بحران اوکراین و ایوان مدائن!

به گزارش برنا؛ سعید شهرابی فراهانی تحلیلگر مسائل بین الملل در یادداشتی نوشت:

اوکراین که زمانی محلی برای انباشت تسلیحات موثر و قدرتمند شوروی سابق به شمار می‌رفت، به موجب توافق بوداپست و در ازای خلع سلاح، تضمین امنیت خود را به سایرین واگذار کرد. حالا و پس از موج تلاطمات اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و امنیتی طی یک دهه اخیر، اوکراین از یک چالش منطقه‌ای به بحرانی پیچیده در سطح سیستم بین المللی تغییر ماهیت داده است، به طوری که طبق نظر برخی کارشناسان، دامنه تحولات اوکراین ممکن است تا اروپا، شرق و غرب آسیا و حتی آمریکای مرکزی و جنوبی نیز کشیده شده و شاهد جنگ سرد جدیدی باشیم که ممکن است به جنگ / جنگ های مستقیم یا نیابتی قدرت‌های مدعی منجر شود.

بحران اوکراین باز هم اصل «خود اتکایی» در حوزه سیاسی-امنیتی را به اثبات رسانده است. به راستی اگر اوکراینی‌ها فرصتی داشته باشند که با دانسته های امروز و از طریق یک تونل زمان به سه دهه قبل بازگردند، آیا باز هم توافقی مانند بوداپست را می‌پذیرفتند؟

اوکراین 2022 به واقع «ایوان مدائن» دوره ما به حساب می‌آید که فهم و درک چیستی، چگونگی و سرانجام آن از «دل و دیده عبرت‌بین» ساخته است که الزاماً هم نیازمند تحصیلات عالی دانشگاهی یا حوزوی نیست! داشته‌ها و نداشته‌های امروز اوکراینی‌ها حاصل کاشته‌های دیروز آنهاست که از قرار معلوم دودش فقط به چشم خودشان نمی‌رود و مثلآً به صورت معضل انرژی، معیشت و اقتصاد اروپایی‌ها را هم متأثر می‌کند.

اگرچه نمی‌توان جلوی اظهارنظرهای مختلف در تحسین یا تقبیح رفتار روسیه یا اوکراین یا اروپا و آمریکا را در این معرکه گرفت لیکن آنچه که بیش از گفتن و نوشتن‌های تکراری و گمانه زنی و رویاپردازی به کار می‌آید بهره‌برداری صحیح از واقعیات صحنه بحران اوکراین است. فراموش نکنیم تهدید و فرصت‌های این تحولات در هم آمیخته است و کسانی قادر به دفع تهدید و استفاده از فرصت هستند که از عبرت‌های مسلّم و قطعی شده تخطی نکنند. صحنه اوکراین می‌تواند کلاس درس خوبی برای یادگیری نحوه افول قدرت‌های بزرگ و بازیگرانی باشد که لقمه بزرگتر از دهان برمی‌دارند و پای خود را از گلیم‌شان درازتر می‌کنند!

انتهای پیام/