درخشش در پله اول /وقتی که از التهاب یک نقش سربلند بیرون می آیی/ستاره پسیانی و الهام اخوان دوزیست های سینما!

فیلم سینمایی «دوزیست» به کارگردانی برزو نیک نژاد جدا از مباحث مرتبط با کارگردانی، فیلمنامه و ... از منظر بازیگری نیز قابل بحث است. اگر به تیم بازیگری برزو نیک نژاد نیم نگاهی داشته باشیم به چند نسل بازیگر متفاوت بر می خوریم که اتفاقا هر یک ستاره های ادوار خودشان بوده و هستند و در این میان برزو نیک نژاد با جسارت تمام ملتهب ترین شخصیت فیلمش را به بازیگری سپرده است که پیش از این در این هیبت دیده نشده است.

از سعید پورصمیمی گرفته تا جواد عزتی، هادی حجازی فر، پژمان جمشیدی و البته مانی حقیقی از یک سو و از سوی دیگر ترکیب ستاره پسیانی و الهام اخوان نشان از این دارد که اساس انتخاب بازیگر در این فیلم سینمایی بر چند فاکتور متفاوت بنا گذاشته شده است.

نیک نژاد در قدم اول رنگ آمیزی کاراکترها را براساس فیلمنامه اش به دوش بازیگرانی انداخته است که شاید به لحاظ نوع و جنس بازی تنوع بسیاری در اجرای نقش دارند و همین فاکتور کمک کرده است که در یک فیلم سینمایی شاهد بازی هایی با رنگ و لعاب متفاوت به لحاظ جنس و حتی گونه اجرا باشیم.

اینکه ستاره یکی دو دهه گذشته؛ سعید پورصمیمی با این سبک و سیاق در بازیگری روبه رو می شود و در موقعیت داستان ایفاگر شخصیتی فان با شناسنامه ای پر از درد است و از سوی دیگر جواد عزتی در مقام قهرمان قصه برزو نیک نژاد تلخی هایی دوست داشتنی در چهره و بازی اش  دارد و هادی حجازی فر با گریم و نوعی دیگر از بازیگری متفاوت با همیشه اش دیده می شود و پژمان جمشیدی این بار در چارچوب مشخص شده ای ایفای نقش می کند و از هرگونه حرکات اضافی خودداری می کند، نشان از این دارد که بازیگری در فیلم «دوزیست» یکی از دغدغه های پر وسواس کارگردان بوده است.

در لحظاتی که درام این فیلم راه می افتد و کار کم کم  به تراژدی نزدیک می شود، به یکباره هادی حجازی فر  رنگ عوض می کند تا مشخص شود کارگردان «دوزیست» روی نمودار بازیگری در این فیلم طراحی ویژه ای داشته است تا این قصه ی پربازیگر که براساس تنوع کاراکترها در فیلمنامه انتخاب بازیگر داشته است برپایه نوع بازی ها نیز کارگردانی و انتخاب میزانسن شود.

از سویی دیگر در بازی بازیگران زن این فیلم شاهد حضور  ستاره پسیانی هستیم که مثل همیشه در ایفای یک رئالیته جادویی، نان سالها بازی در تئاتر را می خورد. جسارتی که نیک نژاد در سپردن ملتهب ترین نقش فیلمش به الهام اخوان دارد، به جسارت کارگردان و تعلیقی که حتی در انتخاب بازیگر برای گم کردن ذهن مخاطب از داستان فیلم دارد برمی گردد.

با ورود شخصیت مریم به قصه «دوزیست» این تصور پیش می آید که قرار است یک داستان انحرافی از زبان این شخصیت به موازات قصه محوری فیلم کلید بخورد اما به یکباره شخصیت مریم نقطه عطف داستان «دوزیست» می شود. تردیدی نیست که دیده شدن در میان این تیم بازیگری برای یک بازیگر تازه از راه رسیده که البته سینما را پیش از این، از پشت دوربین دنبال می کرده است حتما کار راحتی نیست.

اخوان خوب می داند که راهکار دیده شدن در این فیلم، بازیِ به اندازه و عدم خروج از چارچوب کاراکتر است. او در این مقام برعکس دیگر شخصیت ها به واسطه تعریف کاراکتر در قصه، نه فرصت شلنگ تخته دارد و نه نقش به او اجازه بازی اضافه ای می دهد. برعکس بسیاری از بازیگران تازه وارد سینما که از فرصت دیده شدن به اشتباه سود نامرغوب می برند، او در تمام سکانس های بازی اش، اجرایی به اندازه و کاملا دخترانه دارد که تماشاگر را هم به لحاظ جغرافیای قصه و هم جایگاه اجتماعی کاراکتر کمک می کند به خصوص در لحظه ای که شخصیت دوست پسر سابقش حضور پیدا می کند در یک سکانس محدود شاهد این هستیم که او در موقعیتی جدید حتی نوع بازی اش را تغییر می دهد.

اینکه تو بتوانی در این چیدمان ویترین بازیگری، گیلم خود را از آب بیرون بکشی قطعا به هدایت کارگردان و مراقبت از نقش در لحظات مختلف فیلم برمی گردد.

جدا از کارگردانی نیک نژاد که در یادداشتی با تیتر «کارگردانی که به دنبال سیمرغ بازیگرانش می گردد» منتشر شد، بی تردید ریسک کارگردان در استفاده از بازیگر جوان در نقشی با این مختضات نیز قابل توجه است.

پیروز قهرمانی