جایزۀ کتاب سال با «بومی سازی رئالیسم جادویی در ایران» به انتشارات علمی و فرهنگی آمد

به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، نویسندگان کتاب «بومی‌سازی رئالیسم جادویی در ایران» بر این باورند که نداشتن شناخت کافی از ژانر رئالیسم جادویی و کم‌اطلاعی و یا بی‌توجهی به قابلیتهای فرهنگ بومی را می‌توان از جمله دلایل عدم شکل گیری رئالیسم جادویی در ایران دانست. نویسندگان این کتاب معتقدند:

نگاهی گذرا به ادبیات عامه و کهن فارسی نشان می‌دهد که عناصر جادویی در تار و پود بسیاری از این آثار تنیده شده است. دیو، آل، مردآزما، دوالپا، جن، پری، پری دریایی، ابوسلامه، نسناس، روئین‌تنان، قهرمانان پرنده، قهرمانان دوزیست، قهرمانانی که توانایی پنهان کردن خود و یا دیگران را دارند و یا قادر به طی طریق جادویی هستند، تنها بخشی از موجودات جادویی این آثار ارزشمند محسوب می‌شوند. نویسنده رئالیسم جادویی می‌تواند بخشهایی از ویژگیهای این حکایات مکتوب و شفاهی را در داستان خود استفاده کند. همچنین انواع طلسمات، تعویذها، کتابهای جادویی، اشیاء و حیوانات جادویی نیز می‌توانند بهانه‌ای برای پیوند میان داستان رئالیسم جادویی و ادبیات کهن قرار بگیرند. همه اینها در کنار باورهای فراواقعی مردم مناطق مختلف ایران می‌توانند زمینه بومی‌سازی رئالیسم جادویی را فراهم آورند.

نویسندگان این کتاب کوشیده‌اند ابتدا از طریق بررسی گوشه‌هایی از آثار ارزنده پژوهشگران غیرایرانی و دقت در پایان‌نامه‌ها، تحقیقات و مقالات فارسی و لاتین، ابعاد مختلف رئالیسم جادویی را به مخاطب خود ارائه دهند و سپس ضمن کنکاش عناصر جادویی در باورها، آیین‌ها، قصه‌های عامه و حکایات و قصه‌های کهن ادبیات فارسی و گفت و گو با دو تن از صاحبنظران این حوزه، راهکارهای انعکاس جبنه‌های جادویی مواریث فرهنگ بومی، در داستانهای رئالیسم جادویی فارسی را  بیان نمایند و همچنین، زمینه بومی سازی این شیوه داستانی در ایران را بررسی کنند.

در بخش اول این کتاب با  عنوان شناخت رئالیسم جادویی، مفاهیم و نظریه‌ها، فنون ادبی رئالیسم جادویی و نویسندگان برجسته غیرایرانی متأثر از سبک رئالیسم جادویی معرفی می‌شوند و در بخش دوم کتاب با عنوان رئالیسم جادویی و بومی‌سازی در ایران، داستان‌نویسان ایرانی متأثر از رئالیسم جادویی، باورها، آیین‌ها و ادبیات عامه و کهن عارفانه، عاشقانه، حماسی و اسطوره‌ای ایرانی کندوکاو می‌شوند. این پژوهش، همانگونه که از نامش پیداست، تنها درآمدی است بر موضوع مهمی چون بومی‌سازی رئالیسم جادویی در ایران، بی‌شک نهادینه کردن این مهم، نیاز به تحقیقات جامع‌تر و ورود صاحبنظران ارجمند به این حوزه دارد.