سی روز سی استفتاء

به گزارش گروه جوان و جامعه خبرگزاری برنا، می توانید سوال های خود را در بخش نظرات زیر این پست مطرح کرده و پاسخ آن را چند روز آینده از آیت الله بیات زنجانی در همین بخش دریافت کنید.

سؤال: فاصله محل سکونت تا محل تحصیلم حدود 70 کیلومتر است و هر روز به محل تحصیلم می روم و می آیم؛ فلذا حکم نماز و روزه ام چیست؟

پاسخ: به دلیل اینکه “تحصیل” کار شما محسوب می گردد، هم نمازتان کامل بوده و هم روزه هایتان را باید بگیرید.

سؤال: اینجانب دارویی میخورم که باید همراه با آن آب زیادی در طول روز بنوشم. به همین دلیل، بنا به تشخیص پزشک گرفتن روزه حتی یک روز، می تواند برای من عوارض داشته باشد و ایشان تأکید شدید دارد که روزه گرفتن برای من در این شرایط بسیار خطرناک است. اما خودم با روزه گرفتن اذیت نمی شوم و زیاد احساس تشنگی نیز نمیکنم. با این شرایط تکلیف من چیست؟

پاسخ: با توجه به اینکه در تشخیص عوارض، نظر پزشک متخصص و معتمد بر مریض مقدم است، باید مطابق نظر او عمل کرد و در صورتی که این مریضی تا رمضان آینده بهبود نیافت، روزه های گرفته نشده قضا ندارد اگرچه فرد می بایست بابت هر روز روزه، یک مد طعام به عنوان فدیه بپردازد.

سؤال: حکم روزه مسلمانان در کشورهای واقع در نیمکره شمالی کره زمین مثل آلمان, سوئد, بلژیک, نروژ و … که در تابستان طول روز از 18 ساعت تا 23 ساعت هم میرسد چیست ؟ باید اذان تا اذان رعایت گردد یا به وقت موطن اصلی بگیرند یا به وقت مکه؟

پاسخ: در فرض سؤال اگر فرد توان روزه گرفتن در ساعات طولانی را دارد، طبیعی ست که باید روزه بگیرد، در غیر اینصورت اگر امکان سفر دارد، باید هر روز پیش از اذان ظهر از حد ترخص خارج شده، افطار نموده و بازگردد و در روزهای کوتاه تر سال روزه های نگرفته اش را قضا کند. در غیر اینصورت اگر روزه گرفتن برای فرد عادتاً قابل تحمل نبوده و او را دچار ضرر و عسر و حرج کند نباید روزه بگیرد، اگرچه تظاهر به روزه خواری نکرده و در روزهای کوتاه تر نیز روزه هایش را قضا کن.

سؤال: مسلماً هر چه ارتفاع بالا رود افق دید انسان وسیعتر شده و احتمال رؤیت هلال بیشتر می شود. آیا رؤیت هلال از هواپیما و بالای کوه و تپه و ساختمان مرتفع و امثال اینها برای مناطق مجاور در جایی که هلال در آنجا به این نحو رؤیت شده باعث اثبات اول ماه می شود؟

پاسخ: رؤیت هلال ماه در یک منطقه برای تمام مناطقی که با محل رؤیت ماه، شب مشترک دارند کفایت کرده و حجّت است.

پاسخ: در فرض سؤال اگر فرد توان روزه گرفتن در ساعات طولانی را دارد، طبیعی ست که باید روزه بگیرد، در غیر اینصورت اگر امکان سفر دارد، باید هر روز پیش از اذان ظهر از حد ترخص خارج شده، افطار نموده و بازگردد و در روزهای کوتاه تر سال روزه های نگرفته اش را قضا کند. در غیر اینصورت اگر روزه گرفتن برای فرد عادتاً قابل تحمل نبوده و او را دچار ضرر و عسر و حرج کند نباید روزه بگیرد، اگرچه تظاهر به روزه خواری نکرده و در روزهای کوتاه تر نیز روزه هایش را قضا کند

سؤال: بنده قبل از ماه مبارک رمضان خیلی سیگار می کشیدم. در این ماه فریضه روزه را به طور صحیح ادا نموده ام، اما با نهایت تلاشی که در ترک سیگار داشته ام، روزی یک عدد سیگار میکشم. همه تلاشم را در رعایت صحیح سایر احکام روزه داشته ام. آیا روزه من باطل است؟

پاسخ: احتیاط واجب آن است که سیگار روزه را باطل می کند و باید تلاش شود که در صورت عدم توان ترک، زمان استعمال آن به بعد از اذان مغرب موکول شود.

