در تازه‌ترین قسمت این برنامه « محمد آسیابانی» در گفت‌وگو با مریم نوتاش کتاب «بازخوانی آراء فوکو پیرامون انقلاب ایران» را بررسی می‌کند. 

برنامه «سیم و زر» رادیو فرهنگ در تازه‌ترین قسمت خود به بررسی کتاب «بازخوانی آرا فوکو پیرامون انقلاب ایران» با کوشش و گردآوری بهروز قمری تبریزی و ترجمه مشترک مریم نوتاش و عباس جنگ می‌پردازد. در این برنامه که از ساعت ۱۳:۳۰ امروز یکشنبه ۱۲ بهمن (۱۳۹۹) پخش می‌شود، مریم نوتاش یکی از مترجمان این کتاب پاسخگوی سوالات محمد آسیابانی (کارشناس این هفته برنامه) است.

«بازخوانی آرا فوکو پیرامون انقلاب ایران» شامل ترجمه مقالاتی حول نوشته‌های میشل فوکو درباره انقلاب اسلامی ایران است که با مقدمه و همچنین با محوریت مقاله «رعدی در آسمان آبی؛ انقلاب ایران در اندیشه فوکو» دکتر بهروز قمری تبریزی استاد مطالعات خاورمیانه دانشگاه پرینستون با ترجمه مریم نوتاش و عباس جنگ با شمارگان ۵۰۰ نسخه ،۲۰۷ صفحه و بهای ۵۵ هزار تومان توسط نشر بزنگاه در دسترس مخاطبان قرار گرفته است.

میشل فوکو اندیشمند نامدار فرانسوی دو بار در کوران مبارزات انقلابی مردم به ایران سفر کرد. نخستین بار از ۱۶ تا ۲۴ سپتامبر یعنی ۲۵ شهریور تا دوم مهر ۱۳۵۷ و بار دوم از نهم تا ۱۵ نوامبر ۱۹۷۸ یعنی ۱۸ تا ۲۴ آبان ۱۳۹۸ بود. او در این سفرها در تهران، قم و آبادان با برخی از رهبران ملی و دینی و گروه‌های مختلفی که در انقلاب دست داشتند ملاقات کرد.

فوکو پس از این سفرها مقالات ستایش آمیزی درباره قیام مردم ایران نوشت که پیش از ۲۲ بهمن ۵۷ در رسانه‌ها منتشر شدند. متن فرانسه همه این مقالات در جلد سوم از مجموعه نوشته‌های پراکنده فوکو منتشر شدند.

ترجمه فارسی این مقالات نیز در کتاب کوچکی به اسم «ایرانی‌ها چه رویایی در سر دارند؟» به قلم حسین معصومی همدانی توسط نشر هرمس منتشر شد. ما برای فوکو این مهم بود که انقلاب ایران یک انقلاب دینی غیرسکولار است. فوکو دید که ایرانی‌ها بدون ترس از مرگ با گاردی‌های تا بن دندان مسلح محمدرضا شاه پهلوی روبه‌رو و کشته می‌شوند و این برایش اهمیت داشت. مهم‌تر از اینها البته این بود که گویا به نظر فوکو انقلاب ایران صدای «دیگری‌ها» در حکومت پهلوی است و قرار است حقوق همه اقلیت‌ها را پاس بدارد.

برخی عقیده دارند که فوکو بعدها از عقاید خود پیرامون انقلاب اسلامی ایران دست کشید اما بهروز قمری تبریزی در مقاله خود در این کتاب اثبات کرده که فوکو نه تنها این کار را نکرد بلکه اندیشه‌های او پیرامون انقلاب اسلامی ایران و از جمله مبحث معنویت سیاسی او بعدها در نظام فکری‌اش پرابلماتیزه شدند.

برنامه «سیم و زر» با تهیه کنندگی فریده گودرزی و اجرای کارشناسی محمد آسیابانی و گویندگی فاطمه اسحاق تبار ساعت ۱۳:۳۰ روی موج اف ام ردیف ۱۰۶ مگاهرتز از رادیو فرهنگ پخش می شود.