طرحی نو؛ لازمه احیای صنعت فرش

چندی پیش که کریستیانو رونالدو همراه با تیم النصر برای بازی با پرسپولیس، در چارچوب رقابت‌های جام باشگاه‌های آسیا به ایران سفر کرد، رضا درویش مدیرعامل باشگاه ایرانی به او و سادیو مانه (هم تیمی رونالدو) دو تخته فرش نفیس اهدا کرد. فرش‌هایی از ابریشم خالص که بهترین نوع متریال به کار رفته برای فرش دستباف ایرانی محسوب می‌شود و در بازار جهانی طرفداران بسیار زیادی دارد.
نقش این فرش‌ها، به «نقش باغی» یا «گل و مرغی» در صنعت فرش معروف است که از نقوش پرطرفدار قالی قم به حساب می‌آید.
ابعاد این فرش یا به عبارت دقیق‌تر، قالیچه ۳ متر است و قیمت حدودی آن با توجه به برند تولید کننده‌اش نهایتا ۴۰ هزار دلار تخمین زده می‌شود.
این قالیچه با توجه به حضور یکی از چهره‌های شناخته شده فرش ایرانی، متعلق به برند میرزا زاده است و از طرف او به تیم پرسپولیس برای هدیه دادن به رونالدو و مانه اهدا شده بود.
کار به خوب یا بد بودن اقدام درویش و همراهانش که در فرودگاه فرش‌ها را اهدا کردند، ندارم و قصدم از بیان این نکته در ابتدای این یادداشت اشاره‌ای به نوآوری از این طریق برای معرفی فرش نفیس و پر ارزش ایرانی به جهان‌است.
سال‌هاست که صنعت فرش کرمان علی‌رغم ظرفیت‌های فراوان و پتانسی‌های بی‌شمارش با ورشکستگی مواجه شده است و هیچ راهی هم نتوانسته این صنعتِ قدیمی را نجات دهد چرا که روش‌های ارائه شده، بی‌بازده و سنتی بوده و در بازار‌های امروز دنیا جلب توجهی نمی‌کند و خریداری ندارد و همین مسئله سبب شده تا علاوه بر پای کار آمدن استانداران، نمایندگان و ... در دولت‌های مختلف و حمایت بی‌چون و چرا از این صنعت، نتوانند آن را احیا کنند و به سبکی که شایسته است، عرضه نمایند و فقط مسکن‌هایی کم‌اثر و مقطعی تزریق کرده‌اند و رفته‌اند.
فرش کرمان امروز بیش از هرچیز دیگری به طرحی نو و نگرشی جدید برای عرضه نیاز دارد تا مجددا بتواند جایگاه خود را در بازار‌های جهانی و منطقه‌ای باز پس گیرد.
این فرش و تجارتش که روزگاری به سلطان فرش‌های جهان شهره بود و افرادی از بلغارستان، یونان، انگلستان و هندوستان در راه‌اندازی کارخانه فرش در کرمان نقش داشته‌اند حالا با خاموشی مطلق روبه‌روست.
امروز دیگر روش‌های کهنه برای فروش و بازاریابی این فرش با اصالت جواب نمی‌دهد چرا که تکنولوژی تحولی شگرف در مراودات تجاری افراد ایجاد کرده است.
حالا و اکنون باید دلسوزان صنعت فرش با حمایت دولت و همراهی یک شرکت قدرتمند از بخش خصوصی بنشینند و با هدایت اساتید علم بازاریابی، طرحی نو برای فروش، این کالای گرانبها در اندازند و با نگرشی جدید به سمت فروش فرش بروند.
شاید اقدام جالب توجه شهرام میرزازاده تاجر و صادرکننده فرش با اهدا یک قالیچه نفیس به رونالدو بتواند الگویی شود برای کسانی که دل در گرو احیا فرش کرمان دارند.
الگویی که قطعا هم در داخل بازار فرش را تکان می‌دهد و هم در خارج و زمینه فروش این کالای قیمتی را به کشور‌های دیگر با روشی ویژه فراهم می‌کند.
البته قطعا تحریم‌ها، صادرکنندگان فرش را با مشکلاتی گلاویز خواهد کرد که این مهم نیز با یافتن بازار‌های جایگزین تا حدود زیادی قابل حل خواهد بود.
اما قوانین سخت گیرانه صادراتی تدوین شده از سوی وزارت اقتصاد هم چالش دیگری است که باید دولت در این زمینه به کمک صادرکنندگان فرش که یک کالای هنری است، بیاید.
ضمن آن که در بازار‌های جهانی، فرش‌های ابریشم مشتری‌های پروپاقرص‌تری دارند و با توجه به قیمت بالای ابریشم لازم است که دولت کمک کند تا ابریشم با قیمت مناسب‌تری به دست بافندگان برسد.
یک چالش اساسی دیگر که در حوزه فرش با آن دست و پنجه نرم می‌کنیم فقدان آموزش حرفه‌ای این هنرِ جذاب است.
بافنده‌های با تجربه، ماهر و کارکشته به دلیل کسادی بازار و بیماری‌های جسمانی عمدتا کار را تعطیل کرده‌اند و کارگاه‌های‌شان را نیز به حال خود گذاشته و به جهت کهولت سن حوصله آموزش این هنر را هم ندارند.
از طرف دیگر به دلیل آن که در سالیان اخیر هنر قالیبافی نتوانسته درآمدزا باشد، کسی را جذب نکرده و با فقدان شدید نیروی انسانی توانمند مواجه است. کمبود بافنده آن هم در شرایطی که آموزش این رشته جدی گرفته نشده، یک معضل اساسی است و برای این مهم نیز وزارت علوم باید چاره‌اندیشی کند تا از دانش همان بافنده‌هایی که در قید حیات هستند و مشغول فعالیت، با شگرد‌های روز استفاده شود برای تربیت و پرورش نسل جدیدی از قالیبافان.
اگر هنر قالیبافی در کرمان جدی گرفته نشود و همین حالا برای آن حرکتی عاجل صورت نگیرد، مطمئنا همانند هنر شالبافی و ترمه‌بافی نابود خواهد شد.
انتهای پیام