سؤال: کسانی که سندرم دان دارند (منگولیسم که نوعی عقب ماندگی ذهنی است) و معمولاً از نظر مالی هم محجور هستند، از نظر سایر تکالیف دینی (نماز و روزه و …) چه وظیفه‌ای دارند و آیا اصلا تکلیفی بر عهده آنها می باشد؟

پاسخ: تکالیف الهی برکسانی واجب است که دارای بلوغ، قوه عقل(توان تشخیص حسن و قبح) و قدرت (توان انجام تکالیف) باشند. بنابراین اگر فرض سؤال از یکی از سه عنصر مذکور محروم باشد، تکلیفی ندارد

سؤال: بنده شب به قصد اینکه قبل از اذان صبح از خواب بیدار شده و غسل می کنم، خوابیدم و حتی ساعت را هم کوک کردم ولی متأسفانه از خواب بیدار نشدم و زمانی از خواب بیدار شدم که اذان گفته بود؛ آیا می توانم امروز روزه بگیرم؟

پاسخ: در فرض سؤال اگر فرد عادتاً و به صورت معمول در زمان اذان صبح و یا پیشتربواسطه صدای ساعت از خواب بیدار می شده و خواب نمی مانده، باید روزه بگیرد ولی در ماه مبارک رمضان برای روزه فردایش باید غسل کند.

سؤال: پیشتر فتوائی از حضرتعالی منتشر شد که در آن نوشیدن آب به اندازۀ سد رمق برای فرد روزه داری که گرفتار عطش شدید شده، مجاز دانسته شده بود؛ سؤال اینجانب این است که این تشنگی و عطش، آیا هر تشنگی و عطشی را شامل می شود یا مرز معینی دارد؟

پاسخ: کمااینکه در اظهارنظر و استدلال آن مفصلاً توضیح داده شده بود، این موضوع فرد روزه داری را شامل می شود که عطشی شدید بر او عارض شده در حالی که سابقۀ مریضی عطش و امثالهم را نیز ندارد و در این عطش، خوف جان و یا احتمال ضرر و زیان(عسر و حرج) قابل توجه او را تهدید می کند؛ اینجاست که مطابق روایات معتبره، نوشیدن آب به اندازۀ سد رمق اجازه داده شده و نه بیشتر و آن هم برای برطرف کردن خطر احتمالی ست. در اینجا روزه باطل نیست و قضا هم ندارد اگرچه فرد می تواند احتیاطاً این روزه را قضا کن.

سؤال: چشمان بنده خیلی ضعیف بوده و عمل کردم. برخی از دکتر ها روزه گرفتن را منع کرده و بسیاری دیگر، می گویند اشکالی ندارد. در عرف نیز بعضی می گویند ضرر دارد بعضی دیگر می گویند خیر. حکم بنده چیست؟

پاسخ: تکلیف بر عهده شخص مکلف است. در صورتی که از حرف اظهارنظر کنندگان از هر یک از دو طرف اطمینان بیشتری به دست می آید، باید به همان عمل کرد

سؤال: شخصی از وطن به محل کارش که تقریبا اندازه مسافت شرعی است، و از محل کار به سفری رفته که بیش از مسافت شرعی فاصله دارد. وی پس از مراجعت از سفر قبل از اذان ظهر خود را به محل کارش میرساند نه وطن؛ آیا نماز چنین شخصی کامل و روزه اش صحیح است؟

پاسخ: در فرض سؤال در صورتی که رسیدن به محل کارش برای کار بوده باشد، نمازش کامل بوده و روزه هایش نیز صحیح است، چرا که این حکم در صورتی در محل کار صحیح است که فرد برای انجام کارش آنجا باشد و در غیر اینصورت هم نمازش شکسته است و هم روزه هایش را نمی تواند بگیرد........

روز دوازدهم

سؤال: می دانم که روزه گرفتن برایم مضرّ است اما نمی توانم از زیر بار آن شانه خالی کنم. آیا می توانم این فریضه را انجام دهم؟

پاسخ: فرض سؤال اگر مطمئناً برای فرد ضرر داشته باشد، اگر روزه بگیرد مرتکب حرام شده و روزه اش باطل است

سؤال: اگر کسی سفرش معصیت باشد حکم روزه اش چیست؟ بر فرض تمامیت، آیا همه مصادیق سفر معصیت این حکم را دارند؟

پاسخ: به دلیل معصیت بودن سفر، فرد نمی تواند نمازش را شکسته خوانده و روزه هایش را نگیرد؛ بنابراین هم نمازش کامل بوده و هم روزه هایش را باید بگیرد.

سؤال: بنده دانشجوی یکی از دانشگاه های تهران بوده و در مرحله اتمام پایان نامه هستم، به مدت 5 ماه نیز از خوابگاه انصراف داده ام؛ هم اکنون در شهرستان هستم در صورت نیاز به تهران سفر میکنم. آیا بین سفر درسی و سفر غیر درسی تفاوتی از نظر شکسته و صحیح بودن نماز و روزه وجود دارد؟

پاسخ: مادامی که درس به اتمام نرسیده باشد، رفتن به دانشگاه شغل محسوب می گردد؛ بنابراین نمازها کامل بوده و روزه ها را هم باید بگیرید، مگر اینکه سفر به تهران جنبه درسی نداشته باشد که در اینصورت نمازها شکسته بوده و روزه ها را نمی توان گرفت.

*این سوال و جواب ها تا پایان ماه رمضان در همین لینک ،هرروز به روز می شود .