کشف یک مسجد سلجوقی مدفون شده در استان

 به گزارش خبرگزاری برنا ؛ سید محمد حسینی گفت : در حین عملیات عمرانی شهر آستانه که با هماهنگی اداره کل میراث فرهنگی استان و حضور ناظر مقیم ویژه در حال اجرا است، طی ماه گذشته تعدادی اثر تاریخی شامل یک ظرف فلزی هفت‌جوش سلجوقی، چندین تنبوشه یا گنگ که به عنوان لوله برای انتقال آب استفاده می‌شده و تعدادی ظروف سفالی و اشیای فلزی به دست آمده که باعث شد تا حساسیت اداره کل میراث فرهنگی استان در خصوص نظارت بر عملیات بیشتر و همچنین روند اجرایی آن به دقت بیشتری ادامه یابد و پیمانکار و کارفرما نیز متعهد به انجام کار طبق تصمیمات اداره کل میراث فرهنگی در هر مرحله شده‌اند. 

وی ادامه داد: در طی چند روز گذشته نیز کندمان اداره کل آب و فاضلاب منجر به کشف بقایای یک مسجد در لایه‌های شهر باستانی کرج ابودلف شده و جز ظاهر شدن بقایای بنای این مسجد تعداد قابل توجهی اشیا باستانی نیز به دست آمده است.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان مرکزی گفت: این بنا بقایای مسجدی متعلق به دوره تاریخی سلجوقیان است و اشیا قابل توجهی که به دست آمده نیز آثاری چون یک کتیبه گچی لعاب‌دار به خط کوفی، یک کاشی محرابی فیروزه‌ای رنگ که بسیار منحصر به فرد است و تعداد کمی از این نمونه در سراسر کشور به دست آمده، تعدادی کاشی زرین‌فام و قالبی سلجوقی، تعدادی ظروف سفالی مثل پیسوز، صبوحی و آبخوری و همچنین خمره‌های بزرگ که همگی مورد استفاده در مساجد بودند.

حسینی در خصوص ارزش تاریخی این آثار اضافه کرد: مشخصاً این آثار مربوط به لایه‌های زیرین شهر آستانه و بقایای شهر کرج ابودلف هستند که از شهرهای مهم دوره اسلامی است و از قرن دوم هجری شکل گرفته و همچنین یکی از تأثیرگذارترین شهرها در تاریخ اسلامی ایران است.

وی همچنین در خصوص تصمیمات اتخاذ شده در خصوص عملیات عمرانی گفت: در حال حاضر با هماهنگی‌های به عمل آمده و دستور دادستانی کار حفاری متوقف شده و مقرر گشته تا پس از برگزاری جلسات، نحوه پیشبرد کار از طریق سازمان‌های مربوطه مورد بررسی قرار گیرد تا بتوان بدون آسیب رساندن به این گنجینه تاریخی عیان شده کار عملیات عمرانی را نیز به انجام رساند.

حسینی اظهار کرد: این گنجینه عیان شده یک گنجینه ملی است و با توجه به اهمیت آثار و اشیا به دست آمده اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان مرکزی بر حفظ و صیانت این گنجینه آثار و انجام کاوش‌های نجات‌بخش آثار تاریخی در محل تأکید دارد. 

وی ادامه داد: این موضوع نیز باید مورد توجه باشد که ادامه عملیات عمرانی و حفاری از این به بعد با انجام ملاحظات بیشتر و استفاده از دست و عدم استفاده از ماشین‌آلات حفاری و راهسازی سنگین، بدون کم‌ترین آسیب به لایه‌های شهر باستانی کرج ابودلف صورت پذیرد.

در همین راستا و در معرفی شهر تاریخی کرج ابودلف، کارشناس باستان‌شناسی معاونت میراث فرهنگی استان و مؤلف کتاب سکه‌های طلای عباسی و اغالبه کرج ابودلف نیز گفت: کرج که امروزه به نام آستانه معروف است، از شهرهای کهن و شناخته شده نیمه غربی ایران محسوب می‌شود.

اسماعیل شراهی ادامه داد: تا حدود سال 190 هجری، در منابع تاریخی نشان چندانی از این شهر که پیشینه آن دست کم به دوره ساسانی باز می‌گردد دیده نمی‌شود، کرج در دوره ساسانی تا اوایل اسلام یک روستا بوده و با نام‌هایی مانند بوهین کره یا کره نیز شناخته می‌شده است.

این کارشناس افزود: یکی از قدیمی‌ترین اشاراتی که منابع تاریخی به این شهر کرده‌اند مربوط به سال 68 هجری است که گروهی از خوارج پس از کشتار برخی مردم عراق عجم در کرج نیز عده‌ای از مردم را کشته‌اند.

شراهی گفت: پیش از این تعدادی اشیا و سکه دوره عباسی از این محدوده کشف و کتابی با نام سکه‌های عباسی و اغالبه کرج ابودلف نیز در رابطه با این شهر تاریخی توسط اداره کل میراث فرهنگی استان به تألیف و طبع رسیده و کشفیات جدید اهمیت کاوش‌های هرچه بیشتر در این محدوده را نشان داد، امیدواریم با مشارکت مساعد دستگاه‌های ذی‌ربط این روند تسریع و از اتلاف و صدمه به بقایای این شهر باستانی جلوگیری به عمل آید.