قربانی یا مقصر؛ مسئله جامعه این است

گروه اجتماعی خبرگزاری برنا: آمار جرم های کیفری و همچنین خودکشی و تجاوز به عنف تا سال 93 که توسط قوه قضاییه اعلام شده است، از افزایش شدید تجاوز به زنان و دختران در چند سال اخیر در ایران خبر می‌دهد .این درحالی است که در چند هفته اخیر نیز خبرهای مربوط به تجاوز به زنان در نقاط مختلف کشور،  ترس و نگرانی های جدید را در دل بسیاری از زنان ایجاد کرد. اما شاید دردناک تر از این آمار واخبار، سکوت زنان قربانی تجاوز به دلیل ترس تردشدن از اجتماع باشد.

هادی معتمدی، روانپزشک و آسیب شناش اجتماعی، با اشاره به اینکه زنان در مسئله تجاوز همیشه قربانی هستند به خبرنگار برنا می گوید: در فرهنگ ما و فرهنگ مشابه به لحاظ اینکه حقوق افراد کاملا شناخته شده نیست، نه تنها در بحث تجاوز بلکه در همه مباحث قربانی مقصر است مثلا در تجاوز زن مقصر شناخته می شود. حتی گاه وقتی کار به دادگاه می کشد، فرد آسیب خورده مجرم شناخته می شود که این ناشی از تحریف قانون است، برای جبران کاستی های قانونی در این زمینه باید بحث مددکاری اجتماعی انجام شود.

این آسیب شناس اجتماعی در خصوص بحث امنیت زنان در کشور گفت: هر جا فرهنگ منطقه سست شود، امنیت زنان با مخاطره ی بیشتری رو به رو می شود روابطی مثل ازدواج سفید و روابط غلط بین دختر و پسر امنیت زنان و دختران را از بین می برد

آمار تجاوز بیشتر نشده، آمارها شفاف تر بیان می‌شود

هر چند انتشار اخبار مربوط به تجاوز در نقاط مختلف کشور در چند هفته اخیر، شائبه افزایش امار تجاوز در کشور را به ذهن می رساند، اما هادی معتمدی در این باره می‌گوید:  تجاوز در همه کشور ها زیاد دیده می شود در اروپا 20 درصد است از دختران  توسط پدرانشان مورد تجاوز قرار می گیرند، تجاوز امسال نسبت به سال های گذشته زیاد نشده است بلکه اخبار آن بیشتر به گوش می رسد. در زمان دولت احمدی نژاد دچار نقصان در زمینه اطلاع رسانی بودیم مخصوصا در بحث آسیب های اجتماعی احمدی نژاد پاسخگو نبود، اما دولت روحانی پاسخگو است و آمار در دولت تدبیرو امید درست تر منتقل می شود، اگر هنوز هم احمد نژاد رئیس جمهور بود ما در اخبار می شنیدیم که هیچ مشکلی در مملکت ما وجود ندارد. اما این بدان معنی نیست که اخبار مربوط به تجاوز برایمان عادی شود. تجاوز یک پدیده ناشی از ارتباطات ناهنجار میان افراد است.

باید زنان را در زمینه امنیت اجتماعی توانمند کنیم

اگر بخواهیم  بدانیم کدام جامعه  سالم است باید میزان امنیت زنان آن جامعه را مورد بررسی قرار دهیم،اینکه زنان در عرصه های مختلف جامعه تا چه حد احساس امنیت می کنند.جعفر بای رئیس اداره اجتماعی حوزه پیشگیری قوه قضاییه نیز در این باره به برنا می گوید:من اعتقاد دارم که زنان دارای یک اصالت هستند که خداوند در وجود آن ها نهادینه کرده است، ما نباید این خصلت را از زن بگیریم و بگوییم تو جور دیگری باید زندگی کنی.ما شاهد هستیم زنان در عرصه های مختلف اجتماعی مشغول فعالیت هستند و بسیاری از آن ها سرپرست خانوارند و شرفتمندانه زندگی می کنند اما به دلیل اوضاع اجتماعی که داریم می بینیم متاسفانه زنان با کوچکترین اتفاق احساس ناامنی می کنند و مدام در برابر خطر و سوء استفاده قرار می گیرند که این ضعف جامعه ماست.

وی اضافه می کند: ما چگونه خیلی از مهارت‌های زندگی را به دختران و زنان آموزش می دهیم، باید توانمندی را نیز به زنان و دختران آموزش دهیم، به آن ها یاد بدهیم در مواقعی که احساس خطر می کنند و مورد اذیت و آزار قرار می گیرند، بدون ترس آن را بیان کنند. متاسفانه در بسیاری از موارد هنگامی که یک زن مورد اذیت و آزار قرار می گیرد، سخنی بر زبان نمی آورد که این خیلی بد است، اگر ما زنان جامعه از چندین نسل قبل توانمند کرده بودیم، امروزه شاهد آسیب کمتری در این قشر بودیم.

وی درباره سند امنیت ملی خشونت علیه زن می گوید: به نظر من برای تدوین این سند دیر هم شده است. اگر ما زودتر چنین سندی را تدوین می کردیم، شاهد قتل های سریالی و بالارفتن آمار تجاوز در زنان نبودیم. امیدوارم این سند از لایحه و ماده قانون خارج شود و صورت عینی به خود بگیرد تا بلکه زنان جامعه ما دارای حق و حقوقی شوند و در مواقعی که مورد اذیت و آزار قرار می گیرند، بتوانند از حقوقشان دفاع کنند. من امیدوارم این سند یک اتفاق راهبردی باشد و امنیت و زندگی بدون استرس را برای زنان جامعه به ارمغان بیاورد.  البته باید از خود زنان برای تدوین این سند استفاده شود.

زنان باید احساس امنیت کنند

مجید ابهری، جامعه شناس و رفتار شناس آسیب های اجتماعی نیز درباره  افزایش خشونت های جنسی علیه زنان به خبرنگار برنا می گوید: باید کاری کرد تا زنان احساس امنیت بیشتری داشته باشند. برای زن نقش والای مادر و همسری تعریف شده است، خانم های جامعه ما، در بیرون و داخل خانه کار می کنند،  اگر احساس امنیت نداشته باشند، زندگی پر از استرس و تشویش خواهند داشت.

وی اضافه می کند: ما باید یک جارچوب در محیط کار و اجتماع برای امنیت زنان تعریف کنیم، ما در حال حاضر در جامعه ایران زن هایی را داریم که قهرمان ملی هستند، در مشاغل مردانه کار می کنند و مانند یک مرد نان آور خانه هستند، بنابراین باید برای امنیت زنان کار ویژه ای انجام دهیم.

ابهری در پاسخ به این سوال که چرا میزان تجاوز در جامعه رو به فزونی است، می گوید:ابتدا باید افراد متجاوز و کج رفتار را از لحاظ تربیت خانوادگی و بعد محیط اجتماعی مورد بررسی قرار داد، فرد در خانواده تربیت می شود و در محیط اجتماعی فرم می گیرد و بعد اینکه بگویم زنان در برخی از موارد مقصر هستند امری خلاف واقع است، رفتار مردان در موارد بسیاری باعث شده که خانم های جامعه ما احساس امنیت نداشته باشند.در واقع نداشتن تربیت خانودگی صحیح و دور بودن از اخلاقیات و ارزش ها  که فرد از اجتماع می آموزد باعث اذیت و آزار دیگران می شود .