درمان بی‌اختیاری ادرار، به زمان نیاز دارد

خبرگزاری برنا ایلام، بی‌اختیاری ادرار از هر نوعی که باشد، محدودیت‌های زیادی برای فرد ایجاد می‌کند. افرادی که از این مشکل رنج می‌برند، نمی‌توانند راحت و بی‌دغدغه از خانه بیرون بروند یا حتی در مهمانی‌ها و فعالیت‌های عمومی ‌شرکت کنند چراکه مدام باید مثانه خود را تخلیه کنند.

 امروزه روش‌های متعددی برای رفع بی‌اختیاری ادرار وجود دارد در این میان، تبلیغاتی در مورد روشی دیده می‌شود که ادعا می‌شود بدون درد و خونریزی مشکل بی‌اختیاری را حل می‌‌کند، اما آیا واقعا چنین روشی وجود دارد؟

وی به انواع بی‌اختیاری ادرار در افراد مبتلا به این بیماری اضافه کرد: بی‌اختیاری ادراری را می‌توان به 4 گروه تقسیم کرد؛ از شایع‌ترین انواع آن «بی‌اختیاری از نوع استرس» است که به علت افزایش فشار شکمی و به دنبال سرفه، عطسه، خندیدن، بلند کردن اشیاء سنگین یا حرکات ورزشی ایجاد می‌شود. «بی‌اختیاری از نوع اضطرار» باعث می‌شود فرد با پر شدن مثانه برای رفتن به دستشویی احساس فوریت داشته باشد، طوری که نتواند خود را کنترل کند و تا قبل از رسیدن به دستشویی ادرارش خارج شود.

نوع سوم بی‌اختیاری، «سرریز‌کننده» است که بر اثر انسداد مثانه یا از دست رفتن خاصیت ارتجاعی و عضلانی آن ایجاد می‌شود؛ یعنی مثانه به یک کیسه معمولی تبدیل می‌شود و هر زمان ادرار به حجم بیش از حدی برسد، آن را سرریز می‌کند. «بی‌اختیاری کامل» هم ممکن است بر اثر صدمه یا قطع شدن گردن مثانه ایجاد شود. این بیماران کاملا بی‌اختیار هستند؛ یعنی در هر زمان و شرایطی ادرار از مثانه‌شان خارج می‌شود. بیشتر مبتلایان به بی‌اختیاری ادرار خانم‌ها هستند.

هریک از انواع بی‌اختیاری ادرار، روش‌های درمانی مختلفی دارد بنابراین قبل از انتخاب روش مناسب، باید دلیل بی‌اختیاری تشخیص داده شود. به این منظور پزشک سونوگرافی، نوار مثانه و سیستوسکوپی (اندوسکوپی داخل مجرا و مثانه) درخواست می‌کند. «پد تست» و «چارت‌های تخلیه ادرار» نیز مشخص می‌کنند که آیا شکایت بیمار از بی‌اختیاری حقیقی است یا تصور می‌کند دچار بی‌اختیاری است. در پد تست، بیمار باید از پوشک یا نوار بهداشتی مخصوصی استفاده کند و برای یک تا چند ساعت مایعات بنوشد اما ادرار نکند. سپس میزان رطوبت پد اندازه‌گیری می‌شود.

در چارت‌های تخلیه ادرار نیز باید فواصل ادرار و حجم آن را طی شبانه‌روز ثبت شود. علاوه بر اینها، سابقه بیماری‌های مغزی مثل پارکینسون، سکته مغزی، دیسک کمر، برداشتن رحم یا هیسترکتومی و تعداد دفعات‌زایمان نیز باید در نظر گرفته شوند و فرد کاملا از لحاظ حس منطقه لگنی بررسی شود.

بعد از تشخیص علت بی‌اختیاری ادرار، پزشک سعی می‌کند راحت‌ترین و کم‌عارضه‌ترین روش درمان را در نظر بگیرد. به همین دلیل اغلب در مرحله اول از دارودرمانی استفاده می‌شود. بیماران باید صبور باشند و با پزشک خود همکاری کنند. متاسفانه خیلی از افراد زمانی به پزشک مراجعه می‌کنند که دیگر وضعیت برایشان قابل‌تحمل نیست. از طرفی انتظار دارند در عرض یک هفته درمان شوند درحالی که رسیدن به نتیجه دلخواه زمان می‌برد.

اگر بی‌اختیاری ادرار با گذشت حدود 3 ماه به دارودرمانی جواب ندهد، باید از روش‌های درمانی دیگر استفاده کنیم. یکی از این روش‌ها جراحی است که به شیوه‌های مختلفی انجام می‌شود. جراحی باز را می‌توان از ناحیه واژن، روی شکم یا هر دو ناحیه همزمان انجام داد. این جراحی‌ها از روش‌های درمانی قدیمی‌تر محسوب می‌شوند اما هنوز هم برای بعضی بیماران مناسب‌ترند.

دکتر حمزه‌ای اصفهانی، متخصص کلیه و مجاری ادراری دانشگاه علوم پزشکی ایلام