۱۰ آذر زادروز نادر دلدار گلچین؛

نادر گلچین از نخستین خوانندگانی بود که تصنیف زیبای "مرغ سحر" را با تنظیم پایور اجرا کرد

۱۳۹۷/۰۹/۱۰ - ۱۳:۱۱:۰۱

| فرهنگ و هنر | موسیقی |

کد خبر: ۷۸۲۳۷۲

نادر گلچین از نخستین خوانندگانی بود که تصنیف زیبای مرغ سحر را با تنظیم پایور اجرا کرد

از بازیگری در تئاتر ، تا خوانندگی و جاودانگی.

به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا؛ نادر گلچین از پدر و مادری زنجانی در شهر رشت به دنیا آمد او از کودکی به موسیقی علاقه فراوانی داشت و از ۱۲ سالگی همکاری و خوانندگی با رادیو رشت را آغاز کرد که در اختیار تیپ رشت بود و زیر نظر مدیران ارتش اداره می‌شد.

همکاران وی در این رادیو عبارت بودند از علی اکبرپور (آلتو، ویلون) نادر پوردلجو(قره‌نی) و عده‌ای دیگر از هنرمندان به نام رشت که این همکاری مدتها ادامه داشت.

گلچین در سال سوم دبیرستان به هنرپیشگی روی آورد و در تاتر رشت در نمایشنامه‌های "بارگاه هارون الرشید" و "خوابهای پینه دوز" شرکت کرد و آوازهایی را در بازیگری خواند.

خودش می گفت : ضمن اینکه مقدمات صداسازی را نزد معلمی به نام "مارتروسیان" در رشت شروع کرده بودم از طریق رادیو و صفحه گرام دلشیفته صدای محمودی خوانساری، بنان و منوچهر همایون پور شده بودم.

نادر گلچین

نادر گلچین در سال ۱۳۳۸ به تهران آمد و فعالیتهای هنری خود را در اداره هنرهای زیبا و وزارت فرهنگ و هنر آغاز کرد.

خودش می گفت : به پیشنهاد نصرت اله وحدت به تهران آمدم و در آزمون ورودی وزارت فرهنگ و هنر در امتحانی که "مشیر همایون شهردار" از من گرفت پذیرفته شدم و تا سال ۱۳۵۴ کارمند وزارت فرهنگ و هنر بودم.

وی اولین برنامه خود را با ارکستر محمود تاج‌بخش (نوازنده سه‌تار و ویلون) اجرا کرد و تا سال ۱۳۵۴ در این اداره به ترتیب با ارکسترهای فرامرز پایور، عباس خوشدل، عبدالکریم مهرافشان، عماد رام و مصطفی کمال‌پورتراب همکاری کرد.

گلچین از سال ۱۳۵۰ در برنامه‌های مختلف رادیو، به ویژه برنامه ی گلهای تازه فعالیت کرد و با هنرمندانی چون:

فرامرز پایور، منصور صارمی، پرویز یاحقی، حبیب‌اله بدیعی، علی‌اصغر بهاری، جلیل شهناز، فرهنگ شریف، فضل‌اله توکل، جهانگیر ملک، هوشنگ ظریف، محمد حیدری، امیرناصر افتتاح، محمد اسماعیلی، آبتین اجلالی و منصور نریمان همکاری کرد.

حاصل این همکاریها ده برنامه گلهای تازه است.

از کارهای او که بسیار مورد استقبال‌ شنوندگانش واقع شد، اجرای آهنگ "آمد نوبهار" اثر مهدی خالدی بود که به رهبری فرهاد فخرالدینی بازسازی و با گروه کر رادیو اجرا شد.

نادر گلچین

او از نخستین خوانندگانی بود که تصنیف زیبای "مرغ سحر" را با تنظیم پایور اجرا کرد. در سال ۱۳۸۸ حسن کسایی با ارسال تقدیر نامه ای از نادر گلچین بابت این اجرا قدردانی کرد.

نادر گلچین بر اساس قراردادهای فرهنگی ـ هنری بین ایران و دیگر کشورها، همراه با ارکستر فرامرز پایور به الجزایر رفت و موسیقی میهنی ایران را به هنردوستان آن کشور معرفی کرد.

از دیگر کارهای برجسته ی این هنرمند کنسرتی بود که به نفع زلزله‌زدگان بویین‌زهرا، همراه با ارکستر عماد رام برگزار کرد. او در طول فعالیت‌های هنری خود، بیش از ۳۰۰ آواز و آهنگ اجرا کرد و در کنار کار خوانندگی، صاحب امتیاز شرکت تکثیر نوار موسیقی به نام "اوج کاست" بود.

در سالهای پس از انقلاب از صحنه موسیقی کشور کناره‌گیری کرد. خود او در این باره در مصاحبه‌ای با روزنامه همشهری گفته است:

من عضوی از وزارت فرهنگ و هنر بودم، سالها در این وزارتخانه با ارکسترهای مختلف همکاری داشتم. آن موقع به اقتضای جوانی حس و حال فعالیت در من زیاد بود ولی با نزدیک شدن به پیری، خود به خود میلم به فعالیت‌های هنری کاهش یافت.در ظاهر اینطور نشان نمی دهم ولی به قول شاعر «بر ظاهر آباد من امید مبند/من خانه ی ویرانه ام از من بگریز».

نادر گلچین پس از ۳۵ سال در ایران گزیده ای از برنامه ی گلهای تازه ی ۱۷۷ را در آلبومی به نام «گریز» منتشر کرد که کار مشترکی با فریدون شهبازیان و همکاری فرهنگ شریف بود.

او در چند سال اخیر برای نخستین بار در نشست نقد و بررسی آلبوم گریز حضور یافت و با تشویق فراوان حاضران روبرو شد.در همین برنامه بود که او به تک ساحتی شدن خوانندگی و مقلدپروری در موسیقی آوازی انتقاد کرد.

زنده یاد "نادیا دلدار گلچین"(بازیگر فقید سینما) یادگار ازدواج اول گلچین بود.

نادر گلچین

گلچین صدایی خاص با سوزی پنهانی، پخته و پرورده داشت که با ساختار ارکستری هماهنگ بود. صدای او از تحریرهای شمرده و پخته ی آوازی برخوردار بود و سعی می‌کرد که محدوده صدایش را بشناسد و در همان محدوده از تمام ظرفیت‌های صدایش بهره ببرد. گلچین خط خوبی داشت،نوازنده ی عود بود، طبع شعر داشت و ادبیات را به خوبی می‌شناخت و به همان خوبی و شمردگی در آوازهایش به کار می برد.

گزیده ای از آثار نادر گلچین :

برنامه گلهای تازه به ترتیب شماره :

۱۶- ماهور- حاصل کارگه کون و مکان

۹۹- شور- هزار جهد بکردم

۱۰۸- همایون- چه مستی است ندانم

۱۱۱- ماهور- معاشران گره از زلف یار

۱۱۷- سه گاه - صبح است ساقیا

۱۲۰- افشاری- سماع و باده گلگون

۱۳۹- اصفهان - می نوش

۱۴۳ - سه گاه - حاشا که من به موسم

۱۵۰ - ماهور - مرغ سحر

۱۷۷- اصفهان - گریز

آثار نادر گلچین

حاصل همکاری استادان نادر گلچین و همایون خرم ۶ اثر به نام "شاخه نبات" است که هر کدام جداگانه شناخته می‌شوند:

سرو چمان- ماهور {شاخه نبات ۱ الف}

مهر سیه چشمان - سه گاه {شاخه نبات ۱ ب}

گلعذار - اصفهان {شاخه نبات ۲ الف}

یوسف گمگشته - اصفهان{شاخه نبات ۲ب}

مشک فشان - چهارگاه {شاخه نبات ۳الف}

هدهد خوش خبر - بیات زند {شاخه نبات ۳ب}

آهنگهایی با آهنگسازی عماد رام :

بوی بهار

عشق و جنون

گل آغوش

من دیگه بچه نمی شم (بازیچه)

مسبب (فروغ جاودان)

از یادم نروی

تشنه

چشم گریون { اون وقتا دیونم بودی}(ترانه سرا : حسین منزوی)

داد از این دل (بابا طاهر خوانی)

آسمان( آسمان بی ستاره)

چشمان سبز

آهنگ هایی با آهنگسازی حسن یوسف زمانی :

دریا تو بگو

چشای تو (کوچه باغ راز - راز)

دختر خورشید (سحرخیز)

دو دریچه (شعر از اخوان ثالث)

او بود و من (کاشانه من)

آهنگ هایی با آهنگسازی علی اکبرپور :

از بهترین ها بهتری(حدیث آرزو)

پیوند عشق(خورشید) {هرگز نمی گیرد کسی...}

آهنگ هایی با آهنگسازی عباس خوشدل:

شعله (ملودی اصلی از نادر گلچین)

خدایا(جز تو کسی ندارم)

گه شکایت از گلی(ملودی افغان)

نوای کاروان (نصرت اله گلپایگانی و عباس خوشدل)

غم عالم

استادان حبیب اله بدیعی و نادر گلچین به یمن همسایگی دراز مدت با هم اجراهای محفلی بسیاری داشته اند که مشهورترین آنها اجرایی است به نام "بوسه نسیم" در دستگاه شور با نوازندگی حبیب اله بدیعی، منصور صارمی و جهانگیر ملک.

دو اجرا از همکاری این دو استاد یکی در مایه سه گاه و دیگری در همایون به یادگار مانده که نام هر دو اثر "شب آمد" است.

همچنین بزم خصوصی به مناسبت عید غدیر با شعری در مدح حضرت علی.

برنامه دیگری با همکاری حبیب اله بدیعی در مایه ی بیات زند با غزل الا یا ایها الساقی از حافظ.

همچنین محفل خصوصی دیگری به نام "چشم سیاه" با حضور فرهنگ شریف و حبیب اله بدیعی.

آهنگ هایی با آهنگسازی عبدالکریم مهرافشان :

شراب عشق

شب آمد(خلوت شب)

شکوه

گلچینی از همکاری گلچین و گروه پایور با آهنگسازی فرامرز پایور :

رویای وصال

می نوش

اوج(به یاد حسین تهرانی